Antiochia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
SieBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: pnb:انطاکیہ
VolkovBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn newid: pl:Antiochia (Turcja)
Llinell 26: Llinell 26:
[[cs:Antiochie]]
[[cs:Antiochie]]
[[de:Antiochia am Orontes]]
[[de:Antiochia am Orontes]]
[[el:Αντιόχεια#Γενικά]]
[[el:Αντιόχεια#.CE.93.CE.B5.CE.BD.CE.B9.CE.BA.CE.AC]]
[[en:Antioch]]
[[en:Antioch]]
[[eo:Antioĥio]]
[[eo:Antioĥio]]
Llinell 32: Llinell 32:
[[fi:Antiokia]]
[[fi:Antiokia]]
[[fr:Antioche#Histoire]]
[[fr:Antioche#Histoire]]
[[he:אנטיוכיה#היסטוריה של העיר]]
[[he:אנטיוכיה#.D7.94.D7.99.D7.A1.D7.98.D7.95.D7.A8.D7.99.D7.94_.D7.A9.D7.9C_.D7.94.D7.A2.D7.99.D7.A8]]
[[hr:Antiohija#Povijest]]
[[hr:Antiohija#Povijest]]
[[hu:Antiokheia#Története]]
[[hu:Antiokheia#T.C3.B6rt.C3.A9nete]]
[[id:Antiokhia]]
[[id:Antiokhia]]
[[it:Antiochia#Storia]]
[[it:Antiochia#Storia]]
Llinell 44: Llinell 44:
[[nl:Antiochië#Geschiedenis]]
[[nl:Antiochië#Geschiedenis]]
[[no:Antiokia ved Orontes]]
[[no:Antiokia ved Orontes]]
[[pl:Antiochia Syryjska]]
[[pl:Antiochia (Turcja)]]
[[pnb:انطاکیہ]]
[[pnb:انطاکیہ]]
[[pt:Antioquia]]
[[pt:Antioquia]]

Fersiwn yn ôl 08:01, 5 Hydref 2010

Muriau Antiochia yn dringo Mons Silpius yng nghyfnod y Croesgadau)

Roedd Antiochia ar yr Orontes (Groeg: Αντιόχεια η επί Δάφνη, Αντιόχεια η επί Ορόντου neu Αντιόχεια η Μεγάλη; Lladin: Antiochia ad Orontem; yn ddinas ar lan ddwyreiniol Afon Orontes, ar safle dinas fodern Antakya, yn ne-orllewin Twrci.

Sefydlwyd Antiochia tua diwedd y 4edd ganrif CC gan Seleucus I Nicator, un o gadfridogion Alecsander Fawr. Dywedir i gynllun gwreiddiol strydoedd y ddinas gael ei osod gan y pensaer Xenarius i efelychu dinas Alexandria. Tyfodd i fod yn ddinas fawr a phwysig, yn brifddinas yr Ymerodraeth Seleucaidd, yn cystadlu ag Alexandria fel dinas bwysicaf y dwyrain, ac yn ddinas bwysig iawn yn hanes datblygiad Cristionogaeth.

Yn ystod oes aur y ddinas tua diwedd y cyfnod Hellenistaidd a dechrau'r cyfnod Rhufeinig, roedd ei phoblogaeth wedi cyrraedd tua 500,000; y drydedd dinas yn y byd ar ôl Rhufain ac Alexandria. Erbyn y 4edd ganrif, yn ôl Chrysostom roedd y boblogaeth wedi lleihau i tua 200,00. Nid yw'r ffigyrau hyn yn cynnwys caethweision.

Yn ddiweddarach bu ymgiprys am y ddinas rhwng yr Arabiaid a'r Ymerodraeth Fysantaidd. Bu gwarchae hir ar y ddinas yn ystod y Groesgad Gyntaf, a daeth Bohemund, tywysog Taranto, yn arglwydd y ddinas. Cipiwyd y ddinas yn ôl yn 1268 gan y Swltan Mamluk Baibars wedi gwarchae hir arall. Lladdodd Baibars lawer o'r boblogaeth Gristionogol, a rhwng hyn a'r ffaith fod y porthladd erbyn hyn allan o gyrraedd llongau mawr, dirywiodd y ddinas.

Enwogion