Uwch Dulas: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
RHaworth (sgwrs | cyfraniadau) use Commons image |
||
Llinell 2: | Llinell 2: | ||
[[Cwmwd]] canoloesol yng ngogledd [[Cymru]] oedd '''Uwch Dulas'''. Gyda chymydau'r [[Creuddyn (Rhos)|Creuddyn]] ac [[Is Dulas]] roedd yn ffurfio [[cantref]] [[Rhos]]. |
[[Cwmwd]] canoloesol yng ngogledd [[Cymru]] oedd '''Uwch Dulas'''. Gyda chymydau'r [[Creuddyn (Rhos)|Creuddyn]] ac [[Is Dulas]] roedd yn ffurfio [[cantref]] [[Rhos]]. |
||
[[Delwedd:Eglwysbach church.jpg |
[[Delwedd:Eglwysbach village church - geograph.org.uk - 51237.jpg|bawd|Eglwysbach]] |
||
Dynodai [[afon Dulas (Rhos)|afon Dulas]] rhan isaf y ffin rhwng Uwch ac Is Dulas, o'i aber yn y môr yn [[Llanddulas]] (ger [[Bae Colwyn]] heddiw) i fyny i'r bryniau ger [[Betws yn Rhos]]. I'r de o'r ardal honno, ymestynnai'r cwmwd fel llain o dir uchel hyd at gyffiniau [[Pentrefoelas]], gan ffinio â chantref [[Rhufoniog]] yn y de. Yn y gorllewin ffurfiai [[Dyffryn Conwy]] ffin naturiol, gyda'r cwmwd yn gorwedd ar lan ddwyreiniol [[afon Conwy]]. Yn y gogledd ffiniai â chwmwd y Creuddyn. |
Dynodai [[afon Dulas (Rhos)|afon Dulas]] rhan isaf y ffin rhwng Uwch ac Is Dulas, o'i aber yn y môr yn [[Llanddulas]] (ger [[Bae Colwyn]] heddiw) i fyny i'r bryniau ger [[Betws yn Rhos]]. I'r de o'r ardal honno, ymestynnai'r cwmwd fel llain o dir uchel hyd at gyffiniau [[Pentrefoelas]], gan ffinio â chantref [[Rhufoniog]] yn y de. Yn y gorllewin ffurfiai [[Dyffryn Conwy]] ffin naturiol, gyda'r cwmwd yn gorwedd ar lan ddwyreiniol [[afon Conwy]]. Yn y gogledd ffiniai â chwmwd y Creuddyn. |
||
Fersiwn yn ôl 16:01, 26 Medi 2010
- Gweler hefyd Dulas (gwahaniaethu).
Cwmwd canoloesol yng ngogledd Cymru oedd Uwch Dulas. Gyda chymydau'r Creuddyn ac Is Dulas roedd yn ffurfio cantref Rhos.
Dynodai afon Dulas rhan isaf y ffin rhwng Uwch ac Is Dulas, o'i aber yn y môr yn Llanddulas (ger Bae Colwyn heddiw) i fyny i'r bryniau ger Betws yn Rhos. I'r de o'r ardal honno, ymestynnai'r cwmwd fel llain o dir uchel hyd at gyffiniau Pentrefoelas, gan ffinio â chantref Rhufoniog yn y de. Yn y gorllewin ffurfiai Dyffryn Conwy ffin naturiol, gyda'r cwmwd yn gorwedd ar lan ddwyreiniol afon Conwy. Yn y gogledd ffiniai â chwmwd y Creuddyn.
Roedd y rhan fwyaf o'r canolfannau pwysig yn gorwedd ger yr arfordir yn y gogledd, gan gynnwys Llaneilian-yn-Rhos, Mochdre, Llandrillo yn Rhos, Llanddulas a Betws yn Rhos. Yn Nyffryn Conwy Llanrwst oedd y ganolfan bwysicaf. Yn y bryniau roedd plwyfi Llansanffraid Glan Conwy, Maenan, Eglwysbach a Llanddoged.
Roedd Uwch Dulas yn rhan o deyrnas Rhos yn yr Oesoedd Canol Cynnar ac yna'n rhan o Wynedd. Gydag Is Dulas daeth y cwmwd yn rhan o arglwyddiaeth Dinbych ar ôl goresgyniad Gwynedd (aeth y Creuddyn yn rhan o Sir Gaernarfon, ac ar ddiwedd yr Oesoedd Canol daeth yn rhan o'r hen Sir Ddinbych. Heddiw mae'n rhan o fwrdeisdref sirol Conwy ar ôl cyfnod yn rhan o sir Clwyd.