Rhaeadr Niagara: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{Gwybodlen lle|gwlad={{banergwlad|Canada}}<br />{{banergwlad|UDA}}}}
[[Delwedd:Niagara falls - Winter - Prospect point view at night.jpg|bawd|Rhaeadr Niagara.]]


[[Rhaeadr]] enwog sy'n gorwedd ar y ffin rhwng [[Canada]] a'r [[Unol Daleithiau]] yw '''Rhaeadr Niagara''' ([[Saesneg]]:''Niagara Falls''; [[Ffrangeg]]: ''Chutes du Niagara''). Mae'r enw 'Niagara' yn tarddu o'r gair Iroquois 'Onguiaahra' sydd yn golygu 'culfor'<ref name="Gwefan niagarafallslive">[http://www.niagarafallslive.com/Facts_about_Niagara_Falls.htm, Gwefan niagarafallslive]</ref>.
[[Rhaeadr]] enwog sy'n gorwedd ar y ffin rhwng [[Canada]] a'r [[Unol Daleithiau]] yw '''Rhaeadr Niagara''' ([[Saesneg]]:''Niagara Falls''; [[Ffrangeg]]: ''Chutes du Niagara''). Mae'r enw 'Niagara' yn tarddu o'r gair Iroquois 'Onguiaahra' sydd yn golygu 'culfor'<ref name="Gwefan niagarafallslive">[http://www.niagarafallslive.com/Facts_about_Niagara_Falls.htm, Gwefan niagarafallslive]</ref>.
[[Delwedd:NiagaraONLB02.jpg|bawd|260px|chwith|Ochr Ontario y rhaeadr]]


Mae'r rhaeadr, sydd mewn gwirionedd yn gyfres o 3 rhaeadrau cysylltiedig, ar [[Afon Niagara]] rhwng [[Llyn Erie]] a [[Llyn Ontario]]. Ar ei mwyaf mae'n 43m o uchder. Darganfuwyd y rheadr ym 1678 gan Ffrancwr, Tad Louis Hennepin.<ref>[http://www.niagara-usa.com/falls/niagara-falls-state-park/#.VHYi3cn5akw Tudalen we Parc Genedlaethol Niagara]</ref>. Llifa tua 150,000 o alwyni o ddŵr dros y rhaeadrau Americanaidd, a 600,000 o galwyni dros y rhaeadr Ganadiaidd<ref name="Gwefan niagarafallslive"/> er ailgyfeiriwyd rhwng 50 a 75 y cant o'r dŵr i orsafoedd pŵer yn hytrach na dros y rhaeadrau. Parc Genedlaethol Rhaeadr Niagara yw'r hynaf yn yr Unol Daleithiau<ref>[http://www.niagara-usa.com/falls/fun-facts/#.VHYlOcn5akw Tudalen 'fun facts' ar wefan y rhaeadr (Unol Daleithiau)]</ref>
Mae'r rhaeadr, sydd mewn gwirionedd yn gyfres o 3 rhaeadrau cysylltiedig, ar [[Afon Niagara]] rhwng [[Llyn Erie]] a [[Llyn Ontario]]. Ar ei mwyaf mae'n 43m o uchder. Darganfuwyd y rheadr ym 1678 gan Ffrancwr, Tad Louis Hennepin.<ref>[http://www.niagara-usa.com/falls/niagara-falls-state-park/#.VHYi3cn5akw Tudalen we Parc Genedlaethol Niagara]</ref>. Llifa tua 150,000 o alwyni o ddŵr dros y rhaeadrau Americanaidd, a 600,000 o galwyni dros y rhaeadr Ganadiaidd<ref name="Gwefan niagarafallslive"/> er ailgyfeiriwyd rhwng 50 a 75 y cant o'r dŵr i orsafoedd pŵer yn hytrach na dros y rhaeadrau. Parc Genedlaethol Rhaeadr Niagara yw'r hynaf yn yr Unol Daleithiau<ref>[http://www.niagara-usa.com/falls/fun-facts/#.VHYlOcn5akw Tudalen 'fun facts' ar wefan y rhaeadr (Unol Daleithiau)]</ref>
{{clirio}}


<gallery widths="180px" heights="120px" mode=packed>
<gallery>
NiagaraNYLB02.jpg|Y rhaeadrau
NiagaraONLB02.jpg|Ochr Ontario y rhaeadr
Niagara falls - Winter - Prospect point view at night.jpg|Rhaeadr Niagara yn y nos
NiagaraONLB03.jpg|Ceunant Niagara
NiagaraONLB03.jpg|Ceunant Niagara
American Falls and Goat Island in winter from Skylon Tower.jpg|Rhaeadr Niagara yn y gaeaf
American Falls and Goat Island in winter from Skylon Tower.jpg|Rhaeadr Niagara yn y gaeaf
NiagaraNYLB01.jpg|Afon Niagara uwchben y Rhaeadr
NiagaraNYLB01.jpg|Afon Niagara uwchben y Rhaeadr
NiagaraNYLB02.jpg|Y rhaeadrau
</gallery>
</gallery>
{{clirio}}


Ceir dwy ddinas o'r enw [[Niagara Falls]], yn wynebu'i gilydd dros yr afon, un ohonynt yn nhalaith [[Efrog Newydd (talaith)|Efrog Newydd]] a'r llall yn nhalaith [[Ontario]], yng Nghanada. Cynhelir teithiau yn y cwch 'Maid of the Mist' islaw'r rhaeadr, ar ochr yr Unol Daleithiau.
Ceir dwy ddinas o'r enw [[Niagara Falls]], yn wynebu'i gilydd dros yr afon, un ohonynt yn nhalaith [[Efrog Newydd (talaith)|Efrog Newydd]] a'r llall yn nhalaith [[Ontario]], yng Nghanada. Cynhelir teithiau yn y cwch 'Maid of the Mist' islaw'r rhaeadr, ar ochr yr Unol Daleithiau.
Llinell 29: Llinell 28:
==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}

== Gweler hefyd ==
* [[Rhaeadrau Iguazú]]


==Dolenni allanol==
==Dolenni allanol==
Llinell 34: Llinell 36:
* [http://niagarafallstourism.com/ Gwefan Niagara (Canada)]
* [http://niagarafallstourism.com/ Gwefan Niagara (Canada)]


[[Categori:Daearyddiaeth Ontario]]
== Gweler hefyd ==
[[Categori:Daearyddiaeth Efrog Newydd]]
* [[Rhaeadrau Iguazú]]

{{comin|Category:Niagara Falls|Rhaeadrau Niagara}}

[[Categori:Rhaeadrau Canada|Niagara]]
[[Categori:Rhaeadrau Canada|Niagara]]
[[Categori:Rhaeadrau'r Unol Daleithiau|Niagara]]
[[Categori:Rhaeadrau'r Unol Daleithiau|Niagara]]
[[Categori:Daearyddiaeth Ontario]]
[[Categori:Daearyddiaeth Efrog Newydd]]

Fersiwn yn ôl 20:44, 22 Mehefin 2019

Rhaeadr Niagara
Mathrhaeadr, atyniad twristaidd, horseshoe waterfall Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolAfon Niagara Edit this on Wikidata
SirEfrog Newydd, Ontario Edit this on Wikidata
GwladBaner Canada Canada
Baner UDA UDA
Cyfesurynnau43.08°N 79.071°W Edit this on Wikidata
Map

Rhaeadr enwog sy'n gorwedd ar y ffin rhwng Canada a'r Unol Daleithiau yw Rhaeadr Niagara (Saesneg:Niagara Falls; Ffrangeg: Chutes du Niagara). Mae'r enw 'Niagara' yn tarddu o'r gair Iroquois 'Onguiaahra' sydd yn golygu 'culfor'[1].

Mae'r rhaeadr, sydd mewn gwirionedd yn gyfres o 3 rhaeadrau cysylltiedig, ar Afon Niagara rhwng Llyn Erie a Llyn Ontario. Ar ei mwyaf mae'n 43m o uchder. Darganfuwyd y rheadr ym 1678 gan Ffrancwr, Tad Louis Hennepin.[2]. Llifa tua 150,000 o alwyni o ddŵr dros y rhaeadrau Americanaidd, a 600,000 o galwyni dros y rhaeadr Ganadiaidd[1] er ailgyfeiriwyd rhwng 50 a 75 y cant o'r dŵr i orsafoedd pŵer yn hytrach na dros y rhaeadrau. Parc Genedlaethol Rhaeadr Niagara yw'r hynaf yn yr Unol Daleithiau[3]

Ceir dwy ddinas o'r enw Niagara Falls, yn wynebu'i gilydd dros yr afon, un ohonynt yn nhalaith Efrog Newydd a'r llall yn nhalaith Ontario, yng Nghanada. Cynhelir teithiau yn y cwch 'Maid of the Mist' islaw'r rhaeadr, ar ochr yr Unol Daleithiau.

Dyma rigwm T. H. Parry-Williams a gyfansoddodd ar ymweliad â'r llecyn ar ddechrau'r 1930au:

'Roedd enfys fore ar y tawch a'r stŵr
Yng ngwynder dymchwel disgynfa'r dŵr,
A'm llygaid innau'n ei chael yn eu tro
Yn 'sgytwad na chollir o gorff na cho'.
Ysigol yw gwyrthiau'r ddaear ar ddyn
Pan fo hwnnw ar daith gydag ef ei hun.

Cyfeiriadau

Gweler hefyd

Dolenni allanol