Chwyldro Rwsia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
FoxBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: hif:Russian Revolution of 1917
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 32: Llinell 32:
[[ar:الثورة الروسية (1917)]]
[[ar:الثورة الروسية (1917)]]
[[arz:الثوره روسيه]]
[[arz:الثوره روسيه]]
[[be-x-old:Рэвалюцыя 1917 году ў Расеі]]
[[bg:Руска революция (1917)]]
[[bg:Руска революция (1917)]]
[[bs:Ruska revolucija]]
[[bs:Ruska revolucija]]

Fersiwn yn ôl 15:10, 1 Medi 2010

Cyfres o wrthryfeloedd yn Rwsia a gyrhaeddodd ei huchafbwynt yn 1917 oedd Chwyldro Rwsia. Yn ystod y chwyldro hon sefydlwyd llywodraeth dros dro yn lle rheolaeth y Tsar a arweiniodd at sefydlu yr Undeb Sofietaidd. Parharodd y wladwriaeth honno hyd at ei chwymp ym 1991.

Roedd dau gyfnod i Chwyldro Rwsia. Y cyfnod cyntaf oedd Chwyldro Chwefror yn 1917, pan sefydlwyd llywodraeth ddemocrataidd yn lle teyrnas Nicholas II o Rwsia. Yn ystod yr ail gyfnod, Chwyldro Hydref, roedd y sofietau a gafodd eu hysbrydoli gan y Bolsieficiaid am sefydlu llywodraeth dros dro.

Un o'r rhesymau pam y cychwynodd Chwyldro Chwefror oedd y ffaith nad oedd digon o fwyd gan y bobl ac anfodlonrwydd ynghylch rôl y wlad yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf. Yn ystod mis Chwefror roedd trodd protest yn frwydr gyda phobl y trefi yn brwydro yn erbyn yr heddlu a'r milwyr. Ymunodd mwyafrif milwyr Petrograd âyn ymuno â'r chwildro 'r chwyldro ac o ganlyniad gorfodwyd y Tsar Nicholas II i ymddiswyddo o'i frenhiniaeth.

Rhwng mis Chwefror a mis Hydref 1917 roedd anarchyddion a Bolsieficau yn ceisio ysbarduno'r chwyldro. Ym mis Gorffennaf roedd adran milwrol y Bolsiefic, adran mawr gweithwyr Bolsiefic ac anarchyddion Petrograd yn ceisio creu gwrthryfel sifil ym Mhetrograd, ond doedd hynny ddim yn llwyddiannus.

Arweinydd Chwyldro Hydref oedd Lenin a derbynnodd ideoleg Karl Marx. Fel hyn mewn gwirionedd y cychwynodd comiwnyddiaeth. Yn wahanol i Chwyldro Chwefror cynllunwyd Chwyldro Hydref yn fanwl. Ar 7 Tachwedd, 1917 daeth cwymp y llywodraeth dros dro o dan Aleksandr Kerensky gan chwyldrowyr Lenin. Trowyd llywodraeth democrataidd rhyddfrydol i un gomiwnyddiaeth a daeth y chwyldro i ben.

Ar ôl Chwyldro Rwsia dechreuodd Rhyfel Cartref Rwsia.

Sylwer bod Rwsia yn defnyddio Calendr Julius cyn 1918 a chalendr Gregori ers hynny

Gweler hefyd

Eginyn erthygl sydd uchod am hanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Eginyn erthygl sydd uchod am Rwsia. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.


Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol