Elfen Grŵp 15: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Amirobot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: fa:گروه نیتروژن
Llinell 71: Llinell 71:
[[de:Stickstoffgruppe]]
[[de:Stickstoffgruppe]]
[[en:Nitrogen group]]
[[en:Nitrogen group]]
[[es:Grupo del nitrógeno]]
[[eo:Elemento de grupo 15]]
[[eo:Elemento de grupo 15]]
[[es:Grupo del nitrógeno]]
[[eu:15. taldeko elementu]]
[[eu:15. taldeko elementu]]
[[fa:گروه نیتروژن]]
[[fi:Typpiryhmä]]
[[fr:Pnictogène]]
[[fr:Pnictogène]]
[[ko:15족 원소]]
[[hu:Nitrogéncsoport]]
[[it:Gruppo dell'azoto]]
[[it:Gruppo dell'azoto]]
[[ja:第15族元素]]
[[ko:15족 원소]]
[[lmo:Grupp de l'azòt]]
[[lmo:Grupp de l'azòt]]
[[hu:Nitrogéncsoport]]
[[ms:Kumpulan nitrogen]]
[[ms:Kumpulan nitrogen]]
[[nds:Cheemsch Elementen vun de 15. Grupp]]
[[nl:Stikstofgroep]]
[[nl:Stikstofgroep]]
[[ja:第15族元素]]
[[nn:Gruppe 15]]
[[nn:Gruppe 15]]
[[nds:Cheemsch Elementen vun de 15. Grupp]]
[[pl:Azotowce]]
[[pl:Azotowce]]
[[pt:Grupo do nitrogênio]]
[[pt:Grupo do nitrogênio]]
[[ru:Подгруппа азота]]
[[ru:Подгруппа азота]]
[[sh:15. grupa hemijskih elemenata]]
[[sk:Pentely]]
[[sk:Pentely]]
[[sl:Dušikova skupina]]
[[sl:Dušikova skupina]]
[[sr:15. група хемијских елемената]]
[[sr:15. група хемијских елемената]]
[[sh:15. grupa hemijskih elemenata]]
[[fi:Typpiryhmä]]
[[sv:Kvävegruppen]]
[[sv:Kvävegruppen]]
[[th:นิคโตเจน]]
[[th:นิคโตเจน]]

Fersiwn yn ôl 07:57, 25 Awst 2010

Grŵp → 15
↓ Cyfnod
2 7
N
3 15
P
4 33
As
5 51
Sb
6 83
Bi
7 115
Uup

Grŵp pymtheg elfen yn y tabl cyfnodol ydy Grŵp 15, neu'r grŵp nitrogen. Yn nhrefn safonnol IUPAC mae grŵp 14 yn cynnwys:
nitrogen (N) (sy'n anfetel), ffosfforws (P) (anfetel), arsenig (As) (meteloid}, antimoni (Sb) (meteloid}, bismwth (Bi) (metel tlawd) ac ununpentiwm (Uup) (metel tlawd), mae'n debyg.

Mae IUPAC yn ei alw'n swyddogol efo'r teitl Grŵp 15. Yr hen enw i'r grŵp oedd Grŵp VB a Grŵp VA.[1]

Mae patrwm yr electronnau rhwng aelodau unigol y teulu yn debyg iawn i'w gilydd, yn enwedig ar du allan y gragen, ac oherwydd hyn mae eu hymddygiad cemegol yn debyg i'w gilydd:

Z Elfen Nifer yr electronnau
7 nitrogen 2, 5
15 ffosfforws 2, 8, 5
33 arsenig 2, 8, 18, 5
51 antimoni 2, 8, 18, 18, 5
83 bismwth 2, 8, 18, 32, 18, 5
115 ununpentiwm 2, 8, 18, 32, 32, 18, 5

Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; 2 electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .

Yr elfen bwysicaf, mae'n debyg, yn y teulu hwn o elfennau ydy nitrogen (symbol cemegol N) sef prif elfen yr aer sydd o'n cwmpas.


Casgliad o rai o'r elfennau o'r grŵp nitrogen.

Cyfeiriadau

  1. Fluck, E. New notations in the periodic table. Pure & App. Chem. 1988, 60, tud 431-436.[1]