Stumog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B robot yn ychwanegu: hi:आमाशय (पेट)
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: vec:Stómego
Llinell 100: Llinell 100:
[[uk:Шлунок]]
[[uk:Шлунок]]
[[ur:معدہ]]
[[ur:معدہ]]
[[vec:Stómego]]
[[vi:Dạ dày]]
[[vi:Dạ dày]]
[[xal:Элкн]]
[[xal:Элкн]]

Fersiwn yn ôl 23:38, 22 Awst 2010

Delwedd:Stumog ayb.jpg
Lleoliad y stumog
1– stumog; 2– coluddyn mawr (colon); 3– coluddyn bach; 4– rectwm; 5– anws; 6– cwlwm y coledd; 7– coluddyn dall (caecwm)

Organ ar ffurf bag o gyhyrau ydy'r stumog, ac fe'i ceir yn y rhan fwyaf o famaliaid. Organ sy'n dal bwyd a'i dreulio'n rhanol fel rhan o'r system dreulio. Daw o'r gair Lladin stomachus (groeg - στόμαχος), sy'n golygu "stumog", "gwddf" neu "falchder". [1]

Bydd yr erthygl hon yn canolbwyntio'n bennaf ar stumogau dynol, er fod cryn debygrwydd rhyngddo â'r rhan fwyaf o anifeiliaid,[2] ar wahân i'r fuwch sy'n hollol wahanol.[3]

Ei bwrpas

Mae tri prif bwrpas i'r stumog: lladd bacteria, torri'r darnau bwyd yn ddarnau llai er mwyn cael mwy o arwynebedd a chynal y bwyd am oriau a'i ollwng yn araf ac yn gyson. Ceir hylif asidig cryf ynddo i wneud y gwaith hwn, asid heidroclorig ydy hwnnw gyda pH o rhwng 1 a 2 - yn dibynnu ar ffactorau megis pa ran o'r diwrnod ydyw, y swm o fwyd a fwytwyd, cynnwys arall megis cyffuriau a ffactorau eraill. Yn yr hylif hwn y torrir y moleciwlau mawr yn rhai llai, fel y rhan gyntaf o'r broses dreulio - cyn gwthio'r bwyd i'r cam nesaf sef y coluddyn bach. Mae'r stumog dynol yn creu rhng 2.2 a 3 litr o'r asid gastrig hwn y dydd. Mae mwy ohono'n cael ei greu fin nos nac yn y bore. Gall y stumog ddal rhwng 2 a 4 litr o fwyd, gan ymestyn pan fo raid.

Cyfeiriadau

  1. [1] Online Etymological Dictionary (Saesneg)
  2. [2] Stumogau anifeiliaid (Saesneg)
  3. [3] Sut mae'r fuwch yn treulio ei bwyd (Saesneg)