Tŵr Llundain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 21: Llinell 21:
[[Categori:Cestyll Llundain]]
[[Categori:Cestyll Llundain]]
[[Categori:Hanes Llundain]]
[[Categori:Hanes Llundain]]
[[Categori:Safleoedd Treftadaeth y Byd yn Lloegr|Llundain, Tŵr]]
[[Categori:Safleoedd Treftadaeth y Byd yn Lloegr]]
[[Categori:Pensaernïaeth Romanésg]]
[[Categori:Pensaernïaeth Romanésg]]

Fersiwn yn ôl 21:22, 30 Mai 2019

Tŵr Llundain
Mathcastell, amgueddfa, safle archaeolegol, atyniad twristaidd, amgueddfa annibynnol Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1066 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirTower Hamlets Edit this on Wikidata
GwladBaner Lloegr Lloegr
GerllawAfon Tafwys Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.5082°N 0.076198°W Edit this on Wikidata
Cod postEC3N 4AB Edit this on Wikidata
Map
Arddull pensaernïolpensaernïaeth Normanaidd Edit this on Wikidata
PerchnogaethSiarl III Edit this on Wikidata
Statws treftadaethSafle Treftadaeth y Byd, heneb gofrestredig Edit this on Wikidata
Sefydlwydwyd ganWiliam I, brenin Lloegr Edit this on Wikidata
Manylion
DeunyddReigate stone, rag-stone, mudstone, carreg Caen Edit this on Wikidata

Heneb hanesyddol yng nghanol Llundain yw Tŵr Llundain (Saesneg Tower of London). Saif ar lan ogleddol Afon Tafwys o fewn bwrdeistref Tower Hamlets yn gyfagos i Tower Hill. Prif adeilad y tŵr yw'r Tŵr Gwyn, y gaer betryal wreiddiol a adeiladwyd gan Gwilym Gwncwerwr ym 1078. Mae'r tŵr cyfan yn cynnwys nifer o adeiladau eraill o fewn dau gylch o fagwyr amddiffynnol a ffos. Defnyddid y tŵr fel caer, fel palas brenhinol ac fel carchar, yn enwedig ar gyfer carcharorion uchel eu statws.

Gruffudd ap Llywelyn

Cafodd Gruffudd ap Llywelyn, fab Llywelyn Fawr, ei garcharu yn Nhŵr Llundain. Ceisiodd Gruffudd ddianc o'r tŵr. Roedd yn cael ei ddal mewn stafell gymharol foethus ar un o'r lloriau uchaf. Dywedir iddo syrthio i'w farwolaeth wrth geisio ddringo i lawr a dianc, a hynny ar Ddydd Gŵyl Dewi, 1244.

Cofnododd yr hanesydd Mathew Paris y digwyddiad:

'Tra'r oedd dis ffawd yn dylanwadu ar ddigwyddiadau'r byd fel hyn, yr oedd Gruffudd, mab hynaf Llywelyn, Tywysog Gwynedd, o hyd yn gaeth yng ngharchar yn Nhŵr Llundain... Un noswaith, ar ôl iddo dwyllo'i geidwaid, a phlethu cortyn o gynfasau'i wely a thapestrïau a llieiniau bwrdd, fe'i gollyngodd ei hun, gyda'r rhaff hon, yn syth i lawr o ben y Tŵr. Ac yntau wedi dod i lawr beth ffordd, fe dorrodd y cortyn dan bwysau ei gorff, oherwydd yr oedd ef yn ddyn corfforol a helaeth ei faint, a syrthiodd yntau o uchder mawr; a thrwy hyn fe dorrodd ei wddf a marw.'[1]

Cyfeiriadau

  1. Cyfieithiad o'r Lladin yn, David Fraser, Yr Amddiffynwyr (Caerdydd, 1967), t. 118.

Gweler hefyd

Eginyn erthygl sydd uchod am Lundain. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.