Nanhyfer: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B categori anghywir |
llun |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:NevernStones.jpg|250px|bawd|Meini Nanhyfer.]] |
|||
Pentref bychan yn [[Sir Benfro]] yw '''Nanhyfer''' neu '''Nyfer''' ([[Saesneg]]: ''Nevern''). Saif gerllaw [[Afon Nyfer]] gerllaw bryniau [[Preseli]]. |
Pentref bychan yn [[Sir Benfro]] yw '''Nanhyfer''' neu '''Nyfer''' ([[Saesneg]]: ''Nevern''). Saif gerllaw [[Afon Nyfer]] gerllaw bryniau [[Preseli]]. |
||
| Llinell 6: | Llinell 7: | ||
Mae [[cromlech]] [[Pentre Ifan]] rhyw ddwy filltir o'r pentref. |
Mae [[cromlech]] [[Pentre Ifan]] rhyw ddwy filltir o'r pentref. |
||
{{Trefi_Sir_Benfro}} |
{{Trefi_Sir_Benfro}} |
||
Fersiwn yn ôl 21:25, 4 Awst 2010
Pentref bychan yn Sir Benfro yw Nanhyfer neu Nyfer (Saesneg: Nevern). Saif gerllaw Afon Nyfer gerllaw bryniau Preseli.
Mae'r eglwys wedi ei chysegru i Sant Brynach; a chredir bod yr eglwys bresennol, sy'n dyddio o'r cyfnod Normanaidd ond wedi ei hail-adeiladu'n helaeth, ar safle clas Brynach yn y 6ed ganrif. Yn y fynwent mae Croes Geltaidd yn dyddio o'r 10fed ganrif neu ddechrau'r 11eg ganrif. Gerllaw mae carreg gyda'r arysgrif Ladin "VITALIANI EMERTO" ac mewn Ogam "vitaliani". Yn yr eglwys mae maen arall gyda'r arysgrif "MAGLOCUNI FILI CLUTORI" mewn Lladin a "maglicunas maqi clutar.." mewn Ogam. Credir bod y garreg yma yn dyddio o'r 5ed neu'r 6ed ganrif. Roedd yr hynafiaethydd George Owen yn frodor o Nanhyfer, ac mae wedi ei gladdu yma.
Rhyw 150 medr i'r gogledd-orllewin o'r eglwys mae gweddillion Castell Nanhyfer, a adeiladwyd gan Robert fitz Martin tua 1108. Dinistriwyd y castell gan y Cynry yn 1136. Yn ddiweddarach cafodd ei fab, William fitz Martin, y castell yn ôl pan briododd ferch Rhys ap Gruffydd, ond tua 1189 gyrrodd Rhys ef ohono.
Mae cromlech Pentre Ifan rhyw ddwy filltir o'r pentref.
Dinas
Tyddewi
Trefi
Aberdaugleddau · Arberth · Abergwaun · Cilgerran · Dinbych-y-pysgod · Doc Penfro · Hwlffordd · Neyland · Penfro · Wdig
Pentrefi
Aber-bach · Abercastell · Abercuch · Abereiddi · Aberllydan · Amroth · Angle · Begeli · Y Beifil · Blaen-y-ffos · Boncath · Bosherston · Breudeth · Bridell · Brynberian · Burton · Caeriw · Camros · Cas-blaidd · Cas-fuwch · Cas-lai · Cas-mael · Cas-wis · Casmorys · Casnewydd-bach · Castell Gwalchmai · Castell-llan · Castellmartin · Cilgeti · Cil-maen · Clunderwen · Clydau · Cold Inn · Cosheston · Creseli · Croes-goch · Cronwern · Crymych · Crynwedd · Cwm-yr-Eglwys · Dale · Dinas · East Williamston · Eglwyswen · Eglwyswrw · Felindre Farchog · Felinganol · Freshwater East · Freystrop · Y Garn · Gumfreston · Hasguard · Herbrandston · Hermon · Hook · Hundleton · Jeffreyston · Johnston · Llanbedr Felffre · Llandudoch · Llandyfái · Llandysilio · Llanddewi Efelffre · Llanfyrnach · Llangolman · Llangwm · Llanhuadain · Llanisan-yn-Rhos · Llanrhian · Llanstadwel · Llan-teg · Llanwnda · Llanychaer · Maenclochog · Maenorbŷr · Maenordeifi · Maiden Wells · Manorowen · Marloes · Martletwy · Mathri · Y Mot · Mynachlog-ddu · Nanhyfer · Niwgwl · Nolton · Parrog · Penalun · Pentre Galar · Pontfadlen · Pontfaen · Porth-gain · Redberth · Reynalton · Rhos-y-bwlch · Rudbaxton · Rhoscrowdder · Rhosfarced · Sain Fflwrens · Sain Ffrêd · Saundersfoot · Scleddau · Slebets · Solfach · Spittal · Y Stagbwll · Star · Stepaside · Tafarn-sbeit · Tegryn · Thornton · Tiers Cross · Treamlod · Trecŵn · Tredeml · Trefaser · Trefdraeth · Trefelen · Trefgarn · Trefin · Trefwrdan · Treglarbes · Tre-groes · Treletert · Tremarchog · Uzmaston · Waterston · Yerbeston