Elfen Grŵp 15: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 07:11, 22 Gorffennaf 2010

Grŵp →	15
↓ Cyfnod
2	7 N
3	15 P
4	33 As
5	51 Sb
6	83 Bi
7	115 Uup

Grŵp pymtheg elfen yn y tabl cyfnodol ydy Grŵp 15, neu'r grŵp nitrogen. Yn nhrefn safonnol IUPAC mae grŵp 14 yn cynnwys: nitrogen (N), ffosfforws (P), arsenig (As), antimoni (Sb), bismwth (Bi) ac ununpentiwm (Uup) (heb ei gadarnhau).

Mae IUPAC yn ei alw'n swyddogol efo'r teitl Grŵp 15. Yr hen enw i'r grŵp oedd Grŵp VB a Grŵp VA.^[1]

Mae patrwm yr electronnau rhwng aelodau unigol y teulu yn debyg iawn i'w gilydd, yn enwedig ar du allan y gragen, ac oherwydd hyn mae eu hymddygiad cemegol yn debyg i'w gilydd:

Z	Elfen	Nifer yr electronnau
7	nitrogen	2, 5
15	ffosfforws	2, 8, 5
33	arsenig	2, 8, 18, 5
51	antimoni	2, 8, 18, 18, 5
83	bismwth	2, 8, 18, 32, 18, 5
115	ununpentiwm	2, 8, 18, 32, 32, 18, 5

Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; 2 electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .

Yr elfen bwysicaf, mae'n debyg, yn y teulu hwn o elfennau ydy nitrogen (symbol cemegol N) sef prif elfen yr aer sydd o'n cwmpas.

Casgliad o rai o'r elfennau o'r grŵp nitrogen.

Cyfeiriadau

↑ Fluck, E. New notations in the periodic table. Pure & App. Chem. 1988, 60, tud 431-436.[1]

[1] Fluck, E. New notations in the periodic table. Pure & App. Chem. 1988, 60, tud 431-436.[1]

[1]

@@ Llinell 35: / Llinell 35: @@
 | 7 || nitrogen || 2, 5
 |-
-| 15 || Ffosfforws || 2, 8, 5
+| 15 || ffosfforws || 2, 8, 5
 |-
 | 33 || arsenig || 2, 8, 18, 5
@@ Llinell 46: / Llinell 46: @@
 |}
-Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; dau electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .
+Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; 2 electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .
 Yr elfen bwysicaf, mae'n debyg, yn y teulu hwn o elfennau ydy '''nitrogen''' (symbol cemegol '''N''') sef prif elfen yr aer sydd o'n cwmpas.