7,502
golygiad
No edit summary |
(manion iaith) |
||
[[Delwedd:Dangclass7.png|bawd|Arwydd sy'n rhybuddio'r darllenydd o beryglon ymbelydredd a graddfa'r perygl hwnnw.]]
Proses mewn [[ffiseg]] ydy '''dadfeiliad ymbelydrol''' pan fo [[niwclews atomig]] [[ansefydlog (cemeg)|ansefydlog]] yr [[elfen gemegol]] yn colli neu'n rhyddhau [[egni]] drwy [[ioneiddio]] gronynnau h.y. drwy daro [[atom]]au a bwrw [[electron]]au i ffwrdd ohonyn nhw.
Caiff ymbelydredd ei fesur mewn [[Becquerel]]au, Bq. Diffiniad o un Bq ydy un dadfeiliad pob eiliad. Gan
Mae cyfradd dadfeilio sampl ymbelydrol mewn cyfrannedd union â'r nifer o atomau ansefydlog sydd yn y sampl. Gellir darganfod y gyfradd drwy luosi'r nifer o atomau gyda'r cysonyn dadfeilio, λ. Mae gan y cysonyn hwn berthynas â hanner oes y sampl a ddiffinnir gan λ = ln2 / T½, lle mae ln2 yn logarithm naturiol dau (oddeutu 0.693), a T½ yw hanner oes y sampl.
|