Meddyginiaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS |
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS |
||
Llinell 24: | Llinell 24: | ||
:::''Bromide of ammonium ½ oz'' |
:::''Bromide of ammonium ½ oz'' |
||
:::''Spirit of sweet nitre ½ oz'' |
:::''Spirit of sweet nitre ½ oz'' |
||
''Simple syrup made by boiling 1 lb lump sugar in half peint of water 1oz'' |
:''Simple syrup made by boiling 1 lb lump sugar in half peint of water 1oz'' |
||
''Ysgydwer y cymysgedd yn achlysurol hyd nes byddo y cyfan wedi toddy Cymerer llond llwy de mewn dwy lond llwy fwrdd o ddwfr oer bob awr hyd nes cael rhyddhad Prysurir y gwellhad drwy ysbrinclo ychydig o menthol crystals ar lwy ar shovel boeth a thynu yr ager i fewn gyda’r anadl'' (1891). |
:''Ysgydwer y cymysgedd yn achlysurol hyd nes byddo y cyfan wedi toddy Cymerer llond llwy de mewn dwy lond llwy fwrdd o ddwfr oer bob awr hyd nes cael rhyddhad Prysurir y gwellhad drwy ysbrinclo ychydig o menthol crystals ar lwy ar shovel boeth a thynu yr ager i fewn gyda’r anadl'' (1891). |
||
*:''Cynghor at y Gravel'' |
*:''Cynghor at y Gravel'' |
||
Llinell 31: | Llinell 31: | ||
:::''½ oz Tincture Rubarb'' |
:::''½ oz Tincture Rubarb'' |
||
:::''1 oz Spirit Nitre'' |
:::''1 oz Spirit Nitre'' |
||
''Dwy lond llwy de dair gwaith yn y dydd mewn llond glass gwin o lefrith''. |
:''Dwy lond llwy de dair gwaith yn y dydd mewn llond glass gwin o lefrith''. |
||
Yn ôl hysbyseb yn ei ddyddiadur, dyma oedd ar gael at anhwylderau yn 1880{{llun i'w ychwanegu}}:- |
Yn ôl hysbyseb yn ei ddyddiadur, dyma oedd ar gael at anhwylderau yn 1880{{llun i'w ychwanegu}}:- |
Fersiwn yn ôl 06:08, 2 Ebrill 2019
Sylwedd cemegol a ddefnyddir mewn diagnosis, iachâd, triniaeth, neu atal clefyd yw meddyginiaeth, moddion neu ffisig (hefyd cyffur meddyginiaethol neu gyffur fferyllol).
Defnyddir y System Ddosbarthiad Cemegol Therapiwtig Anatomegol (ATC), a reolir gan Ganolfan Gydweithiol Cyfundrefn Iechyd y Byd (WHO) dros Fethodoleg Ystadegau Cyffuriau, i ddosbarthu cyffuriau meddyginiaethol ers 1976.
Meddyginiaethau traddodiadol ac amgen
- Ffisig ysgall
- Ffisig ysgall
Hawdd iawn yw anghofio cymaint oedd ein cyndeidiau yn dibynnu ar feddyginiaethau llysieuol tan yn gymharol ddiweddar:
- 13th. I continue taking the Elixir thrice this day, in the morn - fasting, at Noon, and 5 in the Evening, from 30 to 40 drops at a time, & drink a pint and a half of Carduus [hwn yw’r gair Lladin am ysgall] Whey hot every night going to bed.[1]
- Opiwm
- Opiwm
Syndod efallai’r syndod yw gweld cyfeiriadau mynych at laudenum yng nghefn gwlad Cymru (opiad neu gyffur cysgu yn seiliedig ar y pabi ac yn cael ei ddefnyddio llawer yn Oes Fictoria yw hwn) ac ‘obadildo’ (beth bynnag oedd hwnnw!) yng nghefn dyddiadur William Jones, Moelfre, Aberdaron ar gyfer y flwyddyn 1897.[2]
Arferai’r beirdd gymryd laudenum i hybu’r awen - beirdd fel Samuel Taylor Coleridge. Cafodd Coleridge ei styrbio ynghanol cyfansoddi ei gerdd enwog Kubhla Khan dan ddylanwad y cyffur hwn ac erbyn iddo ddychwelyd at y gwaith roedd yr awen wedi diflannu. Bu hen regi mae’n
siŵr!
Sylwodd Brenda Jones, trawsgrifydd dyddiaduron William Jones, bod ei ysgrifen wedi mynd yn flêr o Chwefror ymlaen. Dyma enghreifftiau o’i ysgrifen arferol (uchd) ac ar ôl i’r brain hel eu traed ar y papur (de)! Effaith ‘cyffuriau’ o bosib?
- Moddion at anhwylderau eraill
- Moddion at anhwylderau eraill
Mae William Jones yn nodi moddion i wella anhwylderau:
- Cymhorth i wella yr Influensa Rwsiaidd
- Ammoniated tincture of quinine ½ oz
- Essence of Peppermint ¼ oz
- Bromide of ammonium ½ oz
- Spirit of sweet nitre ½ oz
- Simple syrup made by boiling 1 lb lump sugar in half peint of water 1oz
- Ysgydwer y cymysgedd yn achlysurol hyd nes byddo y cyfan wedi toddy Cymerer llond llwy de mewn dwy lond llwy fwrdd o ddwfr oer bob awr hyd nes cael rhyddhad Prysurir y gwellhad drwy ysbrinclo ychydig o menthol crystals ar lwy ar shovel boeth a thynu yr ager i fewn gyda’r anadl (1891).
- Cynghor at y Gravel
- ½ oz Balsam Cabtinty
- ½ oz Tincture Rubarb
- 1 oz Spirit Nitre
- Dwy lond llwy de dair gwaith yn y dydd mewn llond glass gwin o lefrith.
Yn ôl hysbyseb yn ei ddyddiadur, dyma oedd ar gael at anhwylderau yn 1880Nodyn:Llun i'w ychwanegu:-
Mathau
Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.