Llosgfynydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 18:29, 16 Mai 2010

Caiff llosgfynydd (mynydd tân) ei greu lle mae craig tawdd (magma) yn codi i wyneb y ddaear gan achosi echdoriadau folcanig. Craig wedi ei doddi mwy na 100km o dan wyneb y Ddaear yw magma sydd wedyn yn dechrau codi tuag at wyneb y ddaear. Pan gyrhaedda'r magma wyneb y ddaear fe lifa neu fe dasga o'r ddaear ar ffurf lafa neu lydw folcanig. Ar wahân i graig tawdd mae lafa yn cynnwys creigiau a nwy.

Gelwir y creigiau sydd yn ffurfio o achos ffrwydriadau folcanig yn Greigiau Igenaidd, er enghraifft Basalt neu Gwenithfaen.

Lleolir llosgfynyddoedd y ddaear lle mae platiau tectonig yn cwrdd neu uwchben mannau poeth. Ar hyn o bryd mae'r mwyafrif o ffrwydriadau llosgfynyddoedd a daeargrynfeydd y ddaear yn digwydd o gwmpas y Môr Tawel, yn dilyn ymylon plât tectonig y Môr Tawel.

Llosgfynydd yn Ynys yr Iâ ydy Eyjafjallajökull ac fe achosodd gryn anhwylustod i deithio awyr drwy Ewrop yng ngwanwyn 2010. Chwythodd gwynt y gogledd ei lwch dros wledydd Prydain yn Ebrill a Mai pan waharddwyd awyrennau rhag hedfan.

Llosgfynyddoedd y Byd

Rhai o losgfynyddoedd enwog y ddaear yw:

Llosgfynyddoedd Cymru

Nid oes llosgfynyddoedd yn ffrwydro yng Nghymru heddiw, ond fe oedd miliynau o flynyddoedd yn ôl. O ganlyniad, mae'n bosib gweld creigiau a lludw folcanig yng Nghymru, er engraifft ar Rhobell Fawr. Fe ddefnyddir y creigiau hyn ar gyfer adeiladu.

Eginyn erthygl sydd uchod am ddaeareg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 [[Delwedd:Volcano.jpeg|bawd|300px|Llosgfynydd yn Tambora, Indonesia]]
+Caiff '''llosgfynydd''' (mynydd tân) ei greu lle mae [[Creigiau|craig]] tawdd ([[magma]]) yn codi i wyneb y ddaear gan achosi echdoriadau folcanig. Craig wedi ei doddi mwy na 100km o dan wyneb [[y Ddaear]] yw magma sydd wedyn yn dechrau codi tuag at wyneb y ddaear. Pan gyrhaedda'r magma wyneb y ddaear fe lifa neu fe dasga o'r ddaear ar ffurf [[lafa]] neu ''lydw folcanig''. Ar wahân i graig tawdd mae lafa yn cynnwys creigiau a [[nwy]].
-Mae '''llosgfynydd''' (mynydd tân) yn tyfu lle mae [[Creigiau|craig]] tawdd ([[magma]]) yn codi i wyneb y ddaear gan achosi ffrwydriadau folcanig. Craig wedi ei doddi mwy na 100km o dan wyneb [[y Ddaear]] yw magma sydd wedyn yn dechrau codi tuag at wyneb y ddaear. Pan gyrhaedda'r magma wyneb y ddaear fe lifa neu fe dasga o'r ddaear ar ffurf [[lafa]] neu ''lydw folcanig''. Ar wahân i graig tawdd mae lafa yn cynnwys creigiau a [[nwy]].
 Gelwir y creigiau sydd yn ffurfio o achos ffrwydriadau folcanig yn [[Creigiau Igenaidd|Greigiau Igenaidd]], er enghraifft [[Basalt]] neu [[Gwenithfaen]].
@@ Llinell 7: / Llinell 6: @@
 Lleolir llosgfynyddoedd y ddaear lle mae platiau tectonig yn cwrdd neu uwchben mannau poeth. Ar hyn o bryd mae'r mwyafrif o ffrwydriadau llosgfynyddoedd a [[daeargryn]]feydd y ddaear yn digwydd o gwmpas y [[Môr Tawel]], yn dilyn ymylon [[symudiadau'r platiau|plât tectonig]] y Môr Tawel.
+Llosgfynydd yn [[Ynys yr Iâ]] ydy [[Eyjafjallajökull]] ac fe achosodd gryn anhwylustod i deithio awyr drwy Ewrop yng ngwanwyn 2010. Chwythodd gwynt y gogledd ei lwch dros wledydd Prydain yn Ebrill a Mai pan waharddwyd awyrennau rhag hedfan.
-== Llosgfynyddoedd Cymru ==
-Nid oes llosgfynyddoedd yn ffrwydro yng [[Cymru|Nghymru]] heddiw, ond fe oedd miliynau o flynyddoedd yn ôl. O ganlyniad, mae'n bosib gweld creigiau a lludw folcanig yng Nghymru, er engraifft ar [[Rhobell Fawr]]. Fe ddefnyddir y creigiau hyn ar gyfer adeiladu.
-Llosgfynydd yn [[Ynys yr Iâ]] ydy Eyjafjallajökull ac fe achosodd gryn anhwylustod i deithio awyr drwy Ewrop yng ngwanwyn 2010. Chwythodd gwynt y gogledd ei lwch dros wledydd Prydain yn Ebrill a Mai pan waharddwyd awyrennau rhag hedfan.
 == Llosgfynyddoedd y Byd ==
 Rhai o losgfynyddoedd enwog y ddaear yw:
@@ Llinell 24: / Llinell 17: @@
 *[[Mauna Loa]] ([[Hawaii]], [[UDA]])
 *[[Mauna Kea]] ([[Hawaii]], [[UDA]])
-*[[Erebws]] ([[Ynys Ross]], [[Antarctica]])
+*[[Erebus]] ([[Ynys Ross]], [[Antarctica]])
 *[[Fuji]] ([[Honshu]], [[Siapan]])
 *[[Mount Rainier]] ([[Washington]], [[UDA]])
@@ Llinell 35: / Llinell 28: @@
 *[[Santorini]] ([[Gwlad Groeg]])
 *[[Tambora]] ([[Sumbawa]], [[Indonesia]])
-*[[Teide]] ([[Teneriffa]], [[Sbaen]])
+*[[Teide]] ([[Tenerife]], [[Sbaen]])
-*[[Vesuvio]] ([[Yr Eidal]])
+*[[Vesuvius]] ([[Yr Eidal]])
+== Llosgfynyddoedd Cymru ==
+Nid oes llosgfynyddoedd yn ffrwydro yng [[Cymru|Nghymru]] heddiw, ond fe oedd miliynau o flynyddoedd yn ôl. O ganlyniad, mae'n bosib gweld creigiau a lludw folcanig yng Nghymru, er engraifft ar [[Rhobell Fawr]]. Fe ddefnyddir y creigiau hyn ar gyfer adeiladu.
+{{comin|Category:Volcanoes|llosgfynyffoedd}}
 [[Categori:Llosgfynyddoedd| ]]
 [[Categori:Tirffurfiau]]
 [[Categori:Tectoneg platiau]]
+{{eginyn daeareg}}
 {{Cyswllt erthygl ddethol|eo}}