Y Grysmwnt: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
OG |
enw |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:View over Grosmont - geograph.org.uk - 212324.jpg|bawd|220px|Yr olygfa o'r Grysmwnt o Lwybr y Tri Chastell, yr ochr ogleddol i Graig Syfyrddin.]] |
[[Delwedd:View over Grosmont - geograph.org.uk - 212324.jpg|bawd|220px|Yr olygfa o'r Grysmwnt o Lwybr y Tri Chastell, yr ochr ogleddol i Graig Syfyrddin.]] |
||
[[Pentref]] yn [[Sir Fynwy]], de-ddwyrain [[Cymru]], yw '''Y Grysmwnt''' ([[Saesneg]]: ''Grosmont''); Cyfeirnod OS: SO4024. Fe'i lleolir yng ngogledd eithaf y sir, 10 milltir i'r gogledd o [[Trefynwy|Drefynwy]], o fewn tafliad carreg â'r ffin rhwng Sir Fynwy a [[Swydd Henffordd]] yn [[Lloegr]]. |
[[Pentref]] yn [[Sir Fynwy]], de-ddwyrain [[Cymru]], yw '''Y Grysmwnt''' (neu '''Rhosllwyn'''), ([[Saesneg]]: ''Grosmont''); Cyfeirnod OS: SO4024. Fe'i lleolir yng ngogledd eithaf y sir, 10 milltir i'r gogledd o [[Trefynwy|Drefynwy]], o fewn tafliad carreg â'r ffin rhwng Sir Fynwy a [[Swydd Henffordd]] yn [[Lloegr]]. |
||
Mae'n adnabyddus yn bennaf am ei gastell [[Normaniaid|Normanaidd]], [[Castell y Grysmwnt]], ar lan [[Afon Mynwy]]. |
Mae'n adnabyddus yn bennaf am ei gastell [[Normaniaid|Normanaidd]], [[Castell y Grysmwnt]], ar lan [[Afon Mynwy]]. |
||
Codwyd y 'mwnt' (rhan o'r hen gastell ar ffurf bryncyn) yn y 13eg ganrif gan roi i'r pentref ei enw. Gair Ffrangeg oedd 'Gros' yn golygu mawr: 'Y Bryncyn Mawr'. |
Codwyd y 'mwnt' (rhan o'r hen gastell ar ffurf bryncyn) yn y 13eg ganrif gan roi i'r pentref ei enw. Gair Ffrangeg oedd 'Gros' yn golygu mawr: 'Y Bryncyn Mawr'. Ymddangosodd yr enw Grosso Monte yn 1137. Nid yw 'Dictionary of Place-Names' yn crybwyll yr enw 'Rhosllwyn'.<ref>Dictionary of Place-Names gan Hywel Wyn Owen a Richard Morgan, Gwasg Gomer, 2007</ref> |
||
Cafodd [[ |
Cafodd [[Rhys Gethin]] ei lorio ym [[Brwydr Grosmwnt|Mrwydr Grosmwnt]] pan gollodd fil o ddynion. |
||
==Cyfeiriadau== |
|||
{{cyfeiriadau}} |
|||
Fersiwn yn ôl 07:33, 28 Mawrth 2010
Pentref yn Sir Fynwy, de-ddwyrain Cymru, yw Y Grysmwnt (neu Rhosllwyn), (Saesneg: Grosmont); Cyfeirnod OS: SO4024. Fe'i lleolir yng ngogledd eithaf y sir, 10 milltir i'r gogledd o Drefynwy, o fewn tafliad carreg â'r ffin rhwng Sir Fynwy a Swydd Henffordd yn Lloegr.
Mae'n adnabyddus yn bennaf am ei gastell Normanaidd, Castell y Grysmwnt, ar lan Afon Mynwy.
Codwyd y 'mwnt' (rhan o'r hen gastell ar ffurf bryncyn) yn y 13eg ganrif gan roi i'r pentref ei enw. Gair Ffrangeg oedd 'Gros' yn golygu mawr: 'Y Bryncyn Mawr'. Ymddangosodd yr enw Grosso Monte yn 1137. Nid yw 'Dictionary of Place-Names' yn crybwyll yr enw 'Rhosllwyn'.[1]
Cafodd Rhys Gethin ei lorio ym Mrwydr Grosmwnt pan gollodd fil o ddynion.
Cyfeiriadau
- ↑ Dictionary of Place-Names gan Hywel Wyn Owen a Richard Morgan, Gwasg Gomer, 2007
Trefi
Brynbuga · Cas-gwent · Cil-y-coed · Y Fenni · Trefynwy
Pentrefi
Aber-ffrwd · Abergwenffrwd · Betws Newydd · Bryngwyn · Caer-went · Castellnewydd · Cemais Comawndwr · Cilgwrrwg · Clydach · Coed Morgan · Coed-y-mynach · Cwmcarfan · Cwm-iou · Drenewydd Gelli-farch · Y Dyfawden · Yr Eglwys Newydd ar y Cefn · Gaer-lwyd · Gilwern · Glasgoed · Goetre · Gofilon · Y Grysmwnt · Gwehelog · Gwernesni · Gwndy · Hengastell · Little Mill · Llanarfan · Llan-arth · Llanbadog · Llancaeo · Llandegfedd · Llandeilo Bertholau · Llandeilo Gresynni · Llandenni · Llandidiwg · Llandogo · Llanddewi Nant Hodni · Llanddewi Rhydderch · Llanddewi Ysgyryd · Llanddingad · Llanddinol · Llanelen · Llanelli · Llanfable · Llanfaenor · Llanfair Cilgedin · Llanfair Is Coed · Llanfihangel Crucornau · Llanfihangel Gobion · Llanfihangel Tor-y-mynydd · Llanfihangel Troddi · Llanfihangel Ystum Llywern · Llanfocha · Llan-ffwyst · Llangatwg Feibion Afel · Llangatwg Lingoed · Llangiwa · Llangofen · Llan-gwm · Llangybi · Llanhenwg · Llanisien · Llanllywel · Llanofer · Llanoronwy · Llan-soe · Llantrisant · Llanwarw · Llanwenarth · Llanwynell · Llanwytherin · Y Maerdy · Magwyr · Mamheilad · Matharn · Mounton · Nant-y-deri · Newbridge-on-Usk · Y Pandy · Pen-allt · Penrhos · Pen-y-clawdd · Porth Sgiwed · Pwllmeurig · Rogiet · Rhaglan · Sudbrook · Tre'r-gaer · Tryleg · Tyndyrn · Ynysgynwraidd
