Tennyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
D'ohBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ru:Связка (анатомия) |
Amirobot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: fa:رباط (لیگامان) |
||
Llinell 52: | Llinell 52: | ||
[[eo:Ligamento]] |
[[eo:Ligamento]] |
||
[[es:Ligamento]] |
[[es:Ligamento]] |
||
[[fa:رباط (لیگامان)]] |
|||
[[fi:Nivelside]] |
[[fi:Nivelside]] |
||
[[fr:Ligament]] |
[[fr:Ligament]] |
Fersiwn yn ôl 23:54, 27 Mawrth 2010
- Adnabyddir tendonau hefyd fel gewynnau, am yr erthygl hwnnw gweler tendon.
Mae tennyn neu gewyn (Saesneg: Ligament) mewn anatomeg, yn air a ddefnyddir am dri fath o strwythr o fewn y corff:[1]
- Meinwe ffibrog sy'n cysylltu esgyrn â esgyrn eraill. Gelwir weithiau yn "dennyn cymalol"[2], "tennyn ffibrog", neu "gwir dennynau".
- Plyg y peritonewm neu bilen arall.
- Gweddillion y system tiwbaidd o'r cyfnod ffoetaidd o fywyd.
Y math cyntaf yw'r un a gyfeirir ato gan amlaf gyda'r term tennyn.
Desmoloeg yw'r enw am yr asudiaeth o dennynau, daw o'r Groeg Hynafol δεσμός, desmos, "tant" neu "llinyn"; a -λογία, -logia.
Tennynau peritonewm
Cyfeirir at rhai o blygiau'r peritonewm fel tennynau.
Mae esiamplau yn cynnyws:
- Y tennyn hepatoduodenal, sy'n amgylchynnu'r gwythïen porth hepatig a llestri eraill fel maen't yn teithio o'r dwodenwm i'r iau.
- Mae tennyn llydan y groth hefyd yn blyg yn y peritonewm.
- Tennyn cynhaliol yr ofari
Tennyn gweddill ffoetaidd
Cyfeirir at rhai strwythrau tiwbaidd sy'n weddil o'r cyfnod ffoetaidd fel tennynau ar ôl iddynt gau a troi i mewn i trwythrau tebyg i linyn:
Ffoetws | Oedolyn |
ductus arteriosus | ligamentum arteriosum |
Rhan rhagorol-hepatig gwythïen wmbilig chwith y ffoetws | ligamentum teres hepatis ("tennyn crwn yr iau"). |
Rhan mewn-hepatig gwythïen wmbilig chwith y ffoetws (y ductus venosus) | ligamentum venosum |
Rhannau distal rhydweli wmbilig chwith a dde y ffoetws | medial umbilical ligaments |
Tennyn cymalol
Yn y ffurf a gyfeirir ato gan amlaf, rhwymyn byr o meiwe gysylltol rheolaidd dwys sy'n galed a ffibrog yw tennyn . Cyfansoddir yn bennaf o ffibrau hir llinynnog colagen. Mae tennynau'n cysylltu esgyrn at esgyrn eraill i ffurfio cymal. (Nid ydydnt yn cysylltu cyhyrau a'r esgyrn, tendonnau sy'n gwneud hyn.) Mae rhai tennynau'n cyfyngu rhai symudiadau, neu'n atal eraill yn gyfan gwbl.