Ogof: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: ga:Pluais
Dim crynodeb golygu
Llinell 14: Llinell 14:
* [[Ogof Ffynnon Ddu]], Bannau Brycheiniog
* [[Ogof Ffynnon Ddu]], Bannau Brycheiniog
* [[Ogof Paviland]], Penrhyn Gẃyr (darganfuwyd sgerbwd dyn o'r Oesoedd Cynnar)
* [[Ogof Paviland]], Penrhyn Gẃyr (darganfuwyd sgerbwd dyn o'r Oesoedd Cynnar)

==Ogofau gweddill y byd=
* [[Gaping Gill]], Swydd Efrog


[[Categori:Ogofâu| ]]
[[Categori:Ogofâu| ]]

Fersiwn yn ôl 00:07, 16 Mawrth 2010

Delwedd:HallOfTheMountainKings.jpeg
Tu fewn Ogof Craig a Ffynnon

Gwagle naturiol o dan ddaear yw ogof. Gellir ffurfio ar yr un pryd fel y creigiau o'u gwmpas, er enghraifft mewn lafa. Mae llawer o ogofau felly ar ynysoedd Hawaii.

Beth bynnag, ffurfiwyd mwyafrif o ogofau ar ôl ffurfiad y creigiau, trwy doddiad y creigiau neu trwy erydiad. A mae rhai yn ffurfio ar arfordir y môr, trwy weithrediad y tonnau. Mae'r rheini yn eithaf bychain.

Toddiad cerrig mae'n digwydd i galchfaen yn bennaf, ond mae'na nifer o enghraifftiau toddiad cerrig mewn defnydd fel sialc, dolomit, marmor, , gwenithfaen, halen, lafa a gypswm. Fel arfer, mae carst yn ffurfio ar yr yn pryd fel ogof. Mae'r calchfaen yn toddi oherwydd glaw a dŵr ddaear sydd yn cynnwys CO2 (asid carbonig) ac asidau naturiol eraill. Mewn llawer ogofau calchfaen mae stalagtitau a stalagmitau, yn aml yn creu tirlun danddaearol trawiadol.

Ogofau Cymru

=Ogofau gweddill y byd

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol