Emyr Humphreys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Thaf (sgwrs | cyfraniadau) llun |
Thaf (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 5: | Llinell 5: | ||
| ffugenw = |
| ffugenw = |
||
| dyddiadgeni = {{dyddiad geni ac oedran|1919|4|15}} |
| dyddiadgeni = {{dyddiad geni ac oedran|1919|4|15}} |
||
| mangeni = [[ |
| mangeni = [[Trelawnyd]], [[Sir y Fflint]] |
||
| dyddiadmarw = |
| dyddiadmarw = |
||
| manmarw = |
| manmarw = |
||
| Llinell 42: | Llinell 42: | ||
Daeth yn lenor llawn amser ym [[1972]]. Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis ''[[A Toy Epic]]'' (1958), ''Outside the House of Baal'' (1965), a ''The Land of the Living'', a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr [[20fed ganrif]]: ''Flesh and Blood'', ''The Best of Friends'', ''Salt of the Earth'', ''An Absolute Hero'', ''Open Secrets'', ''National Winner'' a ''Bonds of Attachment''. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, ''The Taliesin Tradition'' (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, ''Collected Poems'', ym 1999.<ref name="BritishCouncil" /> |
Daeth yn lenor llawn amser ym [[1972]]. Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis ''[[A Toy Epic]]'' (1958), ''Outside the House of Baal'' (1965), a ''The Land of the Living'', a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr [[20fed ganrif]]: ''Flesh and Blood'', ''The Best of Friends'', ''Salt of the Earth'', ''An Absolute Hero'', ''Open Secrets'', ''National Winner'' a ''Bonds of Attachment''. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, ''The Taliesin Tradition'' (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, ''Collected Poems'', ym 1999.<ref name="BritishCouncil" /> |
||
Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y [[Gwobr Somerset Maugham|Wobr Somerset Maugham]] ym 1958 ar gyfer ''Hear and Forgive'', a'r [[Gwobr Hawthornden|Wobr Hawthornden]] ar gyfer ''A Toy Epic'' yr un flwyddyn.<ref name="HallOfFame">{{dyf gwe| url=http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/halloffame/arts/emyrhumphreys.shtml| teitl=BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys| cyhoeddwr=BBC| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref> Enillodd Humphreys wobr [[Llyfr y Flwyddyn]] ym 1992 ac 1999.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.academi.org/past-winners-and-judges/| teitl=Past Winners and Judges| cyhoeddwr=[[Academi]]| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BritishCouncil" /> Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf [[Siân Phillips]] am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru. Mae Humphreys yn Gymrawd o' [[Cymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth|Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth]] |
Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y [[Gwobr Somerset Maugham|Wobr Somerset Maugham]] ym 1958 ar gyfer ''Hear and Forgive'', a'r [[Gwobr Hawthornden|Wobr Hawthornden]] ar gyfer ''A Toy Epic'' yr un flwyddyn.<ref name="HallOfFame">{{dyf gwe| url=http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/halloffame/arts/emyrhumphreys.shtml| teitl=BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys| cyhoeddwr=BBC| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref> Enillodd Humphreys wobr [[Llyfr y Flwyddyn]] ym 1992 ac 1999.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.academi.org/past-winners-and-judges/| teitl=Past Winners and Judges| cyhoeddwr=[[Academi]]| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BritishCouncil" /> Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf [[Siân Phillips]] am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru. Mae Humphreys yn Gymrawd o'r [[Cymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth|Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth]]<ref name="BritishCouncil" /> ac yn un o noddwyr [[Canolfan Ymchwil i Lên ac Iaith Saesneg Cymru]].<ref>{{dyf gwe| url=http://www.cuv.ac.uk/CREW/ResearchProjects/ResearchProjectsandInitiatives/WritingWalesinEnglish/#| teitl=Writing Wales in English| cyhoeddwr=Prifysgol Abertawe| dyddiadcyrchiad=13 Chwefror 2010}}</ref> |
||
Disgrifwyd ef gan [[R.S. Thomas]] fel ''the supreme interpreter of Welsh life''.<ref name="BritishCouncil" /> |
Disgrifwyd ef gan [[R.S. Thomas]] fel ''the supreme interpreter of Welsh life''.<ref name="BritishCouncil" /> |
||
Fersiwn yn ôl 09:39, 13 Chwefror 2010
| Emyr Humphreys | |
|---|---|
| Delwedd:Emyr Humphreys.jpg | |
| Geni | Emyr Humphreys 15 Ebrill 1919 Trelawnyd, Sir y Fflint |
| Cenedligrwydd |  Cymreig
|
| Addysg | Ysgol Uwchradd y Rhyl Prifysgol Cymru, Aberystwyth |
| Math o lên | Ffuglen, llenyddiaeth, barddoniaeth |
| Pynciau | Cymru |
| Gwobrau nodedig | Gwobr Somerset Maugham Gwobr Hawthornden Llyfr y Flwyddyn (x2) Gwobr Siân Phillips |
Llenor, bardd a nofelydd Cymreig yw Emyr Humphreys (ganwyd 15 Ebrill 1919), mae'n un o nofelwyr mwyaf blaengar Cymru.[1]
Bywgraffiad
Bywyd cynnar
Ganwyd Humphreys yn Nhrelawnyd[2] ger Prestatyn, Sir y Fflint, a mynychodd Ysgol Uwchradd y Rhyl. Siaradwr Saesneg oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r Gymraeg wedi i ysgol fomio ym Mhen Llyn gael ei losgi ym 1936 ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.[3][4]
Gyrfa broffesiynol
Aeth ymlaen i astudio hanes ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth.[3] Cofrestrodd fel gwrthwynebwr cydwybodol pan ddechreuodd yr Ail Ryfel Byd ym 1939.[5] Wedi'r rhyfel bu'n gweithio fel athro, cynhyrchydd radio gyda'r BBC ac yn ddiweddrach daeth yn ddarlithydd drama ym Mhrifysgol Bangor.[6] Carcharwyd Humphreys dros yr iaith Gymraeg yn ystod yr 1970au.[4]
Gyrfa lenyddol
Daeth yn lenor llawn amser ym 1972. Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis A Toy Epic (1958), Outside the House of Baal (1965), a The Land of the Living, a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr 20fed ganrif: Flesh and Blood, The Best of Friends, Salt of the Earth, An Absolute Hero, Open Secrets, National Winner a Bonds of Attachment. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, The Taliesin Tradition (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, Collected Poems, ym 1999.[6]
Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y Wobr Somerset Maugham ym 1958 ar gyfer Hear and Forgive, a'r Wobr Hawthornden ar gyfer A Toy Epic yr un flwyddyn.[3] Enillodd Humphreys wobr Llyfr y Flwyddyn ym 1992 ac 1999.[7][6] Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf Siân Phillips am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru. Mae Humphreys yn Gymrawd o'r Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth[6] ac yn un o noddwyr Canolfan Ymchwil i Lên ac Iaith Saesneg Cymru.[8]
Disgrifwyd ef gan R.S. Thomas fel the supreme interpreter of Welsh life.[6]
Mae eisioes yn byw yn Llanfairpwll, Ynys Môn.[3]
Cyfeiriadau
- ↑ Emyr Humphreys. Wales Arts International. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ A Man's Estate by Emyr Humphreys. Library of Wales. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys. BBC. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 4.0 4.1 Old People are a Problem By Emyr Humphreys. The Independent (22 Mehefin 2003). Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ Steve Dube (18 Ebrill 2009). Emyr Humphreys’ final book The Woman at the Window. Wales Online. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 Emyr Humphreys - Biography. British Council. Adalwyd ar 4 Chwefror 2010.
- ↑ Past Winners and Judges. Academi. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ Writing Wales in English. Prifysgol Abertawe. Adalwyd ar 13 Chwefror 2010.