Emyr Humphreys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Thaf (sgwrs | cyfraniadau) Crewyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Llenor, bardd a nofelydd Cymreig yw '''Emyr Humphreys''' (ganwyd 15 Ebrill 1919). Ganwyd ym Mhrestatyn, [[Sir y Ff...' |
Thaf (sgwrs | cyfraniadau) gwybodlen, ehangu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen awdur |
|||
| ⚫ | |||
| delwedd = |
|||
| maintdelwedd = |
|||
| enwgeni = Emyr Humphreys |
|||
| ffugenw = |
|||
| dyddiadgeni = {{dyddiad geni ac oedran|1919|4|15}} |
|||
| mangeni = [[Trelawnydd]], [[Sir y Fflint]] |
|||
| dyddiadmarw = |
|||
| manmarw = |
|||
| enwbarddol = |
|||
| galwedigaeth = |
|||
| cenedligrwydd = {{baner|Cymru}} [[Cymry|Cymreig]] |
|||
| ethnigrwydd = |
|||
| dinasyddiaeth = |
|||
| addysg = [[Ysgol Uwchradd y Rhyl]]<br />[[Prifysgol Aberystwyth|Prifysgol Cymru, Aberystwyth]] |
|||
| cyfnod = |
|||
| math = Ffuglen, llenyddiaeth, barddoniaeth |
|||
| pwnc = Cymru |
|||
| symudiad = |
|||
| gwaithnodedig = |
|||
| gwobrau = |
|||
| priod = |
|||
| cymar = |
|||
| plant = |
|||
| perthnasau = |
|||
| dylanwad = |
|||
| wedidylanwadu = |
|||
| llofnod = |
|||
| gwefan = |
|||
}} |
|||
[[Llenor]], [[bardd]] a [[nofelydd]] [[Cymry|Cymreig]] yw '''Emyr Humphreys''' (ganwyd [[15 Ebrill]] [[1919]]), mae'n un o nofelwyr mwyaf blaengar [[Cymru]].<ref>{{dyf gwe| url=http://www.wai.org.uk/index.cfm?UUID=4D702162-65BF-7E43-3285C9A86CB10B04| teitl=Emyr Humphreys| cyhoeddwr=Wales Arts International| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref> |
|||
| ⚫ | Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis ''[[A Toy Epic]]'' (1958), ''Outside the House of Baal'' (1965), a ''The Land of the Living'', a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr [[20fed ganrif]]: ''Flesh and Blood'', ''The Best of Friends'', ''Salt of the Earth'', ''An Absolute Hero'', ''Open Secrets'', ''National Winner'' a ''Bonds of Attachment''. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, ''The Taliesin Tradition'' (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, ''Collected Poems'', ym 1999. |
||
== Bywgraffiad == |
|||
| ⚫ | Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y [[Gwobr Somerset Maugham|Wobr Somerset Maugham]] ym 1958 ar gyfer ''Hear and Forgive'', a'r [[Gwobr Hawthornden|Wobr Hawthornden]] ar gyfer ''A Toy Epic'' yr un flwyddyn.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/halloffame/arts/emyrhumphreys.shtml| teitl=BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys| cyhoeddwr=BBC| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref> Enillodd Humphreys wobr [[Llyfr y Flwyddyn]] ym 1992 ac 1999.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.academi.org/past-winners-and-judges/| teitl=Past Winners and Judges| cyhoeddwr=[[Academi]]| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BritishCouncil" /> Mae Humphreys yn Gymrawd o' [[Cymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth|Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth]].<ref name="BritishCouncil" /> |
||
=== Bywyd cynnar === |
|||
Ganwyd Humphreys yn [[Trelawnyd|Nhrelawnyd]]<ref>{{dyf gwe| url=http://www.libraryofwales.org/english/low_detail.asp?book_ID=18| teitl=A Man's Estate by Emyr Humphreys| cyhoeddwr=Library of Wales| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref> ger [[Prestatyn]], [[Sir y Fflint]], a mynychodd [[Ysgol Uwchradd y Rhyl]]. Siaradwr [[Saesneg]] oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r [[Cymraeg|Gymraeg]] wedi i ysgol fomio ym [[Pen Llyn|Mhen Llyn]] gael ei losgi ym [[1936]] ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.<ref name="HallOfFame" /><ref name="Indy">{{dyf gwe| url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/old-people-are-a-problem-by-emyr-humphreys-541623.html| teitl=Old People are a Problem By Emyr Humphreys| cyhoeddwr=The Independent| audur=[[Jan Morris]]| dyddiad=22 Mehefin 2003| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref> |
|||
=== Gyrfa broffesiynol === |
|||
| ⚫ | Aeth ymlaen i astudio hanes ym [[Prifysgol Aberystwyth|Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth]].<ref name="HallOfFame" /> Cofrestrodd fel [[gwrthwynebwr cydwybodol]] pan ddechreuodd yr [[Ail Ryfel Byd]] ym [[1939]].<ref>{{dyf gwe| url=http://www.walesonline.co.uk/showbiz-and-lifestyle/books-in-wales/2009/04/18/emyr-humphreys-final-book-the-woman-at-the-window-91466-23402392/| cyhoeddwr=Wales Online| dyddiad=18 Ebrill 2009| awdur=Steve Dube| teitl=Emyr Humphreys’ final book The Woman at the Window| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref> Wedi'r rhyfel bu'n gweithio fel athro, cynhyrchydd radio gyda'r [[BBC]] ac yn ddiweddrach daeth yn ddarlithydd drama ym [[Prifysgol Bangor|Mhrifysgol Bangor]].<ref name="BritishCouncil">{{dyf gwe| url=http://www.contemporarywriters.com/authors/?p=auth5689470C1906a1640DUyJ4055700| cyhoeddwr=[[British Council]]| dyddiadcyrchiad=4 Chwefror 2010| teitl=Emyr Humphreys - Biography}}</ref> Carcharwyd Humphreys dros yr iaith Gymraeg yn ystod yr 1970au.<ref name="Indy" /> |
||
=== Gyrfa lenyddol === |
|||
| ⚫ | Daeth yn lenor llawn amser ym [[1972]]. Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis ''[[A Toy Epic]]'' (1958), ''Outside the House of Baal'' (1965), a ''The Land of the Living'', a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr [[20fed ganrif]]: ''Flesh and Blood'', ''The Best of Friends'', ''Salt of the Earth'', ''An Absolute Hero'', ''Open Secrets'', ''National Winner'' a ''Bonds of Attachment''. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, ''The Taliesin Tradition'' (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, ''Collected Poems'', ym 1999.<ref name="BritishCouncil" /> |
||
| ⚫ | Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y [[Gwobr Somerset Maugham|Wobr Somerset Maugham]] ym 1958 ar gyfer ''Hear and Forgive'', a'r [[Gwobr Hawthornden|Wobr Hawthornden]] ar gyfer ''A Toy Epic'' yr un flwyddyn.<ref name="HallOfFame">{{dyf gwe| url=http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/halloffame/arts/emyrhumphreys.shtml| teitl=BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys| cyhoeddwr=BBC| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref> Enillodd Humphreys wobr [[Llyfr y Flwyddyn]] ym 1992 ac 1999.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.academi.org/past-winners-and-judges/| teitl=Past Winners and Judges| cyhoeddwr=[[Academi]]| dyddiadcyrchiad=1 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BritishCouncil" /> Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf [[Siân Phillips]] am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru. Mae Humphreys yn Gymrawd o' [[Cymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth|Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth]].<ref name="BritishCouncil" /> |
||
Disgrifwyd ef gan [[R.S. Thomas]] fel ''the supreme interpreter of Welsh life''.<ref name="BritishCouncil" /> |
|||
Mae eisioes yn byw yn [[Llanfairpwll]], [[Ynys Môn]].<ref name="HallOfFame" /> |
|||
== Cyfeiriadau == |
== Cyfeiriadau == |
||
{{cyfeiriadau}} |
{{cyfeiriadau|2}} |
||
== Dolenni allanol == |
== Dolenni allanol == |
||
| Llinell 18: | Llinell 61: | ||
[[Categori:Beirdd Cymreig]] |
[[Categori:Beirdd Cymreig]] |
||
[[Categori:Academyddion Cymreig]] |
[[Categori:Academyddion Cymreig]] |
||
[[Categori:Addysgwyr Cymreig]] |
|||
[[Categori:Cynhyrchwyr teledu Cymreig]] |
|||
[[Categori:Pobl o Sir y Fflint]] |
[[Categori:Pobl o Sir y Fflint]] |
||
Fersiwn yn ôl 21:19, 12 Chwefror 2010
| Emyr Humphreys | |
|---|---|
| Geni | Emyr Humphreys 15 Ebrill 1919 Trelawnydd, Sir y Fflint |
| Cenedligrwydd |  Cymreig
|
| Addysg | Ysgol Uwchradd y Rhyl Prifysgol Cymru, Aberystwyth |
| Math o lên | Ffuglen, llenyddiaeth, barddoniaeth |
| Pynciau | Cymru |
Llenor, bardd a nofelydd Cymreig yw Emyr Humphreys (ganwyd 15 Ebrill 1919), mae'n un o nofelwyr mwyaf blaengar Cymru.[1]
Bywgraffiad
Bywyd cynnar
Ganwyd Humphreys yn Nhrelawnyd[2] ger Prestatyn, Sir y Fflint, a mynychodd Ysgol Uwchradd y Rhyl. Siaradwr Saesneg oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r Gymraeg wedi i ysgol fomio ym Mhen Llyn gael ei losgi ym 1936 ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.[3][4]
Gyrfa broffesiynol
Aeth ymlaen i astudio hanes ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth.[3] Cofrestrodd fel gwrthwynebwr cydwybodol pan ddechreuodd yr Ail Ryfel Byd ym 1939.[5] Wedi'r rhyfel bu'n gweithio fel athro, cynhyrchydd radio gyda'r BBC ac yn ddiweddrach daeth yn ddarlithydd drama ym Mhrifysgol Bangor.[6] Carcharwyd Humphreys dros yr iaith Gymraeg yn ystod yr 1970au.[4]
Gyrfa lenyddol
Daeth yn lenor llawn amser ym 1972. Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis A Toy Epic (1958), Outside the House of Baal (1965), a The Land of the Living, a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr 20fed ganrif: Flesh and Blood, The Best of Friends, Salt of the Earth, An Absolute Hero, Open Secrets, National Winner a Bonds of Attachment. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, The Taliesin Tradition (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, Collected Poems, ym 1999.[6]
Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y Wobr Somerset Maugham ym 1958 ar gyfer Hear and Forgive, a'r Wobr Hawthornden ar gyfer A Toy Epic yr un flwyddyn.[3] Enillodd Humphreys wobr Llyfr y Flwyddyn ym 1992 ac 1999.[7][6] Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf Siân Phillips am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru. Mae Humphreys yn Gymrawd o' Gymdeithas Brenhinol Llenyddiaeth.[6]
Disgrifwyd ef gan R.S. Thomas fel the supreme interpreter of Welsh life.[6]
Mae eisioes yn byw yn Llanfairpwll, Ynys Môn.[3]
Cyfeiriadau
- ↑ Emyr Humphreys. Wales Arts International. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ A Man's Estate by Emyr Humphreys. Library of Wales. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys. BBC. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 4.0 4.1 Old People are a Problem By Emyr Humphreys. The Independent (22 Mehefin 2003). Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ Steve Dube (18 Ebrill 2009). Emyr Humphreys’ final book The Woman at the Window. Wales Online. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 Emyr Humphreys - Biography. British Council. Adalwyd ar 4 Chwefror 2010.
- ↑ Past Winners and Judges. Academi. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.