William Abraham (Mabon): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 20:39, 3 Chwefror 2010

Gweler hefyd Mabon.

Llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru ac Aelod Seneddol oedd William Abraham (Mabon) (14 Mehefin 1842 - 14 Mai 1922).

Ganed ef yng Nghwmafan, yn fab i Thomas a Mary Abraham. Addysgwyd ef yn Ysgol Genedlaethol Cwmafan, gan adael yn ddeg oed, ac yna bu'n gweithio mewn gwaith alcam ac fel glowr. Yn y 1860au bu am gyfnod yn Chile yn gweithio yn y gweithfeydd copr yno. Wedi iddo ddychwelyd i Gymru, etholwyd ef yn gynrychiolydd y glowyr yn 1870, a bu'n llywydd y glowyr ar y Joint Sliding Scale Association o 1875 hyd 1903. Rhwng 1892 a 1898 byddai'r glowyr yn cael diwrnod o wyliau o'r gwaith ar y dydd Llun cyntaf o bob mis, a gelwid y diwrnod yma yn "Ddiwrnod Mabon."

Daeth yn aelod seneddol dros y Rhondda yn 1885, a bu'n cynrychioli Gorllewin Rhondda o 1918 hyd 1922. Ar y cyntaf, roedd yn aelod o'r Blaid Ryddfrydol, yna'n ddiweddarach yn aelod o'r Blaid Lafur pan ddaeth y blaid honno'n sefydliad annibynnol. Sefydlwyd Ffederasiwn Glowyr De Cymru yn 1898, gyda Mabon yn llywydd.

Roedd hefyd yn gefnogwr cryf i'r Eisteddfod, a daeth ei enw barddol "Mabon" yn gysylltiedig a'i enw.

Llyfryddiaeth

Evans, Eric Wyn, Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership (Caerdydd, 1959).

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: etholaeth newydd	Aelod Seneddol dros Rondda 1885 – 1918	Olynydd: dilewyd yr etholaeth
Rhagflaenydd: etholaeth newydd	Aelod Seneddol dros Orllewin Rhondda 1918 – 1920	Olynydd: William John

@@ Llinell 4: / Llinell 4: @@
 Ganed ef yng [[Cwmafan|Nghwmafan]], yn fab i Thomas a Mary Abraham. Addysgwyd ef yn Ysgol Genedlaethol Cwmafan, gan adael yn ddeg oed, ac yna bu'n gweithio mewn gwaith alcam ac fel glowr. Yn y [[1860au]] bu am gyfnod yn [[Chile]] yn gweithio yn y gweithfeydd [[copr]] yno. Wedi iddo ddychwelyd i Gymru, etholwyd ef yn gynrychiolydd y glowyr yn [[1870]], a bu'n llywydd y glowyr ar y ''Joint Sliding Scale Association'' o 1875 hyd 1903. Rhwng 1892 a 1898 byddai'r glowyr yn cael diwrnod o wyliau o'r gwaith ar y dydd Llun cyntaf o bob mis, a gelwid y diwrnod yma yn "Ddiwrnod Mabon."
-Daeth yn aelod seneddol dros y Rhondda yn 1885, a bu'n cynrychioli  Gorllewin Rhondda o 1918 hyd 1922. Ar y cyntaf, roedd yn aelod o'r [[Y Blaid Ryddfrydol|Blaid Ryddfrydol]], yna'n ddiweddarach yn aelod o'r [[Y Blaid Lafur|Blaid Lafur]] pan ddaeth y blaid honno'n sefydliad annibynnol. Sefydlwyd Ffederasiwn Glowyr De Cymru yn 1898, gyda Mabon yn llywydd.
+Daeth yn aelod seneddol dros y Rhondda yn 1885, a bu'n cynrychioli Gorllewin Rhondda o 1918 hyd 1922. Ar y cyntaf, roedd yn aelod o'r [[Y Blaid Ryddfrydol|Blaid Ryddfrydol]], yna'n ddiweddarach yn aelod o'r [[Y Blaid Lafur|Blaid Lafur]] pan ddaeth y blaid honno'n sefydliad annibynnol. Sefydlwyd Ffederasiwn Glowyr De Cymru yn 1898, gyda Mabon yn llywydd.
 Roedd hefyd yn gefnogwr cryf i'r [[Eisteddfod]], a daeth ei enw barddol "Mabon" yn gysylltiedig a'i enw.
-==Llyfryddiaeth==
+== Llyfryddiaeth ==
 * Evans, Eric Wyn, ''Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership'' (Caerdydd, 1959).
 {{dechrau-bocs}}
 {{Teitl Dil|du}}
-{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Rhondda (etholaeth seneddol)|Rondda]] | blynyddoedd=[[1885]] &ndash; [[1918]] | ar ôl=''dilewyd yr etholaeth''}}
+{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Rhondda (etholaeth seneddol)|Rondda]] | blynyddoedd=[[1885]] – [[1918]] | ar ôl=''dilewyd yr etholaeth''}}
-{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Gorllewin Rhondda (etholaeth seneddol)|Orllewin Rhondda]] | blynyddoedd=[[1918]] &ndash; [[1920]] | ar ôl=[[William John]] }}
+{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Gorllewin Rhondda (etholaeth seneddol)|Orllewin Rhondda]] | blynyddoedd=[[1918]] – [[1920]] | ar ôl=[[William John]] }}
 {{diwedd-bocs}}
 {{DEFAULTSORT:Abraham (Mabon), William}}
 [[Categori:Genedigaethau 1842]]
 [[Categori:Marwolaethau 1922]]
@@ Llinell 23: / Llinell 24: @@
 [[Categori:Gwleidyddion Cymreig]]
-[[en:William Abraham (Welsh politician)]]
+[[en:William Abraham (trade unionist)]]