Tsunami: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: ckb:تسۆنامی
TobeBot (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 75: Llinell 75:
[[nn:Flodbølgje]]
[[nn:Flodbølgje]]
[[no:Tsunami]]
[[no:Tsunami]]
[[nv:Tó nitéél nitságoʼ atságáá]]
[[om:Tsunamis]]
[[om:Tsunamis]]
[[pl:Tsunami]]
[[pl:Tsunami]]

Fersiwn yn ôl 00:46, 21 Ionawr 2010

Tsunami 2004 yng Ngwlad Thai.

Ton neu nifer o donnau anferth yw Tsunami (Hepburn) (o'r 津波 Siapaneg ton fawr mewn porthladd, Kunrei-shiki: Tunami). Fel arfer, mae Tsunami yn cael ei chreu ar ôl daeargryn neu ffrwydriad llosgfynydd ar waelod y môr, neu wedi i feteoryn ddisgyn i'r môr. Mae ynni Tsunami yn gyson ac yn penderfynu uchder a chyflymder y tonnau. Felly mae uchder y don yn tyfu pryd mae hi'n dod i le mwy bas ger y tir ac mae ei chyflymder yn arafu. Tra bod y don yn symud ar wyneb y môr mae hi'n isel, yn gyflym ac o donfedd hir, ac felly mae'n anodd sylwi arni, ond mewn bae neu le arall cul a bas mae'n bosibl iddi fod yn fwy nag 30m uchder ac iddi achosi niwed erchyll.

Mae systemau rhybudd gan nifer o drefi ar lan y Môr Tawel (yn bennaf yn Siapan ac yn Hawaii) ac mae Sefydliadau Seismoleg a lloerennau yn gwylio a rhagfynegi Tsunami.

Gweler hefyd

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol