Bangor-is-y-coed: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) Gwybodlen Wicidata |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
:''Gweler hefyd [[Bangor (gwahaniaethu)]].'' |
:''Gweler hefyd [[Bangor (gwahaniaethu)]].'' |
||
{{Gwybodlen lle |
|||
{{Infobox UK place |
|||
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}} |
|||
|country= Cymru |
|||
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth |
|||
|welsh_name= Bangor-is-y-Coed |
|||
| aelodcynulliad = {{Swits Wrecsam i enw'r AC}} |
|||
|official_name= |
|||
| aelodseneddol = {{Swits Wrecsam i enw'r AS}} |
|||
| population = 1,266 |
|||
| population_ref =Cyfrifiad 2001 |
|||
|lieutenancy_wales= [[Clwyd]] |
|||
|constituency_westminster= [[De Clwyd (etholaeth seneddol)|De Clwyd]] |
|||
|constituency_welsh_assembly= [[De Clwyd (etholaeth Cynulliad)|De Clwyd]] |
|||
|post_town= WRECSAM |
|||
|postcode_district= LL11 |
|||
|postcode_area= LL |
|||
|dial_code= 01978 |
|||
|os_grid_reference= SJ3895145515 |
|||
|latitude= 53.003455 |
|||
|longitude= -2.911186 |
|||
|map_type= |
|||
|static_image= [[Delwedd:SPIMG0001a.jpg|240px]] |
|||
|static_image_caption= Y bont ym Mangor-is-y-coed |
|||
}} |
}} |
||
Mae '''Bangor is y Coed'''({{Sain|Bangor-is-y-coed.ogg|ynganiad}}), hefyd '''Bangor Is-Coed''' ([[Saesneg]]: ''Bangor-on-Dee'') yn bentref hanesyddol a [[Cymuned (llywodraeth leol)|chymuned]] ar [[Afon Dyfrdwy]] ym mwrdeistref sirol [[Wrecsam (sir)|Wrecsam]]. Mae [[cae rasio]] ceffylau i'r de-orllewin o'r pentref. |
Mae '''Bangor is y Coed'''({{Sain|Bangor-is-y-coed.ogg|ynganiad}}), hefyd '''Bangor Is-Coed''' ([[Saesneg]]: ''Bangor-on-Dee'') yn bentref hanesyddol a [[Cymuned (llywodraeth leol)|chymuned]] ar [[Afon Dyfrdwy]] ym mwrdeistref sirol [[Wrecsam (sir)|Wrecsam]]. Mae [[cae rasio]] ceffylau i'r de-orllewin o'r pentref. |
||
Cynrychiolir yr ardal hon yn y [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Cynulliad Cenedlaethol]] gan {{Swits Wrecsam i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Wrecsam i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref> |
|||
==Mynachlog Bangor is y Coed== |
==Mynachlog Bangor is y Coed== |
||
Fersiwn yn ôl 14:36, 4 Rhagfyr 2018
- Gweler hefyd Bangor (gwahaniaethu).
_-_Afon_Dyfrdwy_(River_Dee)_SSSI_25.png) Pont Bangor-is-y-coed dros y Ddyfrdwy a'r eglwys leol | |
| Math | pentref, cymuned  |
|---|---|
Bangor-is-y-coed.ogg | |
| Poblogaeth | 1,110 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Wrecsam |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 851.81 ha |
| Cyfesurynnau | 53.0035°N 2.9112°W |
| Cod SYG | W04000215 |
| Cod OS | SJ388454 |
| Cod post | LL11 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Lesley Griffiths (Llafur) |
| AS/au | Sarah Atherton (Ceidwadwyr) |
 | |
Mae Bangor is y Coed(
ynganiad ), hefyd Bangor Is-Coed (Saesneg: Bangor-on-Dee) yn bentref hanesyddol a chymuned ar Afon Dyfrdwy ym mwrdeistref sirol Wrecsam. Mae cae rasio ceffylau i'r de-orllewin o'r pentref.
Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Lesley Griffiths (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Sarah Atherton (Ceidwadwyr).[1][2]
Mynachlog Bangor is y Coed
Roedd clas (mynachlog) Bangor is y Coed yn ganolfan crefydd a dysg pwysig iawn yn hanes cynnar Cymru a'r Brydain Geltaidd. Yn ôl traddodiad sefydlwyd y fynachlog enwog gan y sant Dunawd yn y 6g, gyda'i feibion Deiniol Wyn (nawddsant Bangor yng Ngwynedd), Cynwyl a Gwarthan. Roedd y sant wedi ffoi o'r Hen Ogledd a chafodd heddwch a lloches ar lannau Afon Dyfrdwy ac felly penderfynodd sefydlu mynachlog yno. Daeth yn ganolfan bwysicaf cantref Maelor (a chwmwd Maelor Gymraeg yn ddiweddarach).
Yn ôl yr hanesydd o Sais Beda, cafodd Bangor is y Coed ei dinistrio gan y Saeson yn sgîl Brwydr Caer (tua 615 neu 616). Roedd carfan gref o'r mynachod wedi cymryd rhan yn y frwydr ei hun ond collwyd y dydd i luoedd y brenin Aethelfrith o Ddeira (Northumbria heddiw) a chollodd 1200 o'r mynachod eu bywydau.
Does dim olion o'r fynachlog i'w gweld yno heddiw.
Y pentref
Mae pont pump bwa, Pont Bangor-is-y-coed sy'n dyddio o tua 1660 yn rhychwantu Afon Dyfrdwy yn y pentref; credir iddo gael ei chodi gan y pensaer enwog Inigo Jones.
Cyfrifiad 2011
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[3][4][5][6]
Cyfeiriadau
- ↑ Gwefan y Cynulliad; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013
Trefi
Y Waun · Wrecsam
Pentrefi
Acrefair · Bangor-is-y-coed · Y Bers · Bronington · Brymbo · Brynhyfryd · Bwlchgwyn · Caego · Cefn Mawr · Coedpoeth · Erbistog · Froncysyllte · Garth · Glanrafon · Glyn Ceiriog · Gresffordd · Gwersyllt · Hanmer · Holt · Llai · Llanarmon Dyffryn Ceiriog · Llannerch Banna · Llan-y-pwll · Llechrydau · Llys Bedydd · Marchwiail · Marford · Y Mwynglawdd · Yr Orsedd · Owrtyn · Y Pandy · Pentre Bychan · Pentredŵr · Pen-y-bryn · Pen-y-cae · Ponciau · Pontfadog · Rhiwabon · Rhos-ddu · Rhosllannerchrugog · Rhostyllen · Rhosymedre · Talwrn Green · Trefor · Tregeiriog · Tre Ioan · Wrddymbre