Alemanni: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: eu:Alamaniar
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: mk:Алемани; cosmetic changes
Llinell 1: Llinell 1:
[[Image:Alemanni_expansion.png|thumb|280px|Tiriogaethau yr Alamanni, a safleoedd brwydrau rhwng yr Alamanni a'r Rhufeiniaid, 3ydd i 6ed ganrif]]
[[Delwedd:Alemanni_expansion.png|thumb|280px|Tiriogaethau yr Alamanni, a safleoedd brwydrau rhwng yr Alamanni a'r Rhufeiniaid, 3ydd i 6ed ganrif]]


Roedd yr '''Alemanni''', '''Allemanni''' neu '''Alamanni''' yn wreiddiol yn gynghrair o lwythau Almaenig oedd yn byw o amgylch rhan uchaf yr [[Afon Main]], yn awr yn yr [[Almaen]]. Bu llawer o frwydro rhwng yr Alemanni a'r Ymerodraeth Rufeinig o'r [[3edd ganrif]] ymlaen; gyda'r Alamanni yn aml yn croesi'r ffin i ymosod ar dalaith [[Germania Superior]]. O'r [[5ed ganrif]] ymlaen, ehangodd eu tiriogaethau, gan symud i mewn i [[Alsace]] a chyrraedd dyffrynnoedd yr [[Alpau]] erbyn yr [[8fed ganrif]]. Ffurfiasant wlad [[Alemannia]], oedd ar brydiau yn annibynnol ond yn amlach na pheidio dan reolaeth y [[Ffranciaid]]. Collodd ''Allemania'' ei hunaniaeth pan ymgorfforodd [[Siarl Martel]] y wlad yn yr Ymerodraeth Ffrancaidd yn gynnar yn yr [[8fed ganrif]].
Roedd yr '''Alemanni''', '''Allemanni''' neu '''Alamanni''' yn wreiddiol yn gynghrair o lwythau Almaenig oedd yn byw o amgylch rhan uchaf yr [[Afon Main]], yn awr yn yr [[Almaen]]. Bu llawer o frwydro rhwng yr Alemanni a'r Ymerodraeth Rufeinig o'r [[3edd ganrif]] ymlaen; gyda'r Alamanni yn aml yn croesi'r ffin i ymosod ar dalaith [[Germania Superior]]. O'r [[5ed ganrif]] ymlaen, ehangodd eu tiriogaethau, gan symud i mewn i [[Alsace]] a chyrraedd dyffrynnoedd yr [[Alpau]] erbyn yr [[8fed ganrif]]. Ffurfiasant wlad [[Alemannia]], oedd ar brydiau yn annibynnol ond yn amlach na pheidio dan reolaeth y [[Ffranciaid]]. Collodd ''Allemania'' ei hunaniaeth pan ymgorfforodd [[Siarl Martel]] y wlad yn yr Ymerodraeth Ffrancaidd yn gynnar yn yr [[8fed ganrif]].
Llinell 6: Llinell 6:




[[Image:Alamannien Hochburgund ca 1000.png|thumb|250px|Alemannia (melyn) a Bwrgwyn Uchaf (gwyrdd) tua 1000.]]
[[Delwedd:Alamannien Hochburgund ca 1000.png|thumb|250px|Alemannia (melyn) a Bwrgwyn Uchaf (gwyrdd) tua 1000.]]


==Rhestr o reolwyr yr Alemanni==
== Rhestr o reolwyr yr Alemanni ==
;Brenhinoedd
;Brenhinoedd
* [[Chrocus]] 306
* [[Chrocus]] 306
Llinell 23: Llinell 23:
* [[Rando]] 368
* [[Rando]] 368
* [[Hariobaud]] 4th c.
* [[Hariobaud]] 4th c.
* [[Vadomar]] 354 - 360
* [[Vadomar]] 354 - 360
* [[Vithicab]] 360 - 368
* [[Vithicab]] 360 - 368
* [[Priarius]] ? - 378
* [[Priarius]] ? - 378
Llinell 32: Llinell 32:
* [[Leuthari I]] cyn 552 - 554
* [[Leuthari I]] cyn 552 - 554
* [[Haming]] 539 - 554
* [[Haming]] 539 - 554
* [[Lantachar]] hyd 548 (esgobaeth Avenches)
* [[Lantachar]] hyd 548 (esgobaeth Avenches)
* [[Magnachar]] 565 (esgobaeth Avenches)
* [[Magnachar]] 565 (esgobaeth Avenches)
* [[Vaefar]] 573 (esgobaeth Avenches)
* [[Vaefar]] 573 (esgobaeth Avenches)
Llinell 74: Llinell 74:
[[la:Alamanni]]
[[la:Alamanni]]
[[lt:Alemanai]]
[[lt:Alemanai]]
[[mk:Алемани]]
[[ms:Alamanni]]
[[ms:Alamanni]]
[[nds-nl:Allemannen (volk)]]
[[nds-nl:Allemannen (volk)]]

Fersiwn yn ôl 00:18, 16 Medi 2009

Tiriogaethau yr Alamanni, a safleoedd brwydrau rhwng yr Alamanni a'r Rhufeiniaid, 3ydd i 6ed ganrif

Roedd yr Alemanni, Allemanni neu Alamanni yn wreiddiol yn gynghrair o lwythau Almaenig oedd yn byw o amgylch rhan uchaf yr Afon Main, yn awr yn yr Almaen. Bu llawer o frwydro rhwng yr Alemanni a'r Ymerodraeth Rufeinig o'r 3edd ganrif ymlaen; gyda'r Alamanni yn aml yn croesi'r ffin i ymosod ar dalaith Germania Superior. O'r 5ed ganrif ymlaen, ehangodd eu tiriogaethau, gan symud i mewn i Alsace a chyrraedd dyffrynnoedd yr Alpau erbyn yr 8fed ganrif. Ffurfiasant wlad Alemannia, oedd ar brydiau yn annibynnol ond yn amlach na pheidio dan reolaeth y Ffranciaid. Collodd Allemania ei hunaniaeth pan ymgorfforodd Siarl Martel y wlad yn yr Ymerodraeth Ffrancaidd yn gynnar yn yr 8fed ganrif.

Daw'r enw "Yr Almaen" am y wlad o enw'r Alamanni, ac felly hefyd yn Ffrangeg (Allemagne) ac yn Sbaeneg (Alemania).


Alemannia (melyn) a Bwrgwyn Uchaf (gwyrdd) tua 1000.

Rhestr o reolwyr yr Alemanni

Brenhinoedd
Dugiaid dan reolaeth y Ffranciaid