Gwain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 03:59, 4 Medi 2009

Organau cenhedlu benywaidd

tiwbiau Ffalopaidd pledren pwbis man G clitoris wrethra gwain ofari, neu wygell coluddyn mawr croth ffornics ceg y groth rectwm anws

Tiwb sy'n arwain o'r organau cenhedlu allanol i'r groth mewn mamal benywaidd yw'r wain neu'r fagina (o'r Lladin uāgīna). Ar lafar: 'cont'.

Anatomeg

Mae gwain dynes oddeutu 10cm o hir, a 25mm mewn diamedr (er fod llawer o amrywiaeth o berson i berson). Sylwer fod hyn yn fyrrach ac yn deneuach na'r phidyn cyfartalog. Mae'r wain yn hynod o hyblyg, sy'n galluogi genedigaeth a chyfathrach rywiol. Mae'n cysylltu gyda'r fwlfa ar y tu allan, a cheg y groth ar y tu fewn. Pan fo dynes yn sefyll mae'r fagina a'r groth yn ffurfio ongl o tua 45°. Lleolir agoriad y wain yn rhan ôl y fwlfa, islaw'r clitoris ac agoriad yr wrethra. Tu allan i'r wain, mae'r labia a churn frasderog a elwir Mwnt Gwener. Cochbinc yw lliw'r wain, yn debyg i bilenni mwcws mewnol eraill megis tu fewn y geg.

Mae'r chwarennau Bartholin a lleolir yn dau ben y wain yn gwlychu neu'n iro'r wain rhyw ychydig, ac mae rhywfaint o hylif yn croesi'r mur faginaidd yn ogystal (er nad oes chwarennau arno).

Mewn merched ifanc, mae'r hymen yn gorchuddio rhan o agoriad y wain, nes iddi gael ei rhwygo drwy gyfathrach rywiol, ymarfer corff brwysg, neu rhyw weithgaredd arall megis marchogaeth. Dylid nodi nad yw cyfathrach rywiol yn rhwygo'r hymen o reidrwydd, felly mae'r cysylltiad traddodiadol rhwng yr hymen a gwyryfdod (e.e. yr hen enw Cymraeg, pilen forwyn) yn ofergoel.

Swyddogaeth

O safbwynt biolegol, mae'r swyddogaethau canlynol gan y wain:

Galluogi i'r hylifau mislifol adael y corff
Cyfathrach rywiol
Genedigaeth

Gweithgaredd Rhywiol

Fe all y crynhoad o derfyniadau nerfol o gwmpas agoriad y wain darparu ymdeimlad pleserus yn ystod gweithgareddau rhywiol. Gall gweithgaredd o'r fath fod yn gyfathrach anghyfunrhyw, symyliad gyda'r dwylo neu gyda ffugbidlen. Lleolir ardal a gelwir y man-G ar fur blaen y wain, oddeutu 5cm o'r agoriad; gall rhai merched brofi pleser angerddol wrth i'r man-G cael ei gosi. Honir fod orgasm man-G yn gallu arwain at alldafliad benywaidd.

Iechyd a hylendid faginaidd

Mae'r wain yn organ sy'n llnau ei hun, ac nid oes angen triniaeth arbennig arni.

Archwilir y wain weithiau am resymau meddygol.

Ymysg yr afiechydon a all effeithio'r wain mae cancr y wain a heintiad burum.

Gweler hefyd

@@ Llinell 2: / Llinell 2: @@
 Tiwb sy'n arwain o'r [[organau cenhedlu]] allanol i'r [[croth|groth]] mewn [[mamal]] benywaidd yw'r '''wain''' neu'r '''fagina''' (o'r [[Lladin]] ''uāgīna''). Ar lafar: 'cont'.
-==Anatomeg==
+== Anatomeg ==
 Mae gwain dynes oddeutu 10[[cm]] o hir, a 25mm mewn diamedr (er fod llawer o amrywiaeth o berson i berson). Sylwer fod hyn yn fyrrach ac yn deneuach na'r [[pidyn|phidyn]] cyfartalog. Mae'r wain yn hynod o hyblyg, sy'n galluogi [[genedigaeth]] a [[cyfathrach rywiol|chyfathrach rywiol]]. Mae'n cysylltu gyda'r fwlfa ar y tu allan, a [[ceg y groth|cheg y groth]] ar y tu fewn. Pan fo dynes yn sefyll mae'r fagina a'r [[croth|groth]] yn ffurfio [[ongl]] o tua 45°. Lleolir agoriad y wain yn rhan ôl y fwlfa, islaw'r [[clitoris]] ac agoriad yr [[wrethra]]. Tu allan i'r wain, mae'r [[labia]] a churn frasderog a elwir [[Mons Veneris|Mwnt Gwener]]. Cochbinc yw lliw'r wain, yn debyg i [[pilen mwcws|bilenni mwcws]] mewnol eraill megis tu fewn y geg.
@@ Llinell 9: / Llinell 9: @@
 Mewn merched ifanc, mae'r [[hymen]] yn gorchuddio rhan o agoriad y wain, nes iddi gael ei rhwygo drwy [[cyfathrach rywiol|gyfathrach rywiol]], ymarfer corff brwysg, neu rhyw weithgaredd arall megis marchogaeth. Dylid nodi nad yw cyfathrach rywiol yn rhwygo'r hymen o reidrwydd, felly mae'r cysylltiad traddodiadol rhwng yr hymen a gwyryfdod (e.e. yr hen enw [[Cymraeg]], pilen forwyn) yn ofergoel.
-==Swyddogaeth==
+== Swyddogaeth ==
-O safbwynt [[bioleg|biolegol]], mae'r swyddogaethau canlynol gan y wain:
+O safbwynt [[bioleg]]ol, mae'r swyddogaethau canlynol gan y wain:
 *Galluogi i'r [[mislif|hylifau mislifol]] adael y corff
@@ Llinell 16: / Llinell 16: @@
 *[[Genedigaeth]]
-==Gweithgaredd Rhywiol==
+== Gweithgaredd Rhywiol ==
 [[Delwedd:Vagina -- A vaginal opening B clitoris.png|bawd|A: agoriad y fagina, B: y [[clitoris]]]]
-Fe all y crynhoad o derfyniadau [[nerf|nerfol]] o gwmpas agoriad y wain darparu ymdeimlad pleserus yn ystod gweithgareddau rhywiol. Gall gweithgaredd o'r fath fod yn [[cyfathrach rywiol|gyfathrach anghyfunrhyw]], symyliad gyda'r dwylo neu gyda [[ffugbidlen]]. Lleolir ardal a gelwir y [[man-G]] ar fur blaen y wain, oddeutu 5[[cm]] o'r agoriad; gall rhai merched brofi pleser angerddol wrth i'r man-G cael ei gosi. Honir fod [[orgasm]] man-G yn gallu arwain at [[alldafliad]] benywaidd.
+Fe all y crynhoad o derfyniadau [[nerf]]ol o gwmpas agoriad y wain darparu ymdeimlad pleserus yn ystod gweithgareddau rhywiol. Gall gweithgaredd o'r fath fod yn [[cyfathrach rywiol|gyfathrach anghyfunrhyw]], symyliad gyda'r dwylo neu gyda [[ffugbidlen]]. Lleolir ardal a gelwir y [[man-G]] ar fur blaen y wain, oddeutu 5[[cm]] o'r agoriad; gall rhai merched brofi pleser angerddol wrth i'r man-G cael ei gosi. Honir fod [[orgasm]] man-G yn gallu arwain at [[alldafliad]] benywaidd.
-==Iechyd a hylendid faginaidd==
+== Iechyd a hylendid faginaidd ==
 Mae'r wain yn organ sy'n llnau ei hun, ac nid oes angen triniaeth arbennig arni.
@@ Llinell 27: / Llinell 27: @@
 Ymysg yr afiechydon a all effeithio'r wain mae [[cancr y wain]] a [[heintiad burum]].
-==Gweler hefyd==
+== Gweler hefyd ==
 * [[Organ (bioleg)|Organau]]
 * [[Anatomeg ddynol]]
@@ Llinell 58: / Llinell 58: @@
 [[fr:Vagin]]
 [[fy:Fagina]]
+[[ga:Faighin]]
 [[gan:屄]]
 [[gd:Faighean]]