Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B robot yn newid: ca:Primera guerra púnica
SieBot (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 15: Llinell 15:
[[br:Brezel punek kentañ]]
[[br:Brezel punek kentañ]]
[[bs:Prvi punski rat]]
[[bs:Prvi punski rat]]
[[ca:Primera guerra púnica]]
[[ca:Primera Guerra Púnica]]
[[cs:První punská válka]]
[[cs:První punská válka]]
[[da:Første puniske krig]]
[[da:Første puniske krig]]
Llinell 33: Llinell 33:
[[ja:第一次ポエニ戦争]]
[[ja:第一次ポエニ戦争]]
[[ka:პირველი პუნიკური ომი]]
[[ka:პირველი პუნიკური ომი]]
[[ko:1차 포에니 전쟁]]
[[ko:제1차 포에니 전쟁]]
[[la:Primum Bellum Punicum]]
[[la:Primum Bellum Punicum]]
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]]
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]]

Fersiwn yn ôl 00:40, 12 Gorffennaf 2009

Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.

Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.

Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.

Eginyn erthygl sydd uchod am hanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.