Awstria-Hwngari: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
SVG (GlobalReplace v0.6.5) |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd: |
[[Delwedd:Austro-Hungarian Monarchy (1914).svg|dde|270px|bawd|Awstria-Hwngari]] |
||
Gwladwriaeth yng nghanolbarth [[Ewrop]] o [[1867]] hyd [[1918]] oedd '''Awstria-Hwngari'''. Eoedd yn ffederasiwn oedd wedi datblygu o [[Ymerodraeth Awstria]]. O gwmpas y flwyddyn [[1900]], Awstria-Hwngari oedd y wlad fwyaf yn Ewrop ar ôl [[Rwsia]]. |
Gwladwriaeth yng nghanolbarth [[Ewrop]] o [[1867]] hyd [[1918]] oedd '''Awstria-Hwngari'''. Eoedd yn ffederasiwn oedd wedi datblygu o [[Ymerodraeth Awstria]]. O gwmpas y flwyddyn [[1900]], Awstria-Hwngari oedd y wlad fwyaf yn Ewrop ar ôl [[Rwsia]]. |
||
Fersiwn yn ôl 06:30, 11 Gorffennaf 2018
.svg)
Gwladwriaeth yng nghanolbarth Ewrop o 1867 hyd 1918 oedd Awstria-Hwngari. Eoedd yn ffederasiwn oedd wedi datblygu o Ymerodraeth Awstria. O gwmpas y flwyddyn 1900, Awstria-Hwngari oedd y wlad fwyaf yn Ewrop ar ôl Rwsia.
Unwyd Awstria a Hwngari trwy briodas Anna o Fohemia (merch Vladislav II, brenin Bohemia a Hwngari) a'r archddug Ferdinand I, brawd yr Ymerawdwr Glân Rhufeinig Siarl V yn 1526. Yn ddiweddarach daeth Ferdinand yn Ymerawdwr Glân Rhufeinig wedi i'w frawd ymddiswyddo.
Daeth yr Ymerodraeth Lân Rhufeinig i ben yn 1806, a ffurfiwyd Ymerodraeth Awstria. gyda Hwngari yn rhan ohoni. Roedd yr Hwngariaid yn anfodlon ar hyn, ac wedi i Awstria gael ei gorchfygu gan deyrnas Prwsia yn 1866, daethpwyd i gytuneb (yr Ausgleich) yn 1867, lle rhoddodd yr ymerawdwr Frans Jozef yr un statws i Hwngari ac i Awstria.
Rhoddodd hyn statws cyfartal i Awstriaid a Hwngariaid, a gradd uchel o ymreolaeth o fewn y systen ffederal, ond roedd y grwpiau ethnig eraill, megis y Tsieciaid, yn anfodlon ac yn mynnu'r un statws. Yn 1914, llofruddiwyd yr archddug Franz Ferdinand yn Sarajevo (yn Bosnia-Hertsegofina), gan ddechrau'r gadwyn o ddigwyddiadau a arweiniodd ar y Rhyfel Byd Cyntaf. Bu farw Frans Jozef yn 1916, ac olynwyd ef gan Siarl I. Ar ddiwedd y rhyfel, ymddatododd Awstria-Hwngari, gyda Tsiecoslofacia, Awstria a Hwngari yn dod yn wledydd annibynnol a rhannau eraill yn dod yn eiddo Rwmania, yr Eidal a Gwlad Pwyl.