Cywydd deuair hirion: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
parhau |
manion |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{24 mesur}} |
{{24 mesur}} |
||
Ffurfir y ''' |
Ffurfir y '''cywydd deuair hirion''' o gwpledi sy'n odli, saith sillaf i bob llinell, a phob llinell mewn [[cynghanedd]]. Dyma'r ffurf fwyaf cyffredin o lawer ar y [[cywydd]]. Rhaid i un brifodl fod yn acennog a'r llall yn ddiacen, er nad oes ots ym mha drefn y gwneir hynny. |
||
⚫ | |||
:Pa eisiau dim hapusach, |
:Pa eisiau dim hapusach, |
||
Llinell 7: | Llinell 9: | ||
:A hwylio toc i gael tŷ. |
:A hwylio toc i gael tŷ. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | O'r [[traethodl]] y datblygodd y cywydd, mesur a fu'n boblogaidd gan y beirdd israddol a elwir yn [[Glêr]]. Os oes mwy neu lai o sillafau mewn llinell, dywedir fod [[torr mesur]] ynddo a chaiff ei gyfrif yn fai. Ni chaniateir [[cynghanedd lusg]] yn ail linell y cwpled. Fel arfer ceir amrywiaeth yn y brifodl, ond mae llawer o feirdd yn dewis canu cywyddau unodl. |
||
⚫ | |||
⚫ | O'r [[traethodl]] y datblygodd y cywydd, mesur |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
||
{{cyfeiriadau}} |
{{cyfeiriadau}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Pedair mesur ar hugain]] |
|||
{{eginyn llenyddiaeth}} |
{{eginyn llenyddiaeth}} |
Fersiwn yn ôl 15:20, 3 Mehefin 2009
Y pedwar mesur ar hugain |
Y pedwar mesur ar hugain yw'r gyfundrefn o fesurau caeth a ddaeth yn ganon awdurdodol ym marddoniaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol Diweddar, sef cyfnod Beirdd yr Uchelwyr. |
Ffurfir y cywydd deuair hirion o gwpledi sy'n odli, saith sillaf i bob llinell, a phob llinell mewn cynghanedd. Dyma'r ffurf fwyaf cyffredin o lawer ar y cywydd. Rhaid i un brifodl fod yn acennog a'r llall yn ddiacen, er nad oes ots ym mha drefn y gwneir hynny.
Dyma enghraifft gan Waldo Williams:
- Pa eisiau dim hapusach,
- Na byd yr aderyn bach?
- Byd o hedfan a chanu
- A hwylio toc i gael tŷ.
Un o'r mesurau pwysicaf, os nad y pwysicaf oll, yw'r cywydd deuair hirion.[1]
O'r traethodl y datblygodd y cywydd, mesur a fu'n boblogaidd gan y beirdd israddol a elwir yn Glêr. Os oes mwy neu lai o sillafau mewn llinell, dywedir fod torr mesur ynddo a chaiff ei gyfrif yn fai. Ni chaniateir cynghanedd lusg yn ail linell y cwpled. Fel arfer ceir amrywiaeth yn y brifodl, ond mae llawer o feirdd yn dewis canu cywyddau unodl.
Cyfeiriadau
- ↑ Anghenion y Gynghanedd, Alan Llwyd: Gwasg Prifysgol Cymru, 1973.