Bwa (pensaernïaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
SieBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: bs:Luk (arhitektura) |
SieBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: sr:Лук (облик) |
||
Llinell 49: | Llinell 49: | ||
[[ru:Арка]] |
[[ru:Арка]] |
||
[[simple:Arch]] |
[[simple:Arch]] |
||
[[sr:Лук (облик)]] |
|||
[[sv:Båge]] |
[[sv:Båge]] |
||
[[ta:வளைவு (கட்டிடக்கலை)]] |
[[ta:வளைவு (கட்டிடக்கலை)]] |
Fersiwn yn ôl 02:42, 3 Mehefin 2009
Bwa mewn pensaernïaeth yw'r term a ddefnyddir ar gyfer adeiladwaith sydd yn gallu cymeryd pwysau sylweddol uwch ei ben gyda lle gwag oddi tanodd.
Ymddangosodd y bwa am y tro cyntaf yn yr ail fileniwn CC, ym Mesopotamia wedi eu hadeiladu o frics. Adeiladwyd hwy hefyd gan y Babiloniaid, mae Porth Ishtar yn enghraifft enwog. Lledaenodd y wybodaeth i Ewrop a chafodd y bwa ei ddefnyddio gan y Groegiaid a'r Rhufeiniaid.
Roedd y bwa Rhufeinig yn hanner crwn gyda nifer anghydrif o friciau neu feini. Trwy hyn gellir cael maen clo yng nghanol y bwa. Dilynwyd hyn gan ddatblygiad y bwa ar ffurf pig, a ddefnyddid mewn pensaernïaeth Islamaidd ac mewn pensaernïaeth Gothig yn Ewrop. Mae'r math yma o fwa yn gryfach na bwa ar hanner cylch. Y ffurf gryfaf ar fwa yw'r bwa parabolig; defnyddiwyd y math yma ar fwa gan y pensaer Antoni Gaudí o Gatalonia.