Alpes Poenninae: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 06:43, 21 Mai 2009

Roedd Alpes Poenninae neu yn llawn Alpes Poenninae et Graiae yn dalaith o'r Ymerodraeth Rufeinig. Hi oedd y mwyaf gogleddol o'r tair talaith fechan yn ardal yr Alpau. Roedd y dalaith yn cynnwys yr Alpau yn ardal y Valais, rhwng Ffrainc, Y Swistir a'r Eidal. Yn y gorllewin roedd yn ffinio a Gallia Narbonensis, gyda talaith Raetia i'r dwyrain, Germania Superior i'r gogledd ac Alpes Cottiae a'r Eidal i'r de.

Yr oedd Alpes Poenninae yn wreiddiol yn diriogaeth llwythi Galaidd y Nantuates, y Veragroa, y Sedunos a'r Uberos. Gorchhfygwyd hwy gan Iŵl Cesar yn y flwyddyn 58 CC, a meddianwyd y diriogaeth yn 15 CC dan yr ymerawdwr Augustus gan fyddin oedd dan arweiniad Tiberius a Drusus. Nid yw'n eglur a grewyd y dalaith yr adeg honno neu'n ddiweddarach yn nheyrnasiad Claudius.

Er ei bod yn dalaith fechan roedd o bwysigrwydd strategol, gan ei bod yn amddiffyn y ffyrdd dros yr Alpau. Credir fod y gair Poenninae yn dod o Penn, duw Celtaidd y mynyddoedd. Daw Graiae o fytholeg Groeg.

Yn y bedwaredd ganrif concrwyd y diriogaeth gan y Bwrgwndiaid, oedd wedi symud i mewn i'r dalaith yn heddychlon yn ystod y ganrif cynt.

Taleithiau'r Ymerodraeth Rufeinig tua 120 OC

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 [[Delwedd:REmpire-alpes pennines.png|thumb|right|300px|Talaith Alpes Poenninae]]
-Roedd '''Alpes Poenninae''' neu yn llawn '''Alpes Poenninae et Graiae''' yn dalaith o'r [[Ymerodraeth Rufeinig]]. Hi oedd y mwyaf gogleddol o'r tair talaith fechan yn ardal yr [[Alpau]]. Roedd y dalaith yn cynnwys yr Alpau yn ardal y Valais, rhwng [[Ffrainc]], [[Y Swistir]] a'r [[Eidal]].  Yn y gorllewin roedd yn ffinio a [[Gallia Narbonensis]], gyda talaith [[Raetia]] i'r dwyrain, [[Germania Superior]] i'r gogledd ac [[Alpes Cottiae]] a'r Eidal i'r de.
+Roedd '''Alpes Poenninae''' neu yn llawn '''Alpes Poenninae et Graiae''' yn [[Talaith Rufeinig|dalaith]] o'r [[Ymerodraeth Rufeinig]]. Hi oedd y mwyaf gogleddol o'r tair talaith fechan yn ardal yr [[Alpau]]. Roedd y dalaith yn cynnwys yr Alpau yn ardal y Valais, rhwng [[Ffrainc]], [[Y Swistir]] a'r [[Eidal]].  Yn y gorllewin roedd yn ffinio a [[Gallia Narbonensis]], gyda talaith [[Raetia]] i'r dwyrain, [[Germania Superior]] i'r gogledd ac [[Alpes Cottiae]] a'r Eidal i'r de.
 Yr oedd Alpes Poenninae yn wreiddiol yn diriogaeth llwythi [[Gâl|Galaidd]] y [[Nantuates]], y [[Veragroa]], y [[Sedunos]] a'r [[Uberos]]. Gorchhfygwyd hwy gan [[Iŵl Cesar]] yn y flwyddyn [[58 CC]], a meddianwyd y diriogaeth yn [[15 CC]] dan yr ymerawdwr [[Augustus]] gan fyddin oedd dan arweiniad [[Tiberius]] a [[Drusus]]. Nid yw'n eglur a grewyd y dalaith yr adeg honno neu'n ddiweddarach yn nheyrnasiad [[Claudius]].