Bangkok: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Bangkok
Bangkok
Lleoliad o fewn Gwlad Tai
Gwlad	Gwlad Tai
Llywodraeth
Maer	Sukhumbhand Paribatra
Daearyddiaeth
Arwynebedd	1568.7 km²
Uchder	2 m m
Demograffeg
Poblogaeth Cyfrifiad	8,160,522 (Cyfrifiad Gorffennaf 2007)
Dwysedd Poblogaeth	4,051 /km2
Metro	10,061,726
Gwybodaeth Bellach
Cylchfa Amser	Gwlad Tai (UTC+7)
Gwefan	[1]

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 16:00, 14 Mehefin 2018

Bangkok, a elwir yn Krung Thep Mahanakhon yn yr iaith Thai (กรุงเทพฯ), ydy prifddinas Gwlad Tai a dinas fwyaf y wlad. Lleolir Bangkok ar 13°45′Gogledd 100°31′Dwyrain. Sefydlwyd y ddinas ar lan ddwyreiniol afon Chao Phraya, ger Gwlff Gwlad Tai. Arferai fod yn fan masnachu bychan ger aber yr Afon Chao Phraya yn ystod cyfnod y Deyrnas Ayutthaya. Daeth y ddinas yn flaenllaw yn Siam (yr hen enw am Wlad Tai) a chafodd statws prifddinas ym 1768 pan losgwyd Ayutthaya. Fodd bynnag, ni ddechreuodd y Deyrnas Rattanakosin presennol tan 1782 pan symudwyd y brifddinas i ochr arall yr afon gan Rama I ar ôl marwolaeth y Brenin Taksin. Bellach rhoddir yr enw ffurfiol "Phra Nakhon" ar y brifddinas Rattanakosin, gan gade ffiniau hynafol yr ardal fetropolitanaidd ac mae'r enw Bangkok yn cynnwys yr ardaloedd ddinesig a adeiladwyd yn y 18g. Mae gan y ddinas weinyddiaeth gyhoeddus a llywodraethwr.

Dros y ddau gan mlynedd ddiwethaf, mae Bangkok wedi datblygu i fod yn ganolfan wleidyddol, cymdeithasol ac economaidd, nid yn unig i Wlad Tai ond hefyd i Indo-Tsieina a De-ddwryain Asia. Mae dylanwad y ddinas ar fyd y celfyddydau, gwleidyddiaeth, ffasiwn, addysg ac adloniant yn ogystal â bod yn ganolfan fusnes, ariannol a diwylliannol pwysig wedi gosod Bangkok ymysg dinasoedd mwyaf cosmopolitanaidd y byd.

Bangkok yw'r 22ain ddinas fwyaf yn y byd o ran poblogaeth, gyda 8,160,522 o drigolion yno yn ôl cyfrifiad swyddogol Gorffennaf 2007. Fodd bynnag, o ganlyniad i fudwyr answyddogol sy'n dod i'r ddinas o Ogledd-ddwyrain Gwlad Tai a gwledydd Asiaidd eraill, amcangyfrifir fod poblogaeth Bangkok Fwyaf yn agosach i 15 miliwn. Golyga hyn fod gan y wlad gymysgedd o genhedloedd yn trigo yno, yn hytrach na phoblogaeth homogenus Gwlad Tai, sydd wedi ychwanegu at naws gosmopolitanaidd y ddinas. Mae'r ddinas yn rhan o'r triongl hynod ddiwydiannol o ganol a dwyrain Gwlad Tai, sy'n ymestyn o Nakhon Ratchasima heibio i Bangkok i'r ardal ddiwydiannol ddwyreiniol.

Mae Talaith Bangkok yn ffinio â chwech talaith arall: Nonthaburi, Pathum Thani, Samut Prakan, Samut Sakhon a Nakhon Pathom, a chysylltir y pump talaith yna yn cytrefu Ardal Fetropolitanaidd Bangkok.

Hanes

Krung Thep yw enw iaith y ddinas ers dwy ganrif a mwy. Nid hi oedd prifddinas wreiddiol Gwlad Tai; yn wir, tan y 18g, fe'i lleolid ar lan gorllewinol yr afon yn Thonburi ac yn nifer o leoedd eraill yn y Deyrnas cyn hynny. Erbyn hyn, mae'r ddwy ddinas wedi tyfu'n un a chyfeirir atynt fel Krung Thep.

Arferai tref Bang Kok (Thai: บางกอก ) fod yn ganolfan fasnachu bychan ac yn gymuned borthladdol ar lan orllewinol yr afon Chao Phraya cyn i Deyrnas Ayutthaya (rhagflaenydd y Wlad Tai fodern a fodolai o 1350 tan 1767) gael ei sefydlu. Mae tarddiad yr enw'n ansicr. "Bang" yw'r enw Thai Ganolog am dref sydd wedi'i lleoli ar lan afon. Credir fod "Bangkok" yn deillio o naill ai Bang Kok, gyda "kok" yn enw a roddir am eirinen Java; neu Bang Koh, gyda "koh" yn golygu "ynys," sy'n gyfeiriad at dirwedd yr ardal a gerfiwyd gan afonydd a chamlesi.

Pan gwympodd y Deyrnas Ayutthaya i'r Teyrnas Byrmanaidd ym 1767, sefydlodd y Brenin Taksin newydd ei brifddinas newydd yn yr hen ardal a adwaenid fel Bangkok, a galwyd yr ardal yn Thonburi. Pan ddaeth teyrnasiad Taksin i ben ym 1782, ail-grëodd y Brenin Buddha Yodfa Chulaloke y brifddinas ar lannau dwyreiniol yr afon gan roi enw seremonïol ar y ddinas, enw a fyrhawyd i'w enw presennol sef Krung Thep Maha Nakhon. Fodd bynnag, etifeddodd y ddinas newydd yr enw Bangkok hefyd, enw a barhaodd i gael ei ddefnyddio gan estroniaid er mwyn cyfeirio at y ddinas yn ei chyfanrwydd. Daeth Bangkok yn yr enw Saesneg swyddogol, er yng Ngwlad Tai, mae'r enw'n cyfeirio at yr hen ardal ar lannau gorllewinol yr afon. Ers hynny, mae'r ddinas wedi'i moderneiddio'n llwyr ac wedi newid llawer, gan gynnwys cyflwyno trafnidiaeth a seilwaith cyfleusdod yn ystod teyrnasiad y Brenin Mongkut a'r Brenin Chulalongkorn, ac yn fuan iawn datblygodd y ddinas yn ganolbwynt economaidd i Wlad Tai.

Bangkok heddiw

Mae Bangkok wedi tyfu'n gyflym, yn economaidd ac yn ddiwylliannol ac mae bellach yn un o ganolfannau pwysicaf De-ddwyrain Asia. Mae Sefydliad Meterologaidd y Byd wedi galw Bangkok yn ddinas fawr boethaf y blaned. Ar ben hyn, Bangkok yw un o atyniadau twristaidd mwyaf poblogaidd y byd a'r ddinas gyfoethocaf a mwyaf poblog yng Ngwlad Tai. Daw yn yr ail safle ar hugain o ran dinasoedd mwyaf poblog y byd.

Enwogion

Emmanuelle Arsan (g. 1932), nofelydd
Samak Sundaravej (g. 1935), gwleidydd
Chaovarat Chanweerakul (g. 1936), gwleidydd

Dolenni allanol

(Saesneg) Gweinyddiaeth Ddinesig Bangkok
(Saesneg) Awdurdod Twristiaeth Gwlad Tai - Gwybodaeth am Bangkok
(Saesneg) gwefan Swyddfa Twristiaeth Dinas Bangkok
(Saesneg) Map Rhyngweithiol Canolbarth Bangkok
(Saesneg) Maes Awyr Bangok
(Saesneg) Map o Fangkok

@@ Llinell 21: / Llinell 21: @@
 |Gwefan= [http://city.bangkok.go.th]
 }}
-'''Bangkok''', a elwir yn '''Krung Thep Mahanakhon ''' yn yr iaith [[Thai]] (กรุงเทพฯ), ydy prifddinas [[Gwlad Tai]] a dinas fwyaf y wlad. Lleolir Bangkok ar 13°45′Gogledd 100°31′Dwyrain. Sefydlwyd y ddinas ar lan ddwyreiniol [[afon Chao Phraya]], ger [[Gwlff Gwlad Tai]]. Arferai fod yn fan masnachu bychan ger [[aber]] yr [[Afon Chao Phraya]] yn ystod cyfnod y [[Teyrnas Ayutthaya|Deyrnas Ayutthaya]]. Daeth y ddinas yn flaenllaw yn [[Siam]] (yr hen enw am Wlad Thai) a chafodd statws prifddinas ym [[1768]] pan losgwyd [[Ayutthaya]]. Fodd bynnag, ni ddechreuodd y [[Teyrnas Rattanakosin|Deyrnas Rattanakosin]] presennol tan [[1782]] pan symudwyd y brifddinas i ochr arall yr afon gan [[Rama I]] ar ôl marwolaeth y [[Brenin Taksin]]. Bellach rhoddir yr enw ffurfiol "Phra Nakhon" ar y brifddinas Rattanakosin, gan gade ffiniau hynafol yr ardal fetropolitanaidd ac mae'r enw Bangkok yn cynnwys yr ardaloedd ddinesig a adeiladwyd yn y [[18g]]. Mae gan y ddinas weinyddiaeth gyhoeddus a llywodraethwr.
+'''Bangkok''', a elwir yn '''Krung Thep Mahanakhon ''' yn yr iaith [[Thai]] (กรุงเทพฯ), ydy prifddinas [[Gwlad Tai]] a dinas fwyaf y wlad. Lleolir Bangkok ar 13°45′Gogledd 100°31′Dwyrain. Sefydlwyd y ddinas ar lan ddwyreiniol [[afon Chao Phraya]], ger [[Gwlff Gwlad Tai]]. Arferai fod yn fan masnachu bychan ger [[aber]] yr [[Afon Chao Phraya]] yn ystod cyfnod y [[Teyrnas Ayutthaya|Deyrnas Ayutthaya]]. Daeth y ddinas yn flaenllaw yn [[Siam]] (yr hen enw am Wlad Tai) a chafodd statws prifddinas ym [[1768]] pan losgwyd [[Ayutthaya]]. Fodd bynnag, ni ddechreuodd y [[Teyrnas Rattanakosin|Deyrnas Rattanakosin]] presennol tan [[1782]] pan symudwyd y brifddinas i ochr arall yr afon gan [[Rama I]] ar ôl marwolaeth y [[Brenin Taksin]]. Bellach rhoddir yr enw ffurfiol "Phra Nakhon" ar y brifddinas Rattanakosin, gan gade ffiniau hynafol yr ardal fetropolitanaidd ac mae'r enw Bangkok yn cynnwys yr ardaloedd ddinesig a adeiladwyd yn y [[18g]]. Mae gan y ddinas weinyddiaeth gyhoeddus a llywodraethwr.
-Dros y ddau gan mlynedd ddiwethaf, mae Bangkok wedi datblygu i fod yn ganolfan wleidyddol, cymdeithasol ac economaidd, nid yn unig i Wlad Thai ond hefyd i [[Indo-Tsieina]] a [[De-ddwryain Asia]]. Mae dylanwad y ddinas ar fyd y celfyddydau, gwleidyddiaeth, ffasiwn, addysg ac adloniant yn ogystal â bod yn ganolfan fusnes, ariannol a diwylliannol pwysig wedi gosod Bangkok ymysg dinasoedd mwyaf cosmopolitanaidd y byd.
+Dros y ddau gan mlynedd ddiwethaf, mae Bangkok wedi datblygu i fod yn ganolfan wleidyddol, cymdeithasol ac economaidd, nid yn unig i Wlad Tai ond hefyd i [[Indo-Tsieina]] a [[De-ddwryain Asia]]. Mae dylanwad y ddinas ar fyd y celfyddydau, gwleidyddiaeth, ffasiwn, addysg ac adloniant yn ogystal â bod yn ganolfan fusnes, ariannol a diwylliannol pwysig wedi gosod Bangkok ymysg dinasoedd mwyaf cosmopolitanaidd y byd.
 Bangkok yw'r 22ain ddinas fwyaf yn y byd o ran poblogaeth, gyda 8,160,522 o drigolion yno yn ôl cyfrifiad swyddogol Gorffennaf [[2007]]. Fodd bynnag, o ganlyniad i fudwyr answyddogol sy'n dod i'r ddinas o Ogledd-ddwyrain Gwlad Tai a gwledydd Asiaidd eraill, amcangyfrifir fod poblogaeth Bangkok Fwyaf yn agosach i 15 miliwn. Golyga hyn fod gan y wlad gymysgedd o genhedloedd yn trigo yno, yn hytrach na phoblogaeth homogenus Gwlad Tai, sydd wedi ychwanegu at naws gosmopolitanaidd y ddinas. Mae'r ddinas yn rhan o'r triongl hynod ddiwydiannol o ganol a dwyrain Gwlad Tai, sy'n ymestyn o Nakhon Ratchasima heibio i Bangkok i'r ardal ddiwydiannol ddwyreiniol.
@@ Llinell 34: / Llinell 34: @@
 Krung Thep yw enw iaith y ddinas ers dwy ganrif a mwy. Nid hi oedd prifddinas wreiddiol Gwlad Tai; yn wir, tan y [[18g]], fe'i lleolid ar lan gorllewinol yr afon yn [[Thonburi]] ac yn nifer o leoedd eraill yn y Deyrnas cyn hynny. Erbyn hyn, mae'r ddwy ddinas wedi tyfu'n un a chyfeirir atynt fel Krung Thep.
-Arferai tref Bang Kok (Thai: บางกอก ) fod yn ganolfan fasnachu bychan ac yn gymuned borthladdol ar lan orllewinol yr [[afon Chao Phraya]] cyn i [[Teyrnas Ayutthaya|Deyrnas Ayutthaya]] (rhagflaenydd y Wlad Thai fodern a fodolai o [[1350]] tan [[1767]]) gael ei sefydlu. Mae tarddiad yr enw'n ansicr. "Bang" yw'r enw Thai Ganolog am dref sydd wedi'i lleoli ar lan afon. Credir fod "Bangkok" yn deillio o naill ai Bang Kok, gyda "kok" yn enw a roddir am [[eirinen]] Java; neu Bang Koh, gyda "koh" yn golygu "ynys," sy'n gyfeiriad at dirwedd yr ardal a gerfiwyd gan afonydd a chamlesi.
+Arferai tref Bang Kok (Thai: บางกอก ) fod yn ganolfan fasnachu bychan ac yn gymuned borthladdol ar lan orllewinol yr [[afon Chao Phraya]] cyn i [[Teyrnas Ayutthaya|Deyrnas Ayutthaya]] (rhagflaenydd y Wlad Tai fodern a fodolai o [[1350]] tan [[1767]]) gael ei sefydlu. Mae tarddiad yr enw'n ansicr. "Bang" yw'r enw Thai Ganolog am dref sydd wedi'i lleoli ar lan afon. Credir fod "Bangkok" yn deillio o naill ai Bang Kok, gyda "kok" yn enw a roddir am [[eirinen]] Java; neu Bang Koh, gyda "koh" yn golygu "ynys," sy'n gyfeiriad at dirwedd yr ardal a gerfiwyd gan afonydd a chamlesi.
-Pan gwympodd y Deyrnas Ayutthaya i'r [[Teyrnas Byrmanaidd]] ym [[1767]], sefydlodd y Brenin Taksin newydd ei brifddinas newydd yn yr hen ardal a adwaenid fel Bangkok, a galwyd yr ardal yn Thonburi. Pan ddaeth teyrnasiad Taksin i ben ym [[1782]], ail-grëodd y Brenin Buddha Yodfa Chulaloke y brifddinas ar lannau dwyreiniol yr afon gan roi enw seremonïol ar y ddinas, enw a fyrhawyd i'w enw presennol sef Krung Thep Maha Nakhon. Fodd bynnag, etifeddodd y ddinas newydd yr enw Bangkok hefyd, enw a barhaodd i gael ei ddefnyddio gan estroniaid er mwyn cyfeirio at y ddinas yn ei chyfanrwydd. Daeth Bangkok yn yr enw Saesneg swyddogol, er yng Ngwlad Tai, mae'r enw'n cyfeirio at yr hen ardal ar lannau gorllewinol yr afon. Ers hynny, mae'r ddinas wedi'i moderneiddio'n llwyr ac wedi newid llawer, gan gynnwys cyflwyno trafnidiaeth a seilwaith cyfleusdod yn ystod teyrnasiad y Brenin Mongkut a'r Brenin Chulalongkorn, ac yn fuan iawn datblygodd y ddinas yn ganolbwynt economaidd i Wlad Thai.
+Pan gwympodd y Deyrnas Ayutthaya i'r [[Teyrnas Byrmanaidd]] ym [[1767]], sefydlodd y Brenin Taksin newydd ei brifddinas newydd yn yr hen ardal a adwaenid fel Bangkok, a galwyd yr ardal yn Thonburi. Pan ddaeth teyrnasiad Taksin i ben ym [[1782]], ail-grëodd y Brenin Buddha Yodfa Chulaloke y brifddinas ar lannau dwyreiniol yr afon gan roi enw seremonïol ar y ddinas, enw a fyrhawyd i'w enw presennol sef Krung Thep Maha Nakhon. Fodd bynnag, etifeddodd y ddinas newydd yr enw Bangkok hefyd, enw a barhaodd i gael ei ddefnyddio gan estroniaid er mwyn cyfeirio at y ddinas yn ei chyfanrwydd. Daeth Bangkok yn yr enw Saesneg swyddogol, er yng Ngwlad Tai, mae'r enw'n cyfeirio at yr hen ardal ar lannau gorllewinol yr afon. Ers hynny, mae'r ddinas wedi'i moderneiddio'n llwyr ac wedi newid llawer, gan gynnwys cyflwyno trafnidiaeth a seilwaith cyfleusdod yn ystod teyrnasiad y Brenin Mongkut a'r Brenin Chulalongkorn, ac yn fuan iawn datblygodd y ddinas yn ganolbwynt economaidd i Wlad Tai.
 == Bangkok heddiw ==