Emlyn (cantref): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Tudalen newydd: Yr oedd '''Emlyn''' yn gantref yng ngogledd teyrnas Dyfed. Heddiw mae ei diriogaeth yn cael ei rhannu rhwng Sir Benfro a Sir Gaerfyrddin. Mae ei statws cynnar... |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 11: | Llinell 11: | ||
Cysylltir y cantref â'r [[Mabinogi]] : mae [[Afon Cuch|Glyn Cuch]], lle mae [[Pwyll]] yn cwrdd ag [[Arawn]] brenin [[Annwn]], yn gorwedd yng nghwmwd Emlyn Is Cuch. |
Cysylltir y cantref â'r [[Mabinogi]] : mae [[Afon Cuch|Glyn Cuch]], lle mae [[Pwyll]] yn cwrdd ag [[Arawn]] brenin [[Annwn]], yn gorwedd yng nghwmwd Emlyn Is Cuch. |
||
==Gweler hefyd== |
|||
*[[Cantrefi a chymydau Cymru]] |
|||
*[[Teyrnas Dyfed]] |
|||
⚫ | |||
[[Categori:Cantrefi Cymru]] |
[[Categori:Cantrefi Cymru]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Categori:Daearyddiaeth Sir Gaerfyrddin]] |
|||
[[Categori:Hanes Sir Gaerfyrddin]] |
|||
[[Categori:Teyrnas Dyfed]] |
[[Categori:Teyrnas Dyfed]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ |
Fersiwn yn ôl 18:17, 30 Mawrth 2009
Yr oedd Emlyn yn gantref yng ngogledd teyrnas Dyfed. Heddiw mae ei diriogaeth yn cael ei rhannu rhwng Sir Benfro a Sir Gaerfyrddin. Mae ei statws cynnar yn ansicr ac mae'n bosibl ei bod yn enghraifft o gwmwd annibynnol a ddaeth yn gantref yn ddiweddarach.
Lleolir Emlyn i'r de o afon Teifi yn ne-orllewin Cymru. I'r gogledd, dros afon Teifi, mae'r cantref yn ffinio â chantref Is Aeron, i'r dwyrain mae'n ffinio â'r Cantref Mawr, i'r de â chwmwd Elfed, ac i'r gorllewin â chantref Cemais.
Rhywbryd yn yr Oesoedd Canol, rhanwyd y cantref yn ddau gwmwd gydag afon Cuch yn eu gwahanu:
Eglwys Llawddog, Cenarth, oedd canolfan eglwysig bwysicaf y cantref. Mae ei ganolfan wleidyddol cynnar yn anhysbys. Yn ddiweddarach tyfodd Castell Newydd Emlyn yn ganolfan bwysig yng nghyfnod y Normaniaid.
Cysylltir y cantref â'r Mabinogi : mae Glyn Cuch, lle mae Pwyll yn cwrdd ag Arawn brenin Annwn, yn gorwedd yng nghwmwd Emlyn Is Cuch.