Gerald Morgan: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
#wici365
#wici
Llinell 1: Llinell 1:
Mae '''Gerald Morgan''' yn awdur ac addysgwr (ganwyd [[1935]]).
Mae Gerald Morgan yn awdur, hanesydd ac addysgwr (ganwyd [[1935]]).


== Addysg ==
== Addysg ==
Ganed Gerald Morgan yn [[Brighton]] yn 1935 i rieni o Gymry, ond di-Gymraeg. Aeth ati i ddygu Cymraeg, "o ddim" pan oedd yn ddyn ifanc.<ref>Datganiad i'r wasg ar gyfer Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015</ref> Graddiodd mewn Saesneg o [[Prifysgol Caergrawnt|Brifysgol Caergrawnt]] ac mewn mewn Astudiaethau Celtaidd o [[Prifysgol Rhydychen|Brifysgol Rhydychen]] gan symud i fyw i Gymru yn 1962. Bu'n athro Saesneg yn yr [[Ysgol Maes Garmon]], [[Yr Wyddgrug]] ac [[Ysgol Uwchradd Aberteifi]] cyn dod yn brifathro ar [[Ysgol Gyfun Llangefni]] cyn cael ei benodi’n brifathro cyntaf [[Ysgol Gyfun Gymunedol Penweddig]] yn [[Aberystwyth]] yn [[1973]].
Ganed Gerald Morgan yn [[Brighton]] yn 1935 i rieni o Gymry: ei dad Tudor yn Gymro Cymraeg o [[Pontardawe|Bontardawe]]. Aeth Gerald ati i ddygu Cymraeg, "o ddim" gyda chymorth ei gyd-fyfyrwyr yn [[Prifysgol Rhydychen|Rhydychen]].<ref>Datganiad i'r wasg ar gyfer Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015</ref> Graddiodd mewn Saesneg o [[Prifysgol Caergrawnt|Brifysgol Caergrawnt]] ac mewn Astudiaethau Celtaidd o Brifysgol Rhydychen cyn symud i fyw i Gymru yn 1962. Bu'n athro Saesneg yn [[Ysgol Maes Garmon]], [[Yr Wyddgrug]] ac [[Ysgol Uwchradd Aberteifi]] cyn dod yn brifathro [[Ysgol Gyfun Llangefni]] yn 1968 ac wedyn yn brifathro cyntaf [[Ysgol Gyfun Gymunedol Penweddig]] yn [[Aberystwyth]] yn 1973.


== Awdur ==
== Awdur ==
Mae Gerald Morgan wedi bod yn awdur toreithiog yn y Gymraeg a'r Saesneg dros gyfnod o hanner canrif. Ymysg ei lyfrau mae: ''Yr Afal Aur'' (1965), ''The Dragon’s Tongue: The Fortunes of the Welsh Language'' (1966), ''This World of Wales'' (editor; 1968), ''Crist yn y Gwlag'' (1986), ''Castles in Wales: A Guidebook'' (2008), ''A Brief History of Wales'' (2008), ''Looking for Wales'' (2013) a ''Dinefwr: a Phoenix in the Welsh Landscape'' (2014).
Mae Gerald Morgan wedi bod yn awdur toreithiog yn y Gymraeg a'r Saesneg dros gyfnod o hanner canrif. Heblaw nifer o erthyglau yn y wasg academaidd a phoblogaidd, mae’n awdur: ''Yr Afal Aur'' (1965), ''The Dragon’s Tongue: The Fortunes of the Welsh Language'' (1966), ''This World of Wales'' (editor; 1968), ''Crist yn y Gwlag'' (1986), ''Castles in Wales: A Guidebook'' (2008), ''A Brief History of Wales'' (2008), ''Looking for Wales'' (2013), ''Dinefwr: a Phoenix in the Welsh Landscape'' (2014) ''Ar Drywydd Dewi Sant'' (2016), ''In Pursuit of Saint David'' (2017) a ''Cymro a’i Lyfrau'' (2018).


Mae hefyd wedi ysgrifennu’n fynych ar Geredigion: ''Cyfoeth y Cardi'' (1995), ''Helyntion Y Cardi – Ysgrifau Ar Hanes Ceredigion'' (1997), ''A Welsh House and its Family: the Vaughans of Trawscoed'' (1997), ''Nanteos: A Welsh House and its Families'' (editor; 2001), ''Ceredigion: A Wealth of History'' (2005), ''Llwybr Arfordir Ceredigion – O’r Teifi i’r Dyfi / Ceredigion Coast Path – From the Teifi to the Dyfi'' (2008).
Mae hefyd wedi ysgrifennu’n fynych ar Geredigion: ''Cyfoeth y Cardi'' (1995), ''Helyntion Y Cardi – Ysgrifau Ar Hanes Ceredigion'' (1997), ''A Welsh House and its Family: the Vaughans of Trawsgoed'' (1997), ''Nanteos: A Welsh House and its Families'' (golygydd, 2001), ''Ceredigion: A Wealth of History'' (2005), ''Llwybr Arfordir Ceredigion – O’r Teifi i’r Dyfi / The Ceredigion Coast Path – From the Teifi to the Dyfi'' (2008).


== Tywysydd Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth ==
== Tywysydd Parêd Gŵyl Ddewi Aberystwyth ==
[[File:Gerald Morgan, Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015.jpg|thumb|Gerald Morgan, Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015]]
[[File:Gerald Morgan, Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015.jpg|thumb|Gerald Morgan, Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015]]
Yn 2015 penodwyd Gerald i rôl 'Tywysydd' yn nathliadau [[Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth]] a gynhaliwyd ar ddydd Sadwrn 28 Chwefror. Mae bod yn Dywysydd yn arwydd o anrhydedd fel cydnabyddiaeth am gyfraniad i Gymreictod a'r Gymraeg yn ardal Aberystwyth.
Yn 2015 penodwyd Gerald i rôl 'Tywysydd' yn nathliadau [[Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth]] a gynhaliwyd ar ddydd Sadwrn 28 Chwefror. Mae bod yn Dywysydd yn arwydd o anrhydedd fel cydnabyddiaeth am gyfraniad i Gymreictod a'r Gymraeg yn ardal Aberystwyth.


Nododd Cadeirydd y Parêd, Siôn Jobbins mewn datganiad i'r wasg adeg yr orymdaith, fod "Gerald wedi bod yn bont rhwng siaradwyr Cymraeg a dysgwyr ers degawdau. Er ei fod o deulu Cymreig doedd ganddo dim Cymraeg a bu’n rhaid iddo ddechrau 'o ddim' cyn dod yn rhugl yn yr iaith. Mae hyn, a’i ddealltwriaeth dwfn o Gymru ac o’i deulu estynedig Gymreig, wedi rhoi iddo ddealltwriaeth dda wrth gynorthwyo pobl o bob cefndir i ddysgu Cymraeg.
Nododd Cadeirydd y Parêd, Siôn Jobbins mewn datganiad i'r wasg adeg yr orymdaith, fod "Gerald wedi bod yn bont rhwng siaradwyr Cymraeg a dysgwyr ers degawdau. Er ei fod o deulu Cymreig doedd ganddo ddim Cymraeg a bu’n rhaid iddo ddechrau 'o ddim' cyn dod yn rhugl yn yr iaith. Mae hyn, a’i ddealltwriaeth dwfn o Gymru ac o’i deulu estynedig Gymreig, wedi rhoi iddo ddealltwriaeth dda wrth gynorthwyo pobl o bob cefndir i ddysgu Cymraeg.

== Personol ==
Mae'n briod â'r Parchedig Ganon Enid Morgan. Mae ganddynt 3 mab a 6 ŵyr.


==Personol==
Mae'n briod â'r Parch Enid Morgan. Mae ganddo 3 plentyn a 6 wyr.


== Cyfeiriadau ==
== Cyfeiriadau ==

Fersiwn yn ôl 13:22, 29 Mawrth 2018

Mae Gerald Morgan yn awdur, hanesydd ac addysgwr (ganwyd 1935).

Addysg

Ganed Gerald Morgan yn Brighton yn 1935 i rieni o Gymry: ei dad Tudor yn Gymro Cymraeg o Bontardawe. Aeth Gerald ati i ddygu Cymraeg, "o ddim" gyda chymorth ei gyd-fyfyrwyr yn Rhydychen.[1] Graddiodd mewn Saesneg o Brifysgol Caergrawnt ac mewn Astudiaethau Celtaidd o Brifysgol Rhydychen cyn symud i fyw i Gymru yn 1962. Bu'n athro Saesneg yn Ysgol Maes Garmon, Yr Wyddgrug ac Ysgol Uwchradd Aberteifi cyn dod yn brifathro Ysgol Gyfun Llangefni yn 1968 ac wedyn yn brifathro cyntaf Ysgol Gyfun Gymunedol Penweddig yn Aberystwyth yn 1973.

Awdur

Mae Gerald Morgan wedi bod yn awdur toreithiog yn y Gymraeg a'r Saesneg dros gyfnod o hanner canrif. Heblaw nifer o erthyglau yn y wasg academaidd a phoblogaidd, mae’n awdur: Yr Afal Aur (1965), The Dragon’s Tongue: The Fortunes of the Welsh Language (1966), This World of Wales (editor; 1968), Crist yn y Gwlag (1986), Castles in Wales: A Guidebook (2008), A Brief History of Wales (2008), Looking for Wales (2013), Dinefwr: a Phoenix in the Welsh Landscape (2014) Ar Drywydd Dewi Sant (2016), In Pursuit of Saint David (2017) a Cymro a’i Lyfrau (2018).

Mae hefyd wedi ysgrifennu’n fynych ar Geredigion: Cyfoeth y Cardi (1995), Helyntion Y Cardi – Ysgrifau Ar Hanes Ceredigion (1997), A Welsh House and its Family: the Vaughans of Trawsgoed (1997), Nanteos: A Welsh House and its Families (golygydd, 2001), Ceredigion: A Wealth of History (2005), Llwybr Arfordir Ceredigion – O’r Teifi i’r Dyfi / The Ceredigion Coast Path – From the Teifi to the Dyfi (2008).

Tywysydd Parêd Gŵyl Ddewi Aberystwyth

Gerald Morgan, Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015

Yn 2015 penodwyd Gerald i rôl 'Tywysydd' yn nathliadau Parêd Gŵyl Dewi Aberystwyth a gynhaliwyd ar ddydd Sadwrn 28 Chwefror. Mae bod yn Dywysydd yn arwydd o anrhydedd fel cydnabyddiaeth am gyfraniad i Gymreictod a'r Gymraeg yn ardal Aberystwyth.

Nododd Cadeirydd y Parêd, Siôn Jobbins mewn datganiad i'r wasg adeg yr orymdaith, fod "Gerald wedi bod yn bont rhwng siaradwyr Cymraeg a dysgwyr ers degawdau. Er ei fod o deulu Cymreig doedd ganddo ddim Cymraeg a bu’n rhaid iddo ddechrau 'o ddim' cyn dod yn rhugl yn yr iaith. Mae hyn, a’i ddealltwriaeth dwfn o Gymru ac o’i deulu estynedig Gymreig, wedi rhoi iddo ddealltwriaeth dda wrth gynorthwyo pobl o bob cefndir i ddysgu Cymraeg.”

Personol

Mae'n briod â'r Parchedig Ganon Enid Morgan. Mae ganddynt 3 mab a 6 ŵyr.


Cyfeiriadau

  1. Datganiad i'r wasg ar gyfer Parêd Gwyl Dewi Aberystwyth 2015