Bwa (pensaernïaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
B robot yn ychwanegu: cs, lt, qu, ta yn newid: ar, pt |
||
| Llinell 11: | Llinell 11: | ||
[[af:Boog (boukunde)]] |
[[af:Boog (boukunde)]] |
||
[[ar:قوس]] |
[[ar:قوس (عمارة)]] |
||
| ⚫ | |||
[[be-x-old:Арка]] |
[[be-x-old:Арка]] |
||
[[bg:Арка]] |
[[bg:Арка]] |
||
[[ca:Arc (arquitectura)]] |
[[ca:Arc (arquitectura)]] |
||
[[cs:Oblouk (architektura)]] |
|||
[[de:Bogen (Architektur)]] |
[[de:Bogen (Architektur)]] |
||
[[en:Arch]] |
[[en:Arch]] |
||
| ⚫ | |||
[[eo:Arko (arkitekturo)]] |
[[eo:Arko (arkitekturo)]] |
||
| ⚫ | |||
[[eu:Arku (arkitektura)]] |
[[eu:Arku (arkitektura)]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Arc (architecture)]] |
[[fr:Arc (architecture)]] |
||
[[gl:Arco (arquitectura)]] |
[[gl:Arco (arquitectura)]] |
||
[[ |
[[he:קשת (מבנה)]] |
||
[[hi:चाप]] |
[[hi:चाप]] |
||
[[hr:Luk (arhitektura)]] |
[[hr:Luk (arhitektura)]] |
||
| ⚫ | |||
[[is:Bogi (byggingarlist)]] |
[[is:Bogi (byggingarlist)]] |
||
[[it:Arco (architettura)]] |
[[it:Arco (architettura)]] |
||
[[ |
[[ja:アーチ]] |
||
[[ko:아치]] |
|||
[[la:Arcus (architectura)]] |
[[la:Arcus (architectura)]] |
||
[[lt:Arka]] |
|||
[[lv:Arka]] |
[[lv:Arka]] |
||
| ⚫ | |||
[[nl:Boog (bouwkunde)]] |
[[nl:Boog (bouwkunde)]] |
||
| ⚫ | |||
[[ja:アーチ]] |
|||
[[no:Bue (arkitektur)]] |
[[no:Bue (arkitektur)]] |
||
| ⚫ | |||
[[nrm:Arche]] |
[[nrm:Arche]] |
||
[[pl:Łuk (architektura)]] |
[[pl:Łuk (architektura)]] |
||
[[pt:Arco ( |
[[pt:Arco (arquitetura)]] |
||
[[qu:K'ukti]] |
|||
[[ru:Арка]] |
[[ru:Арка]] |
||
[[simple:Arch]] |
[[simple:Arch]] |
||
| ⚫ | |||
[[sv:Båge]] |
[[sv:Båge]] |
||
[[ta:வளைவு (கட்டிடக்கலை)]] |
|||
[[th:อาร์ช]] |
[[th:อาร์ช]] |
||
[[uk:Арка]] |
[[uk:Арка]] |
||
[[zh:拱]] |
[[zh:拱]] |
||
| ⚫ | |||
Fersiwn yn ôl 14:30, 3 Chwefror 2009
Bwa mewn pensaernïaeth yw'r term a ddefnyddir ar gyfer adeiladwaith sydd yn gallu cymeryd pwysau sylweddol uwch ei ben gyda lle gwag oddi tanodd.
Ymddangosodd y bwa am y tro cyntaf yn yr ail fileniwn CC, ym Mesopotamia wedi eu hadeiladu o frics. Adeiladwyd hwy hefyd gan y Babiloniaid, mae Porth Ishtar yn enghraifft enwog. Lledaenodd y wybodaeth i Ewrop a chafodd y bwa ei ddefnyddio gan y Groegiaid a'r Rhufeiniaid.
Roedd y bwa Rhufeinig yn hanner crwn gyda nifer anghydrif o friciau neu feini. Trwy hyn gellir cael maen clo yng nghanol y bwa. Dilynwyd hyn gan ddatblygiad y bwa ar ffurf pig, a ddefnyddid mewn pensaernïaeth Islamaidd ac mewn pensaernïaeth Gothig yn Ewrop. Mae'r math yma o fwa yn gryfach na bwa ar hanner cylch. Y ffurf gyrfaf ar fwa yw'r bwa parabolig; defnyddiwyd y math yma ar fwa gan y pensaer Antoni Gaudí o Gatalonia.