Thomas Clarke: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) B Gwybodlen wicidata |
|||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen person/Wicidata |
|||
[[Delwedd:Thomas Clarke the brave.jpg|bawd|dde|Thomas Clarke]] |
|||
| fetchwikidata=ALL |
|||
| onlysourced=no |
|||
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth |
|||
| dateformat = dmy |
|||
}} |
|||
Roedd '''Thomas James Clarke''' ([[Gwyddeleg]]: Tomás Ó Cléirigh; [[11 Mawrth]] [[1857]] – [[3 Mai]] [[1916]]) yn genedlaetholwr [[Gwyddelod|Gwyddelig]] ac yn un o brif ysgogwyr [[Gwrthryfel y Pasg]] yn [[1916]]. |
Roedd '''Thomas James Clarke''' ([[Gwyddeleg]]: Tomás Ó Cléirigh; [[11 Mawrth]] [[1857]] – [[3 Mai]] [[1916]]) yn genedlaetholwr [[Gwyddelod|Gwyddelig]] ac yn un o brif ysgogwyr [[Gwrthryfel y Pasg]] yn [[1916]]. |
||
Llinell 7: | Llinell 12: | ||
{{Rheoli awdurdod}} |
{{Rheoli awdurdod}} |
||
{{DEFAULTSORT:Clarke, Thomas}} |
|||
[[Categori:Gwyddelod |
[[Categori:Gwyddelod]] |
||
[[Categori:Hanes Iwerddon]] |
[[Categori:Hanes Iwerddon]] |
||
[[Categori:Cenedlaetholdeb Gwyddelig]] |
[[Categori:Cenedlaetholdeb Gwyddelig]] |
||
[[Categori:Genedigaethau 1857 |
[[Categori:Genedigaethau 1857]] |
||
[[Categori:Marwolaethau 1916 |
[[Categori:Marwolaethau 1916]] |
Fersiwn yn ôl 21:09, 15 Mawrth 2018
Thomas Clarke | |
---|---|
Ganwyd | 11 Mawrth 1857 Ynys Wyth |
Bu farw | 3 Mai 1916 Dulyn |
Dinasyddiaeth | Gweriniaeth Iwerddon |
Galwedigaeth | chwyldroadwr, gwleidydd |
Priod | Kathleen Clarke |
Roedd Thomas James Clarke (Gwyddeleg: Tomás Ó Cléirigh; 11 Mawrth 1857 – 3 Mai 1916) yn genedlaetholwr Gwyddelig ac yn un o brif ysgogwyr Gwrthryfel y Pasg yn 1916.
Ganed Clarke ar Ynys Wyth yn Lloegr, lle roedd ei dad yn rhingyll yn y Fyddin Brydeinig. Symudodd y teulu i Dungannon, Swydd Tyrone, Iwerddon yn fuan wedyn. Yn 18 ymunodd a'r Irish Republican Brotherhood (IRB) ac yn 1883 gyrrwyd ef i Lundain gyda'r bwriad o beri ffrwydrad ar Bont Llundain. Cafodd ei ddal, a threuliodd y 15 mlynedd nesaf yng Ngharchar Pentonville. Rhyddhawyd ef yn 1898, a phriododd Kathleen Daly, Ymfudasant i'r Unol Daleithiau, lle bu Clarke yn gweithio i'r Clan na Gael dan John Devoy. Dychwelodd i Iwerddon yn 1907 ac agorodd siop dybaco yn Nulyn. Daeth yn ddylanwadol iawn yn yr IRB.
Yn 1915 ffurfiodd Clarke a Seán Mac Diarmada bwyllgor o fewn yr IRB i drafod cynlluniau ar gyfer gwrthryfel. Dywedir mai'r bwriad gwreiddiol oedd cyhoeddi Clarke yn Arlywydd y Weriniaeth, ond gwrthododd ef, ac felly aeth y teitl i Padraig Pearse. Pan ddechreuodd y gwrthryfel yn Ebrill 1916, roedd Clarke, fel un o'r prif arweinwyr, yn Swyddfa'r Post yn Nulyn. Wedi i'r gwrthryfelwyr ildio ar 29 Ebrill, daliwyd Clarke yng Ngharchar Kilmainham hyd 3 Mai, pan saethwyd ef gan y Fyddin Brydeinig. Ef oedd yr ail o'r arweinwyr i'w saethu, ar ôl Pearse. Etholwyd ei weddw, Kathleen, i'r Dail cyntaf a'r ail yn ddiweddarach.