Organeb byw: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: gl:Ser vivo |
B robot yn ychwanegu: sw:Kiumbehai |
||
Llinell 70: | Llinell 70: | ||
[[su:Organisme]] |
[[su:Organisme]] |
||
[[sv:Organism]] |
[[sv:Organism]] |
||
[[sw:Kiumbehai]] |
|||
[[ta:உயிரினம்]] |
[[ta:உயிரினம்]] |
||
[[te:జీవి]] |
[[te:జీవి]] |
Fersiwn yn ôl 13:52, 8 Rhagfyr 2008
Mewn bioleg, organeb byw yw pethau byw megis anifeiliaid, meicro-organebau, planhigion neu ffwng. Beth sy'n gyffredin rhwng y rhain i gyd? Y ffaith eu bont yn ymateb i stimwli, atgenhedlu, tyfu a pharhad. Gall yr organeb fod yn un gell (y ffurf mwyaf elfennol ar fywyd) neu'n amlgellog, megis bod dynol, gyda biliynau o gelloedd wedi'u grwpio'n organau a meinweoedd.
Gellir rhannu'r organebau mewn sawl ffordd; un o'r rhain yw:
Dull arall o'u grwpio yw:
Un diffiniad eitha derbyniol o organeb yw ei fod yn gasgliad o foleciwlau sydd â nodweddion 'byw'. Mae rhai gwyddonwyr yn mynnu na ddylai feirws gael ei ystyried yn organeb, nac ychwaith unrhyw ffurfiau mae dyn yn ei greu yn y dyfodol. Mae'r firws yn ddibynol ar ei organeb letyol i atgenhedlu, felly nad ydynt yn ffitio'r geiriad arferol y dylent fedru atgenhedlu eu hunain, heb gymorth.