Monopoli: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
eginyn am rwan...
 
BDim crynodeb golygu
Llinell 3: Llinell 3:
Yn [[economeg]], term sy'n disgrifio [[diwydiant]] neu [[sector economaidd]] arall lle mae'r rheolaeth yn nwylo un [[cwmni]] gan mai'r cwmni hwnnw yw'r unig un sy'n [[cyflenwad|cyflenwi]]'r [[marchnad|farchnad]] yw '''monopoli'''. Mewn damcaniaeth, mae hynny yn golygu rheolaeth lwyr neu "fonopoli cyflawn" ond yn ymarferol mae'r rhan fwyaf o fonopolïau heddiw yn "lled-fonopolïau", gyda chyflenwr yn dominyddu'r farchnad ''bron'' yn llwyr ond gyda lle i ambell gwmni bychan hefyd (e.e. cwmni bws fel [[Arriva Cymru]] mewn cystadleuaeth a nifer fechan o gwmnïau lleol llai).
Yn [[economeg]], term sy'n disgrifio [[diwydiant]] neu [[sector economaidd]] arall lle mae'r rheolaeth yn nwylo un [[cwmni]] gan mai'r cwmni hwnnw yw'r unig un sy'n [[cyflenwad|cyflenwi]]'r [[marchnad|farchnad]] yw '''monopoli'''. Mewn damcaniaeth, mae hynny yn golygu rheolaeth lwyr neu "fonopoli cyflawn" ond yn ymarferol mae'r rhan fwyaf o fonopolïau heddiw yn "lled-fonopolïau", gyda chyflenwr yn dominyddu'r farchnad ''bron'' yn llwyr ond gyda lle i ambell gwmni bychan hefyd (e.e. cwmni bws fel [[Arriva Cymru]] mewn cystadleuaeth a nifer fechan o gwmnïau lleol llai).


Gall y monopolïydd gael [[pris]] uchel am ei [[cynnyrch|gynnyrch]] trwy gyfyngu'r cyflenwad ar y farchnad fel bod y cyflenwad o nwyddau yn llai na'r [[gofyniad]] amdano. Ond am fod hynny'n milwro yn erbyn budd y [[cwsmer]], mae'r rhan fwyaf o [[economi|economïau]] modern yn cyfyngu ar fonopolïau preifat trwy ddeddfwriaeth. Eithriad i'r drefn honno yw monopolïau gwladol, e.e. yn achos diwydiannau a [[gwasanaeth]]au [[gwladoli]]edig, fel [[Glo Prydain]] a [[British Rail]] ar un adeg.
Gall y monopolïydd gael [[pris]] uchel am ei [[cynnyrch|gynnyrch]] trwy gyfyngu'r cyflenwad ar y farchnad fel bod y cyflenwad o [[nwydd]]au yn llai na'r [[gofyniad]] amdano. Ond am fod hynny'n milwro yn erbyn budd y [[cwsmer]], mae'r rhan fwyaf o [[economi|economïau]] modern yn cyfyngu ar fonopolïau preifat trwy ddeddfwriaeth. Eithriad i'r drefn honno yw monopolïau gwladol, e.e. yn achos diwydiannau a [[gwasanaeth]]au [[gwladoli]]edig, fel [[Glo Prydain]] a [[British Rail]] ar un adeg.


[[Categori:Economeg]]
[[Categori:Economeg]]

Fersiwn yn ôl 21:38, 24 Hydref 2008

Erthygl am y term economaidd yw hon. Am y gêm fwrdd gweler Monopoly.

Yn economeg, term sy'n disgrifio diwydiant neu sector economaidd arall lle mae'r rheolaeth yn nwylo un cwmni gan mai'r cwmni hwnnw yw'r unig un sy'n cyflenwi'r farchnad yw monopoli. Mewn damcaniaeth, mae hynny yn golygu rheolaeth lwyr neu "fonopoli cyflawn" ond yn ymarferol mae'r rhan fwyaf o fonopolïau heddiw yn "lled-fonopolïau", gyda chyflenwr yn dominyddu'r farchnad bron yn llwyr ond gyda lle i ambell gwmni bychan hefyd (e.e. cwmni bws fel Arriva Cymru mewn cystadleuaeth a nifer fechan o gwmnïau lleol llai).

Gall y monopolïydd gael pris uchel am ei gynnyrch trwy gyfyngu'r cyflenwad ar y farchnad fel bod y cyflenwad o nwyddau yn llai na'r gofyniad amdano. Ond am fod hynny'n milwro yn erbyn budd y cwsmer, mae'r rhan fwyaf o economïau modern yn cyfyngu ar fonopolïau preifat trwy ddeddfwriaeth. Eithriad i'r drefn honno yw monopolïau gwladol, e.e. yn achos diwydiannau a gwasanaethau gwladoliedig, fel Glo Prydain a British Rail ar un adeg.

Eginyn erthygl sydd uchod am economeg neu arianneg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.