Cherokee: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 22:21, 7 Hydref 2008

Grŵp ethnig o frodorion Gogledd America yw’r Cherokee. Daw’r gair "Cherokee" o’r iaith Choctaw "Cha-la-ke", sy’n golygu "y rhai sy’n byw yn y mynyddoedd". Yn wreiddiol roedd y Cherokee yn eu galw eu hunain y is Ah-ni-yv-wi-ya ("Y brif pobl"). Maent yn siarad Cherokee, iaith Iroquoiaidd, sy’n defnyddio orgraff a ddyfeisiwyd gan Sequoyah.

Pan ddaethant i gysylltiad ag Ewropeaid gyntaf yn y 1600au roeddynt yn byw yn nwyrain a de-ddwyrain yr hyn sy’n awr yr Unol Daleithiau, yn enwedig taleithiau Georgia, Gogledd Carolina a De Carolina . Ystyrid hwy yn un o’r Pum Llwyth Gwareiddiedig. Yn y 1830au, gyda phoblogaeth Ewropeaidd y tiriogaethau hyn yn cynyddu’n gyflym. gorfodwyd y rhan fwyaf ohonynt i symud tua’r gorllewin i Lwyfandir Ozark yn yr hyn a elwir yn Llwybr y Dagrau.

Yn ol cyfrifiad 2000 yn yr Unol Daleithiau, y Cherokee yw’r mwyaf niferus o’r 563 llwyth brodorol yn yr Unol Daleithiau, y rhan fwyaf ohonynt yn Oklahoma. Yn y blynyddoedd diwethaf mae dadlau wedi bod a ddylai disgynyddion caethweision duon fu ym mherchenogaeth y Cherokee yn y cyfnod cyn Rhyfel Cartref America gael eu hystyried fel aelodau o genedl y Cherokee. Mae’r ddadl yn parhau yn 2007, gyda nifer o achosion llys.

Cherokee enwog

Sequoyah, dyfeisydd orgraff yr iaith Cherokee.
Elias Boudinot, gwleidydd ac awdur.
Ned Christie
Will Rogers
Jimi Hendrix, canwr, o dras Cherokee trwy ei nain.

Gweler hefyd

Evan Jones, cenhadwr a gyfieithodd y Beibl i'r iaith Cherokee.

Cysylltiadau allanol

(Saesneg) The Cherokee Nation (safle swyddogol)
(Saesneg) Eastern Band of Cherokee Indians (safle swyddogol)
(Saesneg) United Keetoowah Band (safle swyddogol)

@@ Llinell 4: / Llinell 4: @@
 Grŵp ethnig o frodorion Gogledd America yw’r '''Cherokee'''. Daw’r gair "Cherokee" o’r iaith [[Choctaw]]  "Cha-la-ke", sy’n golygu "y rhai sy’n byw yn y mynyddoedd". Yn wreiddiol roedd y Cherokee yn eu galw eu hunain y is ''Ah-ni-yv-wi-ya'' ("Y brif pobl"). Maent yn siarad [[Cherokee (iaith)|Cherokee]], iaith [[Ieithoedd Iroquoiaidd|Iroquoiaidd]], sy’n defnyddio orgraff a ddyfeisiwyd gan [[Sequoyah]].
-Pan ddaethant i gysylltiad ag Ewropeaid gyntaf yn y [[1600au]] roeddynt yn byw yn nwyrain a de-ddwyrain yr hyn sy’n awr yr [[Unol Daleithiau]], yn enwedig taleithiau [[Georgia]], [[Gogledd Carolina]] a [[De Carolina]] . Ystyrid hwy yn un o’r [[Pum Llwyth Gwareiddiedig]]. Yn y [[1830au]], gyda phoblogaeth Ewropeaidd y tiriogaethau hyn yn cynyddu’n gyflym. gorfodwyd y rhan fwyaf ohonynt i symud tua’r gorllewin i Lwyfandir  Ozark yn yr hyn a elwir yn [[Llwybr y Dagrau]].
+Pan ddaethant i gysylltiad ag Ewropeaid gyntaf yn y [[1600au]] roeddynt yn byw yn nwyrain a de-ddwyrain yr hyn sy’n awr yr [[Unol Daleithiau]], yn enwedig taleithiau [[Georgia]], [[Gogledd Carolina]] a [[De Carolina]] . Ystyrid hwy yn un o’r [[Pum Llwyth Gwareiddiedig]]. Yn y [[1830au]], gyda phoblogaeth Ewropeaidd y tiriogaethau hyn yn cynyddu’n gyflym. gorfodwyd y rhan fwyaf ohonynt i symud tua’r gorllewin i [[Yr Ozarks|Lwyfandir Ozark]] yn yr hyn a elwir yn [[Llwybr y Dagrau]].
 Yn ol cyfrifiad 2000 yn yr Unol Daleithiau, y Cherokee yw’r mwyaf niferus o’r 563 llwyth brodorol yn yr Unol Daleithiau, y rhan fwyaf ohonynt yn [[Oklahoma]]. Yn y blynyddoedd diwethaf mae dadlau wedi bod a ddylai disgynyddion caethweision duon fu ym mherchenogaeth y Cherokee yn y cyfnod cyn [[Rhyfel Cartref America]] gael eu hystyried fel aelodau o genedl y Cherokee. Mae’r ddadl yn parhau yn 2007, gyda nifer o achosion llys.
+==Cherokee enwog==
+*[[Sequoyah]], dyfeisydd orgraff yr iaith Cherokee.
-===Cherokee enwog===
-*[[Sequoyah]], dyfeisydd yr orgraff.
 *[[Elias Boudinot (Cherokee)|Elias Boudinot]], gwleidydd ac awdur.
 *[[Ned Christie]]
@@ Llinell 16: / Llinell 15: @@
 *[[Jimi Hendrix]], canwr, o dras Cherokee trwy ei nain.
-===Gweler hefyd===
+==Gweler hefyd==
-[[Evan Jones (cenhadwr)|Evan Jones]], cenhadwr a gyfieithodd y beibl i'r Iaith Cherokee.
+[[Evan Jones (cenhadwr)|Evan Jones]], cenhadwr a gyfieithodd y [[Beibl]] i'r iaith Cherokee.
 === Cysylltiadau allanol ===
 {{commons|Category:Cherokee}}
-* [http://www.cherokee.org The Cherokee Nation] (safle swyddogol, Saesneg)
+* {{eicon en}} [http://www.cherokee.org The Cherokee Nation] (safle swyddogol)
-* [http://www.nc-cherokee.com/ Eastern Band of Cherokee Indians]  (safle swyddogol, Saesneg)
+* {{eicon en}} [http://www.nc-cherokee.com/ Eastern Band of Cherokee Indians]  (safle swyddogol)
-* [http://www.unitedkeetoowahband.org/ United Keetoowah Band]  (safle swyddogol, Saesneg)
+* {{eicon en}} [http://www.unitedkeetoowahband.org/ United Keetoowah Band]  (safle swyddogol)
 [[Categori:Llwythau brodorol Gogledd America]]