Emyr Humphreys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
|||
Llinell 36: | Llinell 36: | ||
Ganwyd Humphreys yn [[Trelawnyd|Nhrelawnyd]]<ref>{{dyf gwe| url=http://www.libraryofwales.org/english/low_detail.asp?book_ID=18| teitl=A Man's Estate by Emyr Humphreys| cyhoeddwr=Library of Wales| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref> ger [[Prestatyn]], [[Sir y Fflint]], yn fab i William Humphreys, ysgolfeistr y pentref a sylfaenydd & arweinydd [[Côr Meibion Trelawnyd]]<ref>[http://www.trelawnydmalevoicechoir.com/index.php?id=88 Côr Meibion Trelawnyd - History adalwyd 10 Mai 2016]</ref> a Sarah Rosina (née Owen), ei wraig. Brawd iddo oedd yr awdur Y Parch Canon John Elwyn Humphreys OBE, [[Lisbon]]<ref>[http://portugalresident.com/90th-birthday-celebrated-among-friends 90th birthday celebrated among friends] adalwyd 10 Mai 2016</ref>; Roedd tad Emyr yn gyfyrder i'r Prifardd [[Hedd Wyn]]. Mynychodd [[Ysgol Uwchradd y Rhyl]]. Siaradwr [[Saesneg]] yn unig oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r [[Cymraeg|Gymraeg]] wedi i ysgol fomio [[Penyberth]] yn [[Llŷn]] gael ei [[Tân yn Llŷn|llosgi ym 1936]] ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.<ref name="HallOfFame" /><ref name="Indy">{{dyf gwe| url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/old-people-are-a-problem-by-emyr-humphreys-541623.html| teitl=Old People are a Problem By Emyr Humphreys| cyhoeddwr=The Independent| audur=[[Jan Morris]]| dyddiad=22 Mehefin 2003| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BBCLleol" /> |
Ganwyd Humphreys yn [[Trelawnyd|Nhrelawnyd]]<ref>{{dyf gwe| url=http://www.libraryofwales.org/english/low_detail.asp?book_ID=18| teitl=A Man's Estate by Emyr Humphreys| cyhoeddwr=Library of Wales| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref> ger [[Prestatyn]], [[Sir y Fflint]], yn fab i William Humphreys, ysgolfeistr y pentref a sylfaenydd & arweinydd [[Côr Meibion Trelawnyd]]<ref>[http://www.trelawnydmalevoicechoir.com/index.php?id=88 Côr Meibion Trelawnyd - History adalwyd 10 Mai 2016]</ref> a Sarah Rosina (née Owen), ei wraig. Brawd iddo oedd yr awdur Y Parch Canon John Elwyn Humphreys OBE, [[Lisbon]]<ref>[http://portugalresident.com/90th-birthday-celebrated-among-friends 90th birthday celebrated among friends] adalwyd 10 Mai 2016</ref>; Roedd tad Emyr yn gyfyrder i'r Prifardd [[Hedd Wyn]]. Mynychodd [[Ysgol Uwchradd y Rhyl]]. Siaradwr [[Saesneg]] yn unig oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r [[Cymraeg|Gymraeg]] wedi i ysgol fomio [[Penyberth]] yn [[Llŷn]] gael ei [[Tân yn Llŷn|llosgi ym 1936]] ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.<ref name="HallOfFame" /><ref name="Indy">{{dyf gwe| url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/old-people-are-a-problem-by-emyr-humphreys-541623.html| teitl=Old People are a Problem By Emyr Humphreys| cyhoeddwr=The Independent| audur=[[Jan Morris]]| dyddiad=22 Mehefin 2003| dyddiadcyrchiad=12 Chwefror 2010}}</ref><ref name="BBCLleol" /> |
||
Ym 1946 priododd Elinor Myfanwy Jones yng [[Caernarfon|Nghaernarfon]] bu iddynt tri mab ac un ferch. Mae Dewi, ei fab hynaf, yn gyfarwyddwr teledu a fu'n gyfrifol am raglenni megis ''The Vicar of Dibley'' ac ''[[Absolutely Fabulous]]''<ref>[http://www.tv.com/people/dewi-humphreys/ TV.Com - Dewi Humphreys adalwyd 10 Mai 2016]</ref>. Bu ei wŷr Eitan ap Dewi yn chwaraewr [[Rygbi'r undeb|rygbi]] rhyngwladol yn chware yn safle’r mewnwr i dîm [[Israel]]<ref>[https://mbasic.facebook.com/story.php?story_fbid=291218267596341&substory_index=0&id=115698775148292&refid=17&_ft_=top_level_post_id.291218267596341%3Atl_objid.291218247596343%3Athid.115698775148292%3A306061129499414%3A69%3A1293868800%3A1325404799%3A1394125978670333989&__tn__=%2As Israeli National Rugby Team Facebook] adalwyd 10 Mai 2016</ref> . |
Ym 1946 priododd Elinor Myfanwy Jones yng [[Caernarfon|Nghaernarfon]] bu iddynt tri mab ac un ferch. Mae [[Dewi Humphreys|Dewi]], ei fab hynaf, yn gyfarwyddwr teledu a fu'n gyfrifol am raglenni megis ''The Vicar of Dibley'' ac ''[[Absolutely Fabulous]]''<ref>[http://www.tv.com/people/dewi-humphreys/ TV.Com - Dewi Humphreys adalwyd 10 Mai 2016]</ref>. Bu ei wŷr Eitan ap Dewi yn chwaraewr [[Rygbi'r undeb|rygbi]] rhyngwladol yn chware yn safle’r mewnwr i dîm [[Israel]]<ref>[https://mbasic.facebook.com/story.php?story_fbid=291218267596341&substory_index=0&id=115698775148292&refid=17&_ft_=top_level_post_id.291218267596341%3Atl_objid.291218247596343%3Athid.115698775148292%3A306061129499414%3A69%3A1293868800%3A1325404799%3A1394125978670333989&__tn__=%2As Israeli National Rugby Team Facebook] adalwyd 10 Mai 2016</ref> . |
||
=== '''Gyrfa broffesiynol''' === |
=== '''Gyrfa broffesiynol''' === |
Fersiwn yn ôl 07:47, 3 Rhagfyr 2017
Emyr Humphreys | |
---|---|
Delwedd:Emyr Humphreys.jpg | |
Geni | Emyr Humphreys 15 Ebrill 1919 Trelawnyd, Sir y Fflint |
Galwedigaeth | Cynhyrchydd radio, darlithydd, llenor |
Cenedligrwydd | Cymreig |
Addysg | Ysgol Uwchradd y Rhyl Prifysgol Cymru, Aberystwyth |
Math o lên | Ffuglen, llenyddiaeth, barddoniaeth |
Pynciau | Cymru |
Gwobrau nodedig | Gwobr Somerset Maugham Gwobr Hawthornden Llyfr y Flwyddyn (x2) Gwobr Siân Phillips |
Priod | Elinor Myfanwy Jones |
Plant | Dewi Humphreys, Mair Humphreys, Siôn Humphreys, Robin Humphreys |
Perthnasau | Parch Canon John Humphreys; Eitan ap Dewi Humphreys, Hedd Wyn |
Llenor, bardd a nofelydd Cymreig yw Emyr Owen Humphreys (ganwyd 15 Ebrill 1919), mae'n un o nofelwyr mwyaf blaengar Cymru.[1]
Bywgraffiad
Bywyd cynnar a theulu
Ganwyd Humphreys yn Nhrelawnyd[2] ger Prestatyn, Sir y Fflint, yn fab i William Humphreys, ysgolfeistr y pentref a sylfaenydd & arweinydd Côr Meibion Trelawnyd[3] a Sarah Rosina (née Owen), ei wraig. Brawd iddo oedd yr awdur Y Parch Canon John Elwyn Humphreys OBE, Lisbon[4]; Roedd tad Emyr yn gyfyrder i'r Prifardd Hedd Wyn. Mynychodd Ysgol Uwchradd y Rhyl. Siaradwr Saesneg yn unig oedd Humphreys ond dechreuodd ddysgu'r Gymraeg wedi i ysgol fomio Penyberth yn Llŷn gael ei llosgi ym 1936 ac ysgogwyd ei ddiddordeb yn yr iaith.[5][6][7]
Ym 1946 priododd Elinor Myfanwy Jones yng Nghaernarfon bu iddynt tri mab ac un ferch. Mae Dewi, ei fab hynaf, yn gyfarwyddwr teledu a fu'n gyfrifol am raglenni megis The Vicar of Dibley ac Absolutely Fabulous[8]. Bu ei wŷr Eitan ap Dewi yn chwaraewr rygbi rhyngwladol yn chware yn safle’r mewnwr i dîm Israel[9] .
Gyrfa broffesiynol
Aeth ymlaen i astudio hanes ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth.[5] Cofrestrodd fel gwrthwynebwr cydwybodol pan ddechreuodd yr Ail Ryfel Byd ym 1939.[10] Wedi'r rhyfel bu'n gweithio fel athro, cynhyrchydd radio gyda'r BBC ac yn ddiweddrach daeth yn ddarlithydd drama ym Mhrifysgol Bangor.[11] Carcharwyd Humphreys am wrthod prynu trwydded deledu yn ystod y 1970au mewn protest yn erbyn diffyg lle a statws i'r Gymraeg ar y teledu yng Nghymru.[6][7]
Gyrfa lenyddol
Daeth yn lenor llawn amser ym 1972.[7] Yn ystod ei yrfa lenyddol, cyhoeddodd dros ugain o nofelau, gan gynnwys clasuron megis A Toy Epic (1958), Outside the House of Baal (1965), a The Land of the Living, a chyfres epic o saith nofel yn adrodd hanes gwleidydol a diwylliannol Cymru yn yr 20fed ganrif: Flesh and Blood, The Best of Friends, Salt of the Earth, An Absolute Hero, Open Secrets, National Winner a Bonds of Attachment. Mae hefyd wedi ysgrifennu dramâu ar gyfer y llwyfan a theledu, straeon byrion, The Taliesin Tradition (hanes diwylliannol Cymru), a cyhoedodd casgliad o'i farddoniaeth, Collected Poems, ym 1999.[11]
Ymysg ei anrhydeddau, gwobrwywyd y Wobr Somerset Maugham ym 1958 ar gyfer Hear and Forgive, a'r Wobr Hawthornden ar gyfer A Toy Epic yr un flwyddyn.[5] Enillodd Humphreys wobr Llyfr y Flwyddyn ym 1992 ac 1999.[11][12] Yn 2004, enillodd Humphreys wobr cyntaf Siân Phillips am ei gyfraniad i radio a theledu yng nghymru.[13] Mae Humphreys yn Gymrawd o'r Gymdeithas Frenhinol Llenyddiaeth[11] ac yn un o noddwyr Canolfan Ymchwil i Lên ac Iaith Saesneg Cymru.[14]
Disgrifwyd ef gan R. S. Thomas fel "the supreme interpreter of Welsh life".[11]
Ar hyn o bryd mae'n byw yn Llanfairpwll, Ynys Môn.[5][7]
Dolenni allanol
Cyfeiriadau
- ↑ Emyr Humphreys. Wales Arts International. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ A Man's Estate by Emyr Humphreys. Library of Wales. Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ Côr Meibion Trelawnyd - History adalwyd 10 Mai 2016
- ↑ 90th birthday celebrated among friends adalwyd 10 Mai 2016
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 BBC - North West Wales Arts-Emyr Humphreys. BBC. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 6.0 6.1 Old People are a Problem By Emyr Humphreys. The Independent (22 Mehefin 2003). Adalwyd ar 12 Chwefror 2010.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Gogledd Orllewin: Llên: Emyr Humphreys. BBC Lleol. Adalwyd ar 15 Chwefror 2010.
- ↑ TV.Com - Dewi Humphreys adalwyd 10 Mai 2016
- ↑ Israeli National Rugby Team Facebook adalwyd 10 Mai 2016
- ↑ Steve Dube (18 Ebrill 2009). Emyr Humphreys’ final book The Woman at the Window. Wales Online. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 Emyr Humphreys - Biography. British Council. Adalwyd ar 4 Chwefror 2010.
- ↑ Past Winners and Judges. Academi. Adalwyd ar 1 Chwefror 2010.
- ↑ Emyr Humphreys - enillydd Gwobr Siân Phillips 2004 Gogledd Orllewin: Pigion: Emyr Humphreys - enillydd Gwobr Siân Phillips 2004. BBC Lleol. Adalwyd ar 15 Chwefror 2010.
- ↑ Writing Wales in English. Prifysgol Abertawe. Adalwyd ar 13 Chwefror 2010.
- Genedigaethau 1919
- Llenorion Cymreig yn yr iaith Saesneg
- Llenorion Cymreig yr 20fed ganrif
- Llenorion Cymreig yr 21ain ganrif
- Llenorion Cymraeg
- Nofelwyr Cymreig
- Beirdd Cymreig yn yr iaith Saesneg
- Academyddion Cymreig
- Addysgwyr Cymreig
- Cynhyrchwyr teledu Cymreig
- Pobl o Sir y Fflint
- Pobl addysgwyd yn Ysgol Uwchradd y Rhyl