Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Alexbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: hu:Első pun háború |
SieBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: uk:Перша Пунічна війна |
||
| Llinell 48: | Llinell 48: | ||
[[sr:Први пунски рат]] |
[[sr:Први пунски рат]] |
||
[[sv:Första puniska kriget]] |
[[sv:Första puniska kriget]] |
||
[[uk:Перша Пунічна війна]] |
|||
[[zh:第一次布匿战争]] |
[[zh:第一次布匿战争]] |
||
Fersiwn yn ôl 23:37, 21 Medi 2008
Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.
Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.
Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.
