Teyrnas Morgannwg

Hanes Cymru
Mae'r erthygl hon yn rhan o gyfres
Cyfnodau
Cynhanes
Cyfnod y Rhufeiniaid
Oes y Seintiau
Yr Oesoedd Canol
Yr Oesoedd Canol Cynnar
Oes y Tywysogion
Yr Oesoedd Canol Diweddar
Cyfnod y Tuduriaid
17eg ganrif
18fed ganrif
19eg ganrif
20fed ganrif
Y Rhyfel Byd Cyntaf
Y cyfnod rhwng y rhyfeloedd
Yr Ail Ryfel Byd
21ain ganrif
Teyrnasoedd
Deheubarth
Gwynedd
Morgannwg
Powys
Yn ôl pwnc
Hanes crefyddol
Hanes cyfansoddiadol
Hanes cyfreithiol
Hanes cymdeithasol
Hanes demograffig
Hanes economaidd
Hanes gwleidyddol
Hanes LHDT
Hanes milwrol
Hanes morwrol
Hanes tiriogaethol
Hanesyddiaeth
WiciBrosiect Cymru

Yr oedd Teyrnas Morgannwg yn un o deyrnasoedd cynnar Cymru. Cymerodd y deyrnas ei henw oddi wrth un o'i brenhinoedd cynnar, Morgan Mwynfawr (fl tua 730).

Cnewyllyn y deyrnas oedd Glywysing, ond ar adegau gallai hefyd gynnwys Gwent a dau o gantrefi Ystrad Tywi. Daeth y deyrnas i ben pan ddiorseddwyd y brenin olaf, Iestyn ap Gwrgant, gan y Norman Robert Fitz Hammo yn 1093. Llwyddodd disgynyddion Iestyn i gadw gafael ar ran o'r diriogaeth fel Arglwyddi Afan.

Brenhinoedd

• Tewdrig (c. 580 - c. 630)
• Meurig ap Tewdrig c. 650
• Morgan Mwynfawr (c. 730)
• Ithel ap Morgan (c. 750)
• Owain ap Hywel (fl, c 920)
• Morgan Hen ab Owain (daeth i'r orsedd tua 930)
• Rhydderch ab Iestyn ( - 1033)
• Meurig ap Hywel ( - 1055) rhan
• Gruffudd ap Rhydderch ( - 1055) rhan
• Gruffudd ap Llywelyn (1055 - 1063)
• Cadwgan ap Meurig (1063 - 1073)
• Caradog ap Gruffudd ( - 1081)
• Iestyn ap Gwrgant (c. 1081 - 1093)