Arjuna

Arjuna a Subhadra yn y Mahabharata

Un o arwyr yr epig Hindŵaidd y Mahabharata yw Arjuna (Sansgrit: अर्जुन, arjuna "disglair, gwyn, arianaidd", cf. y gair Lladin argentum a'r gair Cymraeg arian). Mae Arjuna yn ffigwr canolog yng nghrefydd yr Hindu ac yn cael ei adnabod fel "Y Saethydd Digyffelyb". Fel y trydydd o'r pum brawd Pandava, roedd Arjuna yn fab i Kunti, gwraig gyntaf Pandu, gan y duw Indra. Mae'n enwog am wasanaethu'r duw Krishna ac fe'i gelwir weithiau yn 'bedwerydd Krishna' y Mahabharata.

Roedd Arjuna (neu Partha) yn saethydd penigamp a chwaraeodd ran ganolog yn yr ymryson rhwng y Pandaviaid a'u gwrthwynebwyr, meibion Dhritarashtra, a adnabyddir fel y Kauravaaid. I ddechrau, roedd Arjuna yn amharod i gymryd rhan yn y brwydro am y gwyddai y gallai ladd lawer yn rhengoedd y gelyn, a oedd yn cynnwys nifer o'i perthnasau. Ond cafodd ei berswadio gan ei gerbydwr a chyfaill, yr Arglwydd Krishna, i newid ei feddwl. Y ddeialog rhyngddynt - sy'n ymdroi o gwmpas dyletswydd y rhyfelwr, ei ddewrder, natur y bywyd dynol a'r enaid, a rhan y duwiau mewn bywyd - yw pwnc mawr y Bhagavad Gita, y gerdd athronyddol a defosiynol enwog sydd ei hun yn rhan o gylch mawr y Mahabharata. Bu ganddo ran allweddol hefyd mewn lladd ei arch-elyn Karna, a oedd yn frawd iddo mewn gwirionedd, un o ryfelwyr mwyaf y Kauravaid.

Mae'n bosibl fod cysylltiad rhwng Arjuna a'r arwr Parthiaidd Ārash ym mytholeg Bersiaidd, ond nid yw pawb yn derbyn y cysylltiad.

Mae gan Arjuna ddeg enw yn y Mahabharata: Arjun, Phalgun, Jishnu, Kiriti, Shwetvaahan, Vibhatsu, Vijaya, Pārth, Savyasachinn (Sabyasachi), a Dhananjay.

Er ei fod yn arwr o gig a gwaed yn yr epig, mae gan Arjuna statws dwyfol yn Hindŵaeth.

Cyfeiriadau

• Benjamin Walker, Hindu World: an encyclopedic survey of Hinduism (Harper Collins, 1968; argraffiad newydd, Delhi, 1995).

Gweler hefyd

• Bhagavad Gita
• Mahabharata
• Rhestr duwiau a duwiesau Hindŵaidd

Eginyn erthygl sydd uchod am Hindŵaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.