Eglwys Gadeiriol Caerdydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
lluniau newydd
Llinell 1: Llinell 1:
:''Erthygl am yr eglwys gadeiriol Gatholig yng Nghaerdydd yw hon; am y gadeirlan Anglicanaidd yn yr un ddinas, gweler [[Eglwys Gadeiriol Llandaf]].''
:''Erthygl am yr eglwys gadeiriol Gatholig yng Nghaerdydd yw hon; am y gadeirlan Anglicanaidd yn yr un ddinas, gweler [[Eglwys Gadeiriol Llandaf]].''

[[Delwedd:Cardiff Cathedral (6942185699).jpg|bawd|dde|180px|Eglwys Gadeiriol Caerdydd]]
[[Delwedd:Eglwys Gadeiriol Caerdydd.jpg|bawd|dde|unionsyth|Eglwys Gadeiriol Caerdydd]]


[[Eglwys gadeiriol|Cadeirlan]] [[Yr Eglwys Gatholig|Gatholig]] yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] yw '''Eglwys Gadeiriol Fetropolitan Dewi Sant'''. Fe'i lleolir ar Stryd Charles yng nghanol y ddinas. Adeiladwyd hi ym 1884–7 fel olynydd i eglwys Gatholig fechan (hefyd wedi'i chysegru at [[Dewi Sant]]) a oedd yn dyddio'n ôl i 1842. Crëwyd archesgobaeth Catholig yng Nghaerdydd ym 1916, a dyrchafwyd yr eglwys i statws cadeirlan ym 1920. Niweidiwyd yr adeilad gan fomiau yn yr [[Yr Ail Ryfel Byd yng Nghymru|Ail Ryfel Byd]] ac fe'i hatgyweiriwyd yn y 1950au.<ref name="Rose">{{cite book|last=Rose|first=Jean|year=2013|title=Cardiff Churches Through Time|location=Stroud|publisher=Amberley Publishing|pages=76}}</ref>
[[Eglwys gadeiriol|Cadeirlan]] [[Yr Eglwys Gatholig|Gatholig]] yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]] yw '''Eglwys Gadeiriol Fetropolitan Dewi Sant'''. Fe'i lleolir ar Stryd Charles yng nghanol y ddinas. Adeiladwyd hi ym 1884–7 fel olynydd i eglwys Gatholig fechan (hefyd wedi'i chysegru at [[Dewi Sant]]) a oedd yn dyddio'n ôl i 1842. Crëwyd archesgobaeth Catholig yng Nghaerdydd ym 1916, a dyrchafwyd yr eglwys i statws cadeirlan ym 1920. Niweidiwyd yr adeilad gan fomiau yn yr [[Yr Ail Ryfel Byd yng Nghymru|Ail Ryfel Byd]] ac fe'i hatgyweiriwyd yn y 1950au.<ref name="Rose">{{cite book|last=Rose|first=Jean|year=2013|title=Cardiff Churches Through Time|location=Stroud|publisher=Amberley Publishing|pages=76}}</ref>

[[Delwedd:Cardiff Metropolitan Cathedral.jpg|bawd|chwith|Y tu mewn i'r gadeirlan]]


Ym 1975 penodwyd y gadeirlan yn [[adeilad rhestredig]] Gradd II; yn ôl testun y cofrestr, "y mae, er gwaethaf canlyniadau difrod yn y rhyfel, yn enghraifft o eglwys Gatholig fawr gan benseiri pwysig yn y 19eg ganrif",<ref name="BLB">{{dyf gwe|url=http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-13671-st-david-s-roman-catholic-cathedral-castl|teitl=St David's Roman Catholic Cathedral|gwaith=British Listed Buildings|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref> sef ''Pugin & Pugin''. Ffỳrm pensaernïol oedd hyn a oedd yn arbenigo mewn eglwysi Catholig; fe'i sefydlwyd gan arloeswr yr [[Adfywiad Gothig]], A. W. N. Pugin (1812–1852); ei feibion oedd wrth y llyw pan adeiladwyd yr eglwys yng Nghaerdydd.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.glasgowsculpture.com/pg_biography.php?sub=pugin-pugin|teitl=Pugin & Pugin (fl. 1851–c. 1928)|gwaith=Glasgow – City of Sculpture|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
Ym 1975 penodwyd y gadeirlan yn [[adeilad rhestredig]] Gradd II; yn ôl testun y cofrestr, "y mae, er gwaethaf canlyniadau difrod yn y rhyfel, yn enghraifft o eglwys Gatholig fawr gan benseiri pwysig yn y 19eg ganrif",<ref name="BLB">{{dyf gwe|url=http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-13671-st-david-s-roman-catholic-cathedral-castl|teitl=St David's Roman Catholic Cathedral|gwaith=British Listed Buildings|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref> sef ''Pugin & Pugin''. Ffỳrm pensaernïol oedd hyn a oedd yn arbenigo mewn eglwysi Catholig; fe'i sefydlwyd gan arloeswr yr [[Adfywiad Gothig]], A. W. N. Pugin (1812–1852); ei feibion oedd wrth y llyw pan adeiladwyd yr eglwys yng Nghaerdydd.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.glasgowsculpture.com/pg_biography.php?sub=pugin-pugin|teitl=Pugin & Pugin (fl. 1851–c. 1928)|gwaith=Glasgow – City of Sculpture|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>


Mae Eglwys Gadeiriol Caerdydd yn un o dair cadeirlan Gatholig yn unig yn y Deyrnas Unedig sydd ag ysgol gôr.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.fcm.org.uk/Find_Cathedrals/Wales/Cardiff.html|teitl=Cardiff Metropolitan (RC)|cyhoeddwr=''Friends of Cathedral Music''|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
Mae Eglwys Gadeiriol Caerdydd yn un o dair cadeirlan Gatholig yn unig yn y Deyrnas Unedig sydd ag ysgol gôr.<ref>{{dyf gwe|url=http://www.fcm.org.uk/Find_Cathedrals/Wales/Cardiff.html|teitl=Cardiff Metropolitan (RC)|cyhoeddwr=''Friends of Cathedral Music''|dyddiadcyrchiad=23 Ebrill 2014|iaith=en}}</ref>
{{-}}


==Cyfeirnodau==
==Cyfeirnodau==
Llinell 12: Llinell 16:


==Dolenni allanol==
==Dolenni allanol==
* {{Gwefan swyddogol|http://www.cardiffmetropolitancathedral.org.uk/index.php}}
* {{Gwefan swyddogol|http://www.cardiffcathedral.org.uk}}


[[Categori:Eglwysi cadeiriol Cymru|Caerdydd]]
[[Categori:Eglwysi cadeiriol Cymru|Caerdydd]]

Fersiwn yn ôl 07:16, 17 Medi 2017

Erthygl am yr eglwys gadeiriol Gatholig yng Nghaerdydd yw hon; am y gadeirlan Anglicanaidd yn yr un ddinas, gweler Eglwys Gadeiriol Llandaf.
Eglwys Gadeiriol Caerdydd

Cadeirlan Gatholig yng Nghaerdydd yw Eglwys Gadeiriol Fetropolitan Dewi Sant. Fe'i lleolir ar Stryd Charles yng nghanol y ddinas. Adeiladwyd hi ym 1884–7 fel olynydd i eglwys Gatholig fechan (hefyd wedi'i chysegru at Dewi Sant) a oedd yn dyddio'n ôl i 1842. Crëwyd archesgobaeth Catholig yng Nghaerdydd ym 1916, a dyrchafwyd yr eglwys i statws cadeirlan ym 1920. Niweidiwyd yr adeilad gan fomiau yn yr Ail Ryfel Byd ac fe'i hatgyweiriwyd yn y 1950au.[1]

Y tu mewn i'r gadeirlan

Ym 1975 penodwyd y gadeirlan yn adeilad rhestredig Gradd II; yn ôl testun y cofrestr, "y mae, er gwaethaf canlyniadau difrod yn y rhyfel, yn enghraifft o eglwys Gatholig fawr gan benseiri pwysig yn y 19eg ganrif",[2] sef Pugin & Pugin. Ffỳrm pensaernïol oedd hyn a oedd yn arbenigo mewn eglwysi Catholig; fe'i sefydlwyd gan arloeswr yr Adfywiad Gothig, A. W. N. Pugin (1812–1852); ei feibion oedd wrth y llyw pan adeiladwyd yr eglwys yng Nghaerdydd.[3]

Mae Eglwys Gadeiriol Caerdydd yn un o dair cadeirlan Gatholig yn unig yn y Deyrnas Unedig sydd ag ysgol gôr.[4]

Cyfeirnodau

  1. Rose, Jean (2013). Cardiff Churches Through Time. Stroud: Amberley Publishing. t. 76.
  2. (Saesneg) St David's Roman Catholic Cathedral. British Listed Buildings. Adalwyd ar 23 Ebrill 2014.
  3. (Saesneg) Pugin & Pugin (fl. 1851–c. 1928). Glasgow – City of Sculpture. Adalwyd ar 23 Ebrill 2014.
  4. (Saesneg) Cardiff Metropolitan (RC). Friends of Cathedral Music. Adalwyd ar 23 Ebrill 2014.

Dolenni allanol