Diglosia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 15:39, 18 Awst 2017

Mewn ieithyddiaeth mae diglosia yn derm ar gyfer sefyllfa ble mae dwy iaith neu dwy fersiwn o’r un iaith yn cael eu defnyddio o fewn yr un gymuned yn ôl y sefyllfa.

Mewn llawer o enghreifftiau o Ddiglosia - yn ogystal ag iaith lafar pob dydd - mae siaradwr yn newid i fersiwn wahanol o’r un iaith neu iaith wahanol ar gyfer sefyllfaoedd mwy ffurfiol.

Yr Iaith 'H' a’r iaith 'L'

Mae’r iaith lafar pob dydd yn cael ei dynodi fel yr iaith "L" (o’r gair Saesneg "low"). Fel arfer mae’r iaith "L" yn cael ei defnyddio yn y cartref ac ymhlith cymdogion, cyd-weithwyr etc.

Mae’r iaith "H" (o’r Saesneg "high") yn cael ei defnyddio mewn sefyllfaoedd mwy ffurfiol fel addysg, ysgrifennu neu ddelio gydag awdurdodau a phobl rymus.

Mae diglosia yn bodoli'n helaeth o amgylch y byd. Er enghraifft, fel arfer mae pobl Tsieina yn siarad eu tafodiaith leol fel yr iaith "L" gan newid i'r iaith "H" - Mandarin ar gyfer llythrennedd.

Yn yr un modd mae siaradwyr Cymraeg yn defnyddio Cymraeg llafar yn eu tafodiaith leol ymhlith ei gilydd gan newid i Gymraeg lenyddol neu Saesneg ar gyfer ysgrifennu a darllen.

Ffynonellau

Crystal, D. 2005. How Language Works Penguin Books. ISBN 0-14-051538-0
https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_A._Ferguson
Ferguson, Charles A. 1959. Diglossia. Word 15: 325-340. http://www.mapageweb.umontreal.ca/tuitekj/cours/2611pdf/Ferguson-Diglossia.pdf

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-Mewn [[ieithyddiaeth]] mae '''diglosia''' yn derm ar gyfer sefyllfa ble mae dwy iaith neu dwy fersiwn o’r un iaith yn cael eu defnyddio o fewn yr un gymuned gan ddibynnu ar y sefyllfa.
+Mewn [[ieithyddiaeth]] mae '''diglosia''' yn derm ar gyfer sefyllfa ble mae dwy iaith neu dwy fersiwn o’r un iaith yn cael eu defnyddio o fewn yr un gymuned yn ôl y sefyllfa.
-Yn ogystal ag iaith lafar pob dydd  mae siaradwr yn newid i fersiwn wahanol o’r un iaith neu iaith wahanol ar gyfer sefyllfaoedd mwy ffurfiol.
+Mewn llawer o enghreifftiau o Ddiglosia - yn ogystal ag iaith lafar pob dydd  - mae siaradwr yn newid i fersiwn wahanol o’r un iaith neu iaith wahanol ar gyfer sefyllfaoedd mwy ffurfiol.
 ==Yr Iaith 'H' a’r iaith 'L'==
-Mae’r iaith pob dydd yn cael ei dynodi fel yr iaith "L" (o’r gair Saesneg "low"). Fel arfer mae’r iaith "L" yn cael ei defnyddio yn y cartref ac ymhlith ffrindiau. Mae’r iaith "H" (o’r Saesneg "high") yn cael ei defnyddio mewn sefyllfaoedd mwy ffurfiol fel addysg, ysgrifennu neu ddelio gydag awdurdodau a phobl rymus.
+Mae’r iaith lafar pob dydd yn cael ei dynodi fel yr iaith "L" (o’r gair Saesneg "low"). Fel arfer mae’r iaith "L" yn cael ei defnyddio yn y cartref ac ymhlith cymdogion, cyd-weithwyr etc.
+Mae’r iaith "H" (o’r Saesneg "high") yn cael ei defnyddio mewn sefyllfaoedd mwy ffurfiol fel addysg, ysgrifennu neu ddelio gydag awdurdodau a phobl rymus.
-Er enghraifft, fel arfer mae pobl [[Tsieina]] yn siarad eu tafodiaith leol fel yr iaith "L"  gan newid i'r iaith "H" - [[Tsieinëeg Mandarin | Mandarin]] ar gyfer llythrennedd.
-Yn yr un modd mae siaradwyr Cymraeg yn defnyddio [[Cymraeg llafar]] yn eu [[Tafodiaith| tafodiaith leol]] ymhlith ei gilydd gan newid i Gymraeg lenyddol safonol neu Saesneg ar gyfer ysgrifennu a darllen.
+Mae diglosia yn bodoli'n helaeth o amgylch y byd. Er enghraifft, fel arfer mae pobl [[Tsieina]] yn siarad eu tafodiaith leol fel yr iaith "L"  gan newid i'r iaith "H" - [[Tsieinëeg Mandarin | Mandarin]] ar gyfer llythrennedd.
+Yn yr un modd mae siaradwyr Cymraeg yn defnyddio [[Cymraeg llafar]] yn eu [[Tafodiaith| tafodiaith leol]] ymhlith ei gilydd gan newid i Gymraeg lenyddol neu Saesneg ar gyfer ysgrifennu a darllen.