Gwenhwyfar: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
Tudalen newydd: thumb|250px|''Queen Guinevere'', by [[William Morris]] '''Gwenhwyfar''' (Lladin: ''Guinhumara'', Ffrangeg: ''Guenièvre'', Saesneg: ''Guine...
 
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
[[Image:Queen Guinevere.jpg|thumb|250px|''Queen Guinevere'', by [[William Morris]]]]
[[Image:Queen Guinevere.jpg|thumb|250px|Gwenhwyfar; llun gan [[William Morris]]]]


'''Gwenhwyfar''' ([[Lladin]]: ''Guinhumara'', [[Ffrangeg]]: ''Guenièvre'', [[Saesneg]]: ''Guinevere'') oedd gwraig y brenin [[Arthur]]. Disgrifir hi mewn rhai ffynonellau Cymraeg fel merch i Ogrfran Gawr, ac mae traddodiad fod iddi chwaer o'r enw Gwenhwyfach.
'''Gwenhwyfar''' ([[Lladin]]: ''Guinhumara'', [[Ffrangeg]]: ''Guenièvre'', [[Saesneg]]: ''Guinevere'') oedd gwraig y brenin [[Arthur]]. Disgrifir hi mewn rhai ffynonellau Cymraeg fel merch i Ogrfran Gawr, ac mae traddodiad fod iddi chwaer o'r enw Gwenhwyfach.

Fersiwn yn ôl 18:11, 6 Mawrth 2008

Gwenhwyfar; llun gan William Morris

Gwenhwyfar (Lladin: Guinhumara, Ffrangeg: Guenièvre, Saesneg: Guinevere) oedd gwraig y brenin Arthur. Disgrifir hi mewn rhai ffynonellau Cymraeg fel merch i Ogrfran Gawr, ac mae traddodiad fod iddi chwaer o'r enw Gwenhwyfach.

Ymddengys mewn nifer o testunau Cymreig, er enghraifft, crybwyllir hi yn chwedl Culhwch ac Olwen, er nad oes ganddi ran fawr yn y stori. Ceir cyfres o hen englynion gyda'r teitl Ymddiddan Arthur a Gwenhwyfar, sydd efallai wedi goroesi o chwedl goll gynnar amdani. Ym Muchedd Gildas o waith Caradog o Lancarfan, dywedir i Melwas, brenin Aestiva Regio (Gwlad yr Haf), ei chipio a'i chadw'n garcharor. Ymddengys y chwedl yma yng ngwaith Chrétien de Troyes hefyd. Mae fersiwn Sieffre o Fynwy o'r digwyddiad ychydig yn wahanol; dywed iddi odinebu gyda Medrod, nai Arthur, a gorffen ei hoes fel lleian yng Nghaerllion ar Wysg. Ceir nifer o gyfeiriadau ati yn y Tair Rhamant.

Yn y fersiynau diweddarch o chwedlau Arthur, mae Gwenhwyfar yn cynnal carwriaeth a Lawnsalot, ac mae hyn yn y pen draw yn arwain at ddinistr y deyrnas.