Tomos Prys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 07:05, 20 Chwefror 2008

Bardd, milwr a môr-leidr Cymreig oedd Tomos Prys, weithiau Thomas Prys, a adwaenir yn aml fel Tomos Prys o Blas Iolyn (tua 1564? - 23 Awst 1634).

Roedd Tomos Prys yn fab y Elis Prys (Y Doctor Coch) o Blas Iolyn, Sir Ddinbych. Wedi marw ei dad daeth yn berchen maenor Ysbyty Ifan.

Bu'n ymladd yn y rhyfeloedd yr yr Iseldiroedd dan Robert Dudley, iarll Leicester, ac roedd yn Tilbury yn y fyddin a godwyd i wrthwynebau Armada Sbaen yn 1588. Treuliodd gryn dipyn o amser ar y môr fel môr-leidr; mae "Cywydd i ddangos yr heldring a fu i ŵr pan oedd ar y môr" yn adrodd ei hanes yn prynu llong ac yn mynd i ysbeilio ar afrordir Sbaen. Am gyfnod bu'n byw ar Ynys Enlli. Treuliodd lawer o amser yn Llundain. Roedd yn hoff o ymgyfreithio, a gwariodd lawer o arian ar hynny; er enghraifft daeth ag achos llys yn erbyn Syr John Wynn o Wydir, ond collodd.

Priododd ddwywaith; y tro cyntaf gyda Margaret, merch William Gruffydd o Gaernarfon, gan gael tri o blant. Wedi ei marwolaeth hi, priododd Jane, merch Hugh Gwynn, Berth-ddu a Bodysgallen; cawsant ddeg o blant.

Cyfansoddodd lawer o gywyddau, a bu'n ymryson a nifer o feirdd eraill, yn cynnwys Edmwnd Prys a Siôn Phylip. Mae nifer o'r cywyddau yn ddiddorol oherwydd eu bod yn rhoi llawer o'i hanes ef ei hun, ond nid yw beirniaid yn ystyried eu bod o werth llenyddol uchel. Mae'n defnyddio cryn dipyn o Saesneg yn rhai ohonynt.

gw • sg • go

Beirdd yr Uchelwyr

Bedo Hafesb · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd

@@ Llinell 3: / Llinell 3: @@
 Roedd Tomos Prys yn fab y [[Elis Prys (Y Doctor Coch)]] o Blas Iolyn, [[Sir Ddinbych]]. Wedi marw ei dad daeth yn berchen maenor [[Ysbyty Ifan]].
-Bu'n ymladd yn y rhyfeloedd yr [[yr Iseldiroedd]] dan [[Robert Dudley, iarll Leicester]], ac roedd yn Tilbury yn y fyddin a godwyd i wrthwynebau [[Armada Sbaen]] yn [[1588]]. Treuliodd gryn dipyn o amser ar y môr fel môr-leidr; mae "Cywydd i ddangos yr heldring a fu i ŵr pan oedd ar y môr" yn adrodd ei hanes yn prynu llong ac yn mynd i ysbeilio ar afrordir [[Sbaen]]. Am gyfnod bu'n byw ar [[Ynys Enlli]]. Treuliodd lawer o amser yn [[Llundain]].
+Bu'n ymladd yn y rhyfeloedd yr [[yr Iseldiroedd]] dan [[Robert Dudley, iarll Leicester]], ac roedd yn Tilbury yn y fyddin a godwyd i wrthwynebau [[Armada Sbaen]] yn [[1588]]. Treuliodd gryn dipyn o amser ar y môr fel môr-leidr; mae "Cywydd i ddangos yr heldring a fu i ŵr pan oedd ar y môr" yn adrodd ei hanes yn prynu llong ac yn mynd i ysbeilio ar afrordir [[Sbaen]]. Am gyfnod bu'n byw ar [[Ynys Enlli]]. Treuliodd lawer o amser yn [[Llundain]]. Roedd yn hoff o ymgyfreithio, a gwariodd lawer o arian ar hynny; er enghraifft daeth ag achos llys yn erbyn [[Syr John Wynn]] o Wydir, ond collodd.
 Priododd ddwywaith; y tro cyntaf gyda Margaret, merch William Gruffydd o [[Caernarfon|Gaernarfon]], gan gael tri o blant. Wedi ei marwolaeth hi, priododd Jane, merch Hugh Gwynn, Berth-ddu a Bodysgallen; cawsant ddeg o blant.