Hanes yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 21:38, 27 Rhagfyr 2007

Y cyfnod Rhufeinig

Mae'r hanesydd Rhufeinig Tacitus yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith Agricola, llywodraethwr Prydain, yn yr Alban a'i fuddugoliaeth dros y Caledoniaid gan Calgacus ym Mrwydr Mons Graupius yn y flwyddyn 83 neu 84. Fodd bynnag galwyd Agricola yn ôl i Rufain yn fuan wedyn, ac ymadawodd y Rhufeiniaid o'r tiriogaethau hyn. Adeiladwyd Mur Hadrian i'r de o'r ffin bresennol rheng yr Alban a Lloegr. Ychydig yn ddiweddarach, rhwng 142 a 144, adeiladwyd Mur Antoninus, oedd yn cynnwys Iseldiroedd yr Alban o fewn ffiniau'r Ymerodraeth.

Ugain mlynedd yn ddiweddarch, yn 164, tynnodd y Rhufeiniaid eu milwyr oddi ar y mur yma ac encilio i Fur Hadrian. Wedi cyfres o ymosodiadau yn 197, daeth yr ymerawdwr Septimius Severus i'r Alban yn 208, a thrwsiodd rannau o'r mur. Ychydig flynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid eto, ac adfeiliodd y mur.

Gweler hefyd

	Hanes y Gwledydd Celtaidd
	Hanes yr Alban \| Hanes Cernyw \| Hanes Cymru \| Hanes Iwerddon \| Hanes Llydaw \| Hanes Manaw
	Gwelwch hefyd: Y Celtiaid

Mae'r erthygl hon yn Eginyn. Gallwch helpu Wicipedia drwy ei datblygu.

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 ==Y cyfnod Rhufeinig==
-Mae'r hanesydd Rhufeinig [[Tacitus]] yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith [[Agricola]], llywodraethwr Prydain, yn yr Alban a'i fuddugoliaeth dros y [[Caledoniaid]] gan [[Calgacus]] ym [[Brwydr Mons Graupius|Mrwydr Mons Graupius]]. Fodd bynnag galwyd Agricola yn ôl i Rufain yn fuan wedyn, ac ymadawodd y Rhufeiniaid o'r tiriogaethau hyn. Adeiladwyd [[Mur Hadrian]] i'r de o'r ffin bresennol rheng yr Alban a Lloegr. Ychydig yn ddiweddarach, rhwng [[142]] a [[144]],   adeiladwyd [[Mur Antoninus]], oedd yn cynnwys Iseldiroedd yr Alban o fewn ffiniau'r Ymerodraeth.
+Mae'r hanesydd Rhufeinig [[Tacitus]] yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith [[Agricola]], llywodraethwr Prydain, yn yr Alban a'i fuddugoliaeth dros y [[Caledoniaid]] gan [[Calgacus]] ym [[Brwydr Mons Graupius|Mrwydr Mons Graupius]] yn y flwyddyn [[83]] neu [[84]]. Fodd bynnag galwyd Agricola yn ôl i Rufain yn fuan wedyn, ac ymadawodd y Rhufeiniaid o'r tiriogaethau hyn. Adeiladwyd [[Mur Hadrian]] i'r de o'r ffin bresennol rheng yr Alban a Lloegr. Ychydig yn ddiweddarach, rhwng [[142]] a [[144]],   adeiladwyd [[Mur Antoninus]], oedd yn cynnwys Iseldiroedd yr Alban o fewn ffiniau'r Ymerodraeth.
 Ugain mlynedd yn ddiweddarch, yn [[164]], tynnodd y Rhufeiniaid eu milwyr oddi ar y mur yma ac encilio i Fur Hadrian. Wedi cyfres o ymosodiadau yn [[197]], daeth yr ymerawdwr [[Septimius Severus]] i'r Alban yn [[208]], a thrwsiodd rannau o'r mur. Ychydig flynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid eto, ac adfeiliodd y mur.