Tsieceg

Tsieceg (čeština)
Siaredir yn:	Y Weriniaeth Tsiec, fel iaith leiafrifol yn Unol Daleithiau America, Canada, Awstria, Yr Almaen, Croatia a'r Wcráin
Parth:	Dwyrain Ewrop
Cyfanswm o siaradwyr:	12 miliwn
Safle yn ôl nifer siaradwyr:	66
Achrestr ieithyddol:	Indo-Ewropeaidd  Balto-Slafig   Slafig Gorllewinol    Tsieceg-Slofaceg     Tseiceg
Statws swyddogol
Iaith swyddogol yn:	Y Weriniaeth Tsiec, Yr Undeb Ewropeaidd
Rheolir gan:	Athrofa'r Iaith Tsieceg
Codau iaith
ISO 639-1	cs
ISO 639-2	cze
ISO 639-3	ces
Gweler hefyd: Iaith – Rhestr ieithoedd

Iaith Slafig Orllewinol sy'n iaith frodorol y Weriniaeth Tsiec yw Tsieceg a gaiff ei siarad ledled y byd. Galwyd yr hen Tsieceg yn Fohemeg hyd at y 19eg ganrif. Mae'n hynod o debyg i'r Slofaceg ac i raddau llai i ieithoedd Slafeg eraill.

Statws swyddogol

Caiff y Tsieceg ei siarad gan bron i bawb o drigolion y Weriniaeth Tsiec a chaiff ei defnyddio mewn dogfennau llysoedd barn ac awdurdodau'r wladwriaeth, gan gynnwys awdurdodau cyllid ac arian. Caiff hefyd ei defnyddio mewn achosion swyddogol yn Slofacia; yn yr un modd caniateir defnyddio'r Slofaceg oddi fewn i awdurdodau ariannol y Weriniaeth Tsiec. Mae yma gryn blethu rhwng y ddwy wladwriaeth o ran ieithoedd - sy'n deillio'n ôl i'r hen Tsiecoislofacia a chyn hynny. Mae trigolion y ddwy wladwriaeth yn deall iaith ei gilydd.

Yr enw

Mae'r gair čeština "Tsiec" (neu "Czech") yn tarddu o hen lwyth Slafig o'r un enw (Čech, lluosog Češi; hen ffurf: Čechové) a arferai fyw yng ngahanol Bohemia ac a oedd yn gyfrifol am uno ei chymdogion Slafaidd ac Almaenig yn nheyrnasiad y brenhinllyn (Přemyslovci). Yn ôl rhai, mae'n tarddu o berson o'r enw Čech, a fu'n gyfrifol am symud y llwyth i'r tiroedd presennol. Daw'r gair Bohemia o lwyth Celtaidd y Boii a wladychai'r rhan hon o Ewrop cyn hyn - ers y 4g CC. Benthyciwyd y sillafiad Saesneg ("Czeck") o'r Pwyleg.

Chwiliwch am Tsieceg
yn Wiciadur.

Eginyn erthygl sydd uchod am iaith. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.