Yr Eglwys yng Nghymru: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B →top: clean up |
31 |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:Church in Wales flag.svg|250px|bawd|[[Baner yr Eglwys yng Nghymru]]]] |
[[Delwedd:Church in Wales flag.svg|250px|bawd|[[Baner yr Eglwys yng Nghymru]]]] |
||
[[Delwedd:Map of Church in Wales cy.svg|250px|bawd|Esgobaethau Cymru]] |
[[Delwedd:Map of Church in Wales cy.svg|250px|bawd|Esgobaethau Cymru]] |
||
Y gangen Gymreig o'r [[Eglwys Anglicanaidd]] yw'r '''Eglwys Yng Nghymru'''.<ref>[http://cym.eglwysyngnghymru.org.uk/ cym.eglwysyngnghymru.org.uk;] adalwyd 16 Ionawr 2016</ref> Datgysylltwyd Yr Eglwys yng Nghymru oddi wrth [[Eglwys Loegr]] |
Y gangen Gymreig o'r [[Eglwys Anglicanaidd]] yw'r '''Eglwys Yng Nghymru'''.<ref>[http://cym.eglwysyngnghymru.org.uk/ cym.eglwysyngnghymru.org.uk;] adalwyd 16 Ionawr 2016</ref> Datgysylltwyd Yr Eglwys yng Nghymru oddi wrth [[Eglwys Loegr]] ar [[31 Mawrh]] [[1920]], dan Ddeddf yr Eglwys Gymreig (1914). Mae'r corff yn berchen ar bron i 1,400 o [[eglwysi yng Nghymru]] mewn dros 900 o blwyfi. Diffinia ei hun fel, "eglwys hynafol y tir hwn... sy'n gafael yn dynn yn yr athrawiaeth a'r weinidogaeth o un Eglwys gatholig ac efengylaidd.".<ref>''Y Catechism; Amelinelliad o'r Ffydd - The Catechism: An Outline of the Faith''. Section III, isgymal 25, tud. 7 (Caerdydd. Gwasg yr Eglwys yng Nghymru 1993)</ref> |
||
Barry Morgan yw [[Archesgob Cymru]] er 2003, a bu'n Esgob Llandaf er 1999. Cyn hynny bu'n Esgob Bangor, 1993-99. |
Barry Morgan yw [[Archesgob Cymru]] er 2003, a bu'n Esgob Llandaf er 1999. Cyn hynny bu'n Esgob Bangor, 1993-99. |
Fersiwn yn ôl 05:59, 31 Mawrth 2017
Y gangen Gymreig o'r Eglwys Anglicanaidd yw'r Eglwys Yng Nghymru.[1] Datgysylltwyd Yr Eglwys yng Nghymru oddi wrth Eglwys Loegr ar 31 Mawrh 1920, dan Ddeddf yr Eglwys Gymreig (1914). Mae'r corff yn berchen ar bron i 1,400 o eglwysi yng Nghymru mewn dros 900 o blwyfi. Diffinia ei hun fel, "eglwys hynafol y tir hwn... sy'n gafael yn dynn yn yr athrawiaeth a'r weinidogaeth o un Eglwys gatholig ac efengylaidd.".[2]
Barry Morgan yw Archesgob Cymru er 2003, a bu'n Esgob Llandaf er 1999. Cyn hynny bu'n Esgob Bangor, 1993-99.
Mae'r Eglwys yng Nghymru yn cydnabod Archesgob Caergaint fel canolbwynt undod, ond nid oes ganddo awdurdod dros yr Eglwys yng Nghymru.[3])
Esgobaethau
Mae talaith yr Eglwys wedi'i rhannu'n chwe esgobaeth. Rhennir yr Eglwys yng Nghymru yn chwe esgobaeth, a gofelir am bob un gan Esgob. Ym mhob un o’r esgobaethau y mae dwy neu dair o archddiaconiaethau; mae pymtheng archddiaconiaeth yn Yr Eglwys yng Nghymru. Penodir Archddiacon i bob un, ac y mae'r Archddiacon yn atebol i'r Esgob am eu gweinyddu. Rhennir yr Archddiaconiaethau ymhellach yn Ddeoniaethau.
Y mae gan bob un o’r chwe esgobaeth yn Yr Eglwys yng Nghymru Gadeirlan. Hi yw mam-eglwys yr esgobaeth. Yma hefyd y mae 'cadair' yr Esgob. Yn y Gadeirlan y cynhelir digwyddiadau pwysig, megis Sefydlu Esgob newydd. Y mae i bob Cadeirlan ei Deon. Fe’i penodwyd i redeg y Gadeirlan, gyda chymorth y Siapter. Ynghyd â'r Archddiaconiaid, y mae Deon y Gadeirlan yn un o glerigion mwyaf blaenllaw’r esgobaeth ar ôl yr Esgob.
Rheolir pob Cadeirlan yng Nghymru gan Siapter, sy'n cynnwys y Deon a nifer o Ganoniaid, a ddewisir o blith clerigion yr esgobaeth.
-
Y cwbwl gyda'i gilydd
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ cym.eglwysyngnghymru.org.uk; adalwyd 16 Ionawr 2016
- ↑ Y Catechism; Amelinelliad o'r Ffydd - The Catechism: An Outline of the Faith. Section III, isgymal 25, tud. 7 (Caerdydd. Gwasg yr Eglwys yng Nghymru 1993)
- ↑ s.6, Welsh Church (Temporalities) Deddf 1919.