Bantu (pobl): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B →Hanes: canrifoedd a Delweddau, replaced: 15fed ganrif → 15g using AWB |
B →Cyfeiriadau: clean up |
||
Llinell 9: | Llinell 9: | ||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
||
{{cyfeiriadau}} |
{{cyfeiriadau}} |
||
⚫ | |||
[[Categori:Grwpiau ethnig yn Affrica]] |
[[Categori:Grwpiau ethnig yn Affrica]] |
||
[[Categori:Hanes Affrica]] |
[[Categori:Hanes Affrica]] |
||
⚫ |
Fersiwn yn ôl 08:00, 13 Mawrth 2017
Defnyddir y term Bantu am uwch-grŵp ethnig yng nghanolbarth, dwyrain a de Affrica sy'n siarad un o'r ieithoedd Bantu. Mae'n cynnwys dros 400 o grwpiau ethnig, gan gynnwys y Zulu, y Kikuyu, y Kongo, y Tutsi, yr Hutu, y Tswana, y Swazi, a'r Swahili.
Hanes
Ystyr y gair "Bantu" neu air tebyg mewn llawer o'r ieithoedd Bantu yw "pobl" neu "y bobl". Y farn gyffredinol ar hyn o bryd yw bod y Bantu wedi tarddu o ardal ger ffîn dde-orllewinol Nigeria a Camerŵn tua 5,000 o flynyddoedd yn ôl (3000 CC). Dros gyfnod o ganrifoedd, bu lledaeniad graddol tua'r dwyrain a thua'r de. Roeddyny y bobl amaethyddol, ac yn raddol disodlwyd yr helwyr-gasglwyr oedd yn byw yn Affrica i'r de o'r cyhydedd.
Yn y 14eg a'r 15g, datblygodd gwladwriaethau Bantu pwerus yn rhan ddeheuol Affrica, yn arbennig yn ardal afon Zambezi, lle adeiladwyd Simbabwe Fawr gan y brenhinoedd Monomatapa.