Cynulliad Gogledd Iwerddon: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
Dileu Pwyllgorau
Llinell 42: Llinell 42:
*{{Color box|{{Independent/meta/colour}}|border=darkgray}} [[Independent politician|Independent]] (0) (U) -->
*{{Color box|{{Independent/meta/colour}}|border=darkgray}} [[Independent politician|Independent]] (0) (U) -->
| political_groups2=
| political_groups2=
| committees1 =
| committees1 = {{Collapsible list |title=16 |Executive Office |Agriculture, Environment and Rural Affairs |Communities |Economy |Education |Finance |Health |Infrastructure |Justice |Assembly and Executive Review Committee |Audit Committee |Business Committee |Procedures Committee |Public Accounts Committee |Standards and Privileges Committee }}
</small> | voting_system1 =
| voting_system1 =
| last_election1 = 2 Mawrth 2017
| last_election1 = 2 Mawrth 2017
| next_election1 = 5 Mai 2022 (neu gynt)
| next_election1 = 5 Mai 2022 (neu gynt)

Fersiwn yn ôl 15:12, 8 Mawrth 2017

Cynulliad Gogledd Iwerddon
Tionól Thuaisceart Éireann
Norlin Airlan Assemblie
6ed Cynulliad
Coat of arms or logo
Gwybodaeth gyffredinol
MathUnicamera
Arweinyddiaeth
LlefaryddRobin Newton, DUP
ers 12 Mai 2016
Cyfansoddiad
Aelodau90
NIAssembly2017.svg
Grwpiau gwleidyddol'
Tâl£48,000 a chostau
Etholiadau
Etholiad diwethaf2 Mawrth 2017
Etholiad nesaf5 Mai 2022 (neu gynt)
Man cyfarfod
NI Assembly chamber.png
Siambr y Cynulliad
Man cyfarfod
StormontGeneral.jpg
Adeilad y Senedd, Stormont, Belfast
Gwefan
niassembly.gov.uk

Cynulliad Gogledd Iwerddon (Gwyddeleg: Tionól Thuaisceart Éireann,[1]) yw'r corff deddfwriaethol datganoledig ar gyfer materion mewnol Gogledd Iwerddon. Mae'n cwrdd yn Adeilad y Senedd (Stormont), Belffast.

Mae'n un o ddau sefydliad "cyd-ddibynol" (mutually inter-dependent) a grewyd yn 1998 gan Gytundeb Gwener y Groglith, yr ail sefydliad yw Cyngor Gweinidogion y Gogledd/De, ar y cyd gyda Gweriniaeth Iwerddon. Pwrpas y cytundeb hwn oedd tawelu 'Yr Helyntion' milwrol a fu yng Ngogledd Iwerddon am gyfnod o 30 mlynedd. Mae Cynulliad Gogledd Iwerddon wedi'i ethol yn ddemocrataidd o 108 o aelodau a elwir yn 'Aelodau Cynulliad Deddfwriaethol (Gogledd Iwerddon)' (byrfodd arferol: MLA). Defnyddir math o sytem pleidlais sengl drosglwyddadwy sydd hefyd yn ymgorffori'r system Cynrychiolaeth gyfrannol. Penodir y Gweinidogion i Bwyllgor Gwaith Cynulliad Gogledd Iwerddon drwy rannu pwer, gan ddefnyddio dull D'Hondt, sy'n sicrhau fod gan y ddwy brif garfan (yr Unoliaethwyr a'r Cenedlaetholwyr) ran o'r gacen.

Ychwanegwyd at bwerau'r Cynulliad ar 12 Ebrill 2010, pan gafodd y Cynulliad bwerau'n ymwneud â'r Heddlu a Chyfraith.

Gohiriadau

Gohiriwyd y Cynulliad ar sawl achlysur, gyda'r gohiriad hiraf rhwng 14 Hydref 2002 a 7 Mai 2007. Yn ystod y cyfnodau hyn, trosglwyddir holl bwerau'r Cynulliad i Swyddfa Gogledd Iwerddon, ac felly'n cael ei weinyddu gan Lywodraeth Prydain.[2]

11 Chwefror – 30 Mai 2000
10 Awst 2001 (gohiriad 24 awr)
22 Medi 2001 (gohiriad 24 awr)
14 Hydref 2002 – 7 Mai 2007

Yn Awst 2015 roedd Unoliaethwyr Ulster (UUP) yn ystyried rhoi’r gorau i rannu grym pwerau yng Ngogledd Iwerddon, a ffurfio gwrthblaid eu hunain yn dilyn honiadau y gallai’r IRA fod yn weithredol o hyd. Daw’r penderfyniad yn sgil asesiad gan wasanaeth Heddlu Gogledd Iwerddon (PSNI) fod elfennau o’r IRA yn dal i weithredu, yn groes i Gytundeb Gwener y Groglith. Dywedodd Prif Gwnstabl gwasanaeth Heddlu Gogledd Iwerddon, George Hamilton fod posiblirwydd cryf fod rhai o aelodau'r IRA fod wedi bod ynghlwm â llofruddiaeth Kevin McGuigan. Ond yn ôl Gerry Adams, arweinydd y blaid Sinn Fein roedd yr IRA wedi "mynd i ffwrdd". Galwodd y Gweinidog dros Gyfiawnder, Frances Fitzgerald, am "arolwg newydd" o weithgareddau’r IRA gan yr heddlu.

Gweler hefyd

Cyfeiriaduau

  1. "Comhaontú idir Rialtas na hÉireann agus Rialtas Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann ag Bunú Comhlachtaí Forfheidhmithe" (yn Irish). Oireachtas. Cyrchwyd 8 June 2008.CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. Gwefan y BBC; adalwyd 2015