Grenada: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
dolennau |
ehangu |
||
| Llinell 54: | Llinell 54: | ||
}} |
}} |
||
Gwlad ac ynys yn ne-ddwyrain y [[Môr Caribî]] yw '''Grenada''' ({{iaith-fr|La Grenade}}) |
Gwlad ac ynys yn ne-ddwyrain y [[Môr Caribî]] yw '''Grenada''' ({{iaith-fr|La Grenade}}), sy'n cynnwys y brif ynys Grenada o chwe ynys lai. Mae'r wlad yn cynnwys ynysoedd mwyaf deheuol y [[Grenadines]] megis [[Carriacou]], Petit Martinique ac Ynys Ronde. [[St. George's (Grenada)|St. George's]] yw prifddinas y wlad. Fe'i lleolir yn yr [[Antilles Lleiaf]] rhwng [[Saint Vincent a'r Grenadines]] i'r gogledd a [[Trinidad a Tobago]] i'r de yn neddwyrain [[Môr y Caribî]]. |
||
Torrodd yn rhydd oddi wrth y Deyrnas Unedig ar 7 Chwefror 1974. |
|||
Mae'r ynys yn enwog am ei [[sbeis]]iau, yn enwedig [[nytmeg]]. |
Mae'r ynys yn enwog am ei [[sbeis]]iau, yn enwedig [[nytmeg]]. |
||
| Llinell 68: | Llinell 70: | ||
Rhwng 1763–1974 disodlwyd y Ffrancwyr gan Saeson, a rhoddwyd stamp ar hynny yng Nghytundeb Paris yn 1763. Ailfeddianwyd yr ynys gan y Ffrancwyr yn ystod [[Rhyfel Annibyniaeth America]], gyda'r Ffrancwr Comte d'Estaing yn llwyddo ar y tir a'r 'Frwydr y Llynges Dros Grenada' yng Ngorffennaf 1779. Fodd bynnag, dychwelwyd yr ynys i Brydain yng [[Cytundeb Versailles|Nghytundeb Versailles]], 1783. |
Rhwng 1763–1974 disodlwyd y Ffrancwyr gan Saeson, a rhoddwyd stamp ar hynny yng Nghytundeb Paris yn 1763. Ailfeddianwyd yr ynys gan y Ffrancwyr yn ystod [[Rhyfel Annibyniaeth America]], gyda'r Ffrancwr Comte d'Estaing yn llwyddo ar y tir a'r 'Frwydr y Llynges Dros Grenada' yng Ngorffennaf 1779. Fodd bynnag, dychwelwyd yr ynys i Brydain yng [[Cytundeb Versailles|Nghytundeb Versailles]], 1783. |
||
==Crefydd== |
|||
Mae 44.6% o'r boblogaeth yn Babyddion a 43.5% yn Brotestaniaid. |
|||
==Iaith== |
|||
Er mai'r [[Saesneg]] yw iaith swyddogol y wlad ceir dwy iaith o'r teulu [[Creol]]: y Creol Grenadaidd Saesneg a'r Creol Grenadaidd Ffrengig. |
|||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
||
Fersiwn yn ôl 08:04, 7 Chwefror 2017
| |||||
| Arwyddair: "Ever Conscious of God We Aspire, Build and Advance as One People" | |||||
| Anthem: Hail Grenada Anthem frenhinol: God Save the Queen | |||||
 | |||||
| Prifddinas | St. George's | ||||
| Dinas fwyaf | St. George's | ||||
| Iaith / Ieithoedd swyddogol | Saesneg | ||||
| Llywodraeth | Democratiaeth seneddol | ||||
| - Brenhines | Elisabeth II | ||||
| - Llywodraethwr Cyffredinol | Cécile La Grenade[1] | ||||
| - Prif Weinidog | Keith Mitchell | ||||
| Annibyniaeth - Dyddiad |
ar y Deyrnas Unedig 7 Chwefror 1974 | ||||
| Arwynebedd - Cyfanswm - Dŵr (%) |
344 km² (203ydd) 1.6 | ||||
| Poblogaeth - Amcangyfrif 2012 - Dwysedd |
109,590 (185ed) (193ain) 318.58/km² (45) | ||||
| CMC (PGP) - Cyfanswm - Y pen |
Amcangyfrif 2016 $1.457 biliwn (210fed) $5,000 (134ain) | ||||
| Indecs Datblygiad Dynol (2014) | 0.750 (85ain) – canolig | ||||
| Arian cyfred | Doler Dwyrain y Caribî (XCD)
| ||||
| Cylchfa amser - Haf |
(UTC-4) (UTC-4) | ||||
| Côd ISO y wlad | .gd | ||||
| Côd ffôn | +1-473
| ||||
Gwlad ac ynys yn ne-ddwyrain y Môr Caribî yw Grenada (Ffrangeg: La Grenade), sy'n cynnwys y brif ynys Grenada o chwe ynys lai. Mae'r wlad yn cynnwys ynysoedd mwyaf deheuol y Grenadines megis Carriacou, Petit Martinique ac Ynys Ronde. St. George's yw prifddinas y wlad. Fe'i lleolir yn yr Antilles Lleiaf rhwng Saint Vincent a'r Grenadines i'r gogledd a Trinidad a Tobago i'r de yn neddwyrain Môr y Caribî.
Torrodd yn rhydd oddi wrth y Deyrnas Unedig ar 7 Chwefror 1974.
Mae'r ynys yn enwog am ei sbeisiau, yn enwedig nytmeg.
Hanes
Ffurfiwyd Grenada o losgfynydd tanddwr dwy filiwn o flynyddoedd yn ôl.
Cyn dyfod Ewropeaid, gwladychwyd yr ynys gan y Caribs, wedi iddynt ymlid yr Arawaks oddi yno. Cafodd Christopher Columbus gip o'r ynys ar ei ffordd i'r Byd Newydd yn 1498.
Cyrhaeddodd 203 o Ffrancwyr o'r Martinique yn 1649, dan arweiniad Jacques du Parquet gan aros yma. Bu brwydro yn erbyn y brodorion hyd at 1654, pan oresgynwyd yr ynys yn gyfangwbwl gan y Ffrancwyr. Tiriogaeth Ffrengig ydoedd, felly rhwng (1649–1763).
Rhwng 1763–1974 disodlwyd y Ffrancwyr gan Saeson, a rhoddwyd stamp ar hynny yng Nghytundeb Paris yn 1763. Ailfeddianwyd yr ynys gan y Ffrancwyr yn ystod Rhyfel Annibyniaeth America, gyda'r Ffrancwr Comte d'Estaing yn llwyddo ar y tir a'r 'Frwydr y Llynges Dros Grenada' yng Ngorffennaf 1779. Fodd bynnag, dychwelwyd yr ynys i Brydain yng Nghytundeb Versailles, 1783.
Crefydd
Mae 44.6% o'r boblogaeth yn Babyddion a 43.5% yn Brotestaniaid.
Iaith
Er mai'r Saesneg yw iaith swyddogol y wlad ceir dwy iaith o'r teulu Creol: y Creol Grenadaidd Saesneg a'r Creol Grenadaidd Ffrengig.