Cob Cymreig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
cais i ehangu |
|||
Llinell 5: | Llinell 5: | ||
Y cob yw'r mwyaf o bedair adran y Merlyn Cymreig; rhaid iddo fod yn dalach na 13.2 llaw, ac fel arfer maent yn mesur rhwn 14 ac 15 llaw. Maent yn boblogaidd fel ceffylau i'w marchogaeth neu i dynnu troliau ysgafn. Dywed Gwyddoniadur Cymru (Gwasg Prifysgol Cymru; 2008) ''Disgrifir y cob Cymreig yn aml fel 'yr anifail marchogaeth a gyrru gorau yn y byd', ac mae'n enwog am ei ddewrder , ei natur hydrin ei ystwythder a'i dygnwch.'' Nid oes ffynhonnell i'r dyfyniad, fodd bynnag. |
Y cob yw'r mwyaf o bedair adran y Merlyn Cymreig; rhaid iddo fod yn dalach na 13.2 llaw, ac fel arfer maent yn mesur rhwn 14 ac 15 llaw. Maent yn boblogaidd fel ceffylau i'w marchogaeth neu i dynnu troliau ysgafn. Dywed Gwyddoniadur Cymru (Gwasg Prifysgol Cymru; 2008) ''Disgrifir y cob Cymreig yn aml fel 'yr anifail marchogaeth a gyrru gorau yn y byd', ac mae'n enwog am ei ddewrder , ei natur hydrin ei ystwythder a'i dygnwch.'' Nid oes ffynhonnell i'r dyfyniad, fodd bynnag. |
||
Roedd pedigrî ceffyl mor bwysig yn yr [[Oesoedd Canol]] ag y mae heddiw. Canodd [[Guto'r Glyn]] (c.1435 – c.1493) [[cywydd|gywydd]] i ofyn march gan Faredudd ab Ifan o Gedewain dros Reinallt ap Rhys Gruffudd: |
|||
:Mab i’r Du ym mhob erw deg |
|||
:O Brydyn, o bai redeg; |
|||
:Merch ei fam i’r march o Fôn |
|||
:Aeth i ddwyn wyth o ddynion; |
|||
:Mae wyrion i Ddu’r Moroedd, |
|||
:Gwn mai un onaddun oedd. |
|||
:Mae yngo nai Myngwyn Iâl |
|||
:Ym Mhowys, nis rhwym hual. |
|||
:Mae câr i farch Ffwg Gwarin, |
|||
:A’i gâr a fâl gwair â’i fin. |
|||
:Ucha’ march ei iachau ’m Môn, |
|||
:O baladr Talebolion. |
|||
:Dewis lwdn, nid oes ledach, |
|||
:A’i draed yw ei bedair iach.<ref>[http://www.gutorglyn.net/gutorglyn/poem/?poem-selection=039 gutorglyn.net;] [[Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd]]; adalwyd 7 Ionawr 2017.</ref> |
|||
Defnyddia Guto sawl enw am y cob, gan gynnwys [m]arch, ebol, gorwydd, eddestr a [p]lanc. |
|||
==Gweler heyfd== |
==Gweler heyfd== |
Fersiwn yn ôl 07:33, 7 Ionawr 2017
Math o ferlyn, sef math o geffyl bach ysgafn, yw'r Cob Cymreig. Mae'n un o bedwar adran y Merlyn Cymreig, Adran D yn nosbarthiad Cymdeithas y Merlod a'r Cobiau Cymreig.
Y cob yw'r mwyaf o bedair adran y Merlyn Cymreig; rhaid iddo fod yn dalach na 13.2 llaw, ac fel arfer maent yn mesur rhwn 14 ac 15 llaw. Maent yn boblogaidd fel ceffylau i'w marchogaeth neu i dynnu troliau ysgafn. Dywed Gwyddoniadur Cymru (Gwasg Prifysgol Cymru; 2008) Disgrifir y cob Cymreig yn aml fel 'yr anifail marchogaeth a gyrru gorau yn y byd', ac mae'n enwog am ei ddewrder , ei natur hydrin ei ystwythder a'i dygnwch. Nid oes ffynhonnell i'r dyfyniad, fodd bynnag.
Roedd pedigrî ceffyl mor bwysig yn yr Oesoedd Canol ag y mae heddiw. Canodd Guto'r Glyn (c.1435 – c.1493) gywydd i ofyn march gan Faredudd ab Ifan o Gedewain dros Reinallt ap Rhys Gruffudd:
- Mab i’r Du ym mhob erw deg
- O Brydyn, o bai redeg;
- Merch ei fam i’r march o Fôn
- Aeth i ddwyn wyth o ddynion;
- Mae wyrion i Ddu’r Moroedd,
- Gwn mai un onaddun oedd.
- Mae yngo nai Myngwyn Iâl
- Ym Mhowys, nis rhwym hual.
- Mae câr i farch Ffwg Gwarin,
- A’i gâr a fâl gwair â’i fin.
- Ucha’ march ei iachau ’m Môn,
- O baladr Talebolion.
- Dewis lwdn, nid oes ledach,
- A’i draed yw ei bedair iach.[1]
Defnyddia Guto sawl enw am y cob, gan gynnwys [m]arch, ebol, gorwydd, eddestr a [p]lanc.
Gweler heyfd
Dolen allanol
- (Saesneg) Cymdeithas y Merlod a'r Cobiau Cymreig
- ↑ gutorglyn.net; Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd; adalwyd 7 Ionawr 2017.